admin

آشنایی با ناهنجاری های فک و صورت

ناهنجاری های فک و صورت از اختلالاتی به حساب می آیند که علاوه بر تاثیرات منفی که بر چهره و جذابیت افراد خواهند گذاشت، موجب بروز اختلال و بیماری در سایر قسمت های بدن نیز خواهد شد. غالبا ناهنجاری های فک و دهان، پوسیدگی دندان ها و بروز اختلال در تکلم و صحبت کردن بیمار را در پی خواهد داشت.

علل بروز ناهنجاری های فک و صورت کدامند؟

  • مشکلات مادرزادی و یا بروز اختلال در دوره تکامل جنین در شکم مادر
  • ژنتیک و عوامل موروثی
  • وارد شدن ضربه به فک در دوران کودکی
  • رشد فک پایین به صورت یک طرفه
  • نهفته ماندن برخی از دندان ها
  • استاندارد نبودن سایز دندان ها و عدم هم خوانی آن ها با اندازه فک
  • رویش دندان های مازاد و اضافه در دهان
  • از دست رفتن پیش از موعد دندان های شیری
  • پیروی از عادات اشتباه در دوران کودکی

ناهنجاری های فک و صورت  ناهنجاری های فک و صورت

چگونه از بروز ناهنجاری و اختلال در فک و دهان جلوگیری کنیم؟

همان طور که گفته شد، ناهنجاری های فک و دهان  علل مختلفی را شامل می شوند؛ در اکثر مواقع می توان با رعایت برخی نکات و اصول، امکان بروز این دسته از اختلالات را کنترل کرد. اگر چه مشکلات جنینی، مادرزادی و موروثی قابل کنترل نیستند اما در سایر مواقع می توان با نظارت به موقع، از بسیاری از اختلالات جلوگیری کرد. در ادامه برخی از نکات قابل توجه که می توان با رسیدگی به آن، امکان بروز چنین اختلالاتی را کاهش داد، بیان خواهیم کرد.

شاید بتوان دوران کودکی را مهم ترین دوران در شکل گیری وضعیت دهان و دندان دانست. بسیاری از اختلالات و ناهنجاری هایی که در سنین بزرگسالی بروز پیدا میکنند ریشه ای در کودکی بیمار دارند. توجه به عادات کودکان و دندان های شیری آن ها بر سلامت دهان و دندان بسیار تاثیرگذار خواهد بود. شاید از دیدگاه برخی از افراد، دندان های شیری از اهمیت بالایی در رویش صحیح و اصولی دندان های دائمی برخوردار نباشند و این دسته از دندان ها را، دندان هایی سطحی با میزان ارزش و اهمیت پایین قلمداد کنند؛ در صورتی که حقیقت چیزی خلاف تصور این دسته از افراد است؛ دندان های شیری نقش موثری در رویش صحیح و اصولی دندان های دائمی بر عهده دارند و در صورت بی توجهی به آن ها،  پیش از زمان مقرر از دست خواهند رفت که این وضعیت، رویش دندان های دائمی را با چالش جدیدی رو به رو خواهد کرد. به همین علت، مطلوب است تا از همان دوران کودکی، به فرزندمان طریقه درست مسواک زدن و نگهداری صحیح از دندان ها را آموزش دهیم تا ریسک مشکلات و ناهنجاری هایی که ممکن است در سنین بزرگسالی با آن ها مواجه شود را به حداقل برسانیم.

یکی دیگر از موارد مهمی که باید به آن توجه شود، مراجعه به دندان پزشک پس از رویش نخستین دندان های دائمی است. با مراجعه به یک دندان پزشک حاذق می توان وضعیت دندان ها و فکین را به خوبی مورد بررسی قرار داد. در صورتی که دندان پزشک ناهنجاری خاصی را در وضعیت دهان مشاهده نماید، می توان به منظور درمان هرچه زودتر ناهنجاری ها به ارتودنتیست مراجعه کرد.

والدین می توانند با نظارت صحیح، از بروز بسیاری از ناهنجاری ها در فرزندان دلبند خود جلوگیری نمایند. عادات اشتباه برخی از کودکان، زمینه بروز بسیاری از ناهنجاری های فک و دندان را فراهم می کند که می توان با نظارت به موقع، آن ها را اصلاح کرد. مکیدن انگشتان، جویدن ناخن، فشار دادن زبان به دندان ها از جمله شایع ترین عادات غلطی هستند که بی توجهی به آن و ادامه دار شدن آن ها، شکل گیری ناهنجاری های دندان و فک را به دنبال خواهد داشت. بی درنگ می توان گفت درمان چنین اختلالاتی در سنین کودکی نیاز به هزینه و زمان  کمتری خواهد داشت.

آشنایی با پستانک ارتودنسی

بسیاری از اختلالات و ناهنجاری های دهان، دندان، فک و صورت ریشه در عادات اشتباهی که افراد در کودکی داشته اند، باز می گردد. مکیدن از جمله عاداتی است که کمابیش در اکثر نوزادان دیده می شود. از همین رو، اکثر والدین برای نوزادان پستانک تهیه می کند تا این نیاز فرزند دلبندشان را تامین کنند.  این وسیله سیلیکونی برای بسیاری از نوزادان به عنوان یک وسیله محبوب به حساب می آید که با استفاده از آن، می توان نیاز به مکیدن را در نوزاد رفع کرد.

تاریخ ساخت اولین پستانک به سال ها پیش باز می گردد(بالغ بر ۱۰۰ سال پیش). جالب است که بدانید در همان ابتدای ورود این وسیله به بازار، مخالفت هایی علیه آن مطرح شد. بسیاری از متخصصین بر این باور بودند که پستانک، موجب وارد شدن آسیب و ضربه به ساختار دهانی نوزادان خواهد شد که البته نظریه آن ها، به دور از حقیقت نبوده و نیست!

استفاده طولانی مدت از پستانک در نوزادان، منجر به بروز اختلال و مشکل در دندان و فک آن ها خواهد شد. البته لازم به ذکر می باشد که استفاده متداول از این وسیله پلاستیکی در سال های نخست زندگی نوزادان (۲ الی ۳ سالگی)  بلا مانع است اما پس از آن، ریسک بروز ناهنجاری های فک و دهان را در آن ها افزایش خواهد داد. جلوزدگی دندان ها، کجی دندان ها و عدم وجود تقارن  مابین فکین از جمله شایع ترین این اختلالات به حساب می آید.

به طور کلی مطلوب است والدین از سن ۴ الی ۵ سالگی کودک، در صورت مشاهده عادات اشتباه در وی هم چون: مکیدن انگشتان دست، مکیدن پستانک و یا استفاده از شیشه شیر سعی بر رفع این عادات اشتباه داشته باشند. یکی از راه هایی که برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی وجود  دارد، استفاده از پستانک های ارتودنسی است. این پستانک ها با توجه به ساختار دهانی، رشد کام و با در نظر گرفتن وضعیت لثه نوزاد و بر پایه اصول علمی تهیه و ساخته می شود. به همین علت هیچ گونه آسیبی به دندان ها و فکین وارد نخواهد کرد.

پستانک های ارتودنسی در دو نوع سیلیکونی و لاتکسی در بازار قابل تهیه می باشند. اگر به دنبال جنس بادوام تر هستید، باید بدانید که پستانک های سیلیکونی در مقایسه با پستانک های لاتکسی از دوام بالاتری برخوردار هستند و هیچ گونه بو و مزه ای ندارند. منفذ هایی در سطح این نوع از پستانک ها، به منظور استریل کردن آن ها  تعبیه شده است؛ به همین جهت با استفاده از آن، می توان سلامت نوزاد را نیز تامین کرد.

پستانک ارتودنسی  پستانک ارتودنسی

انواع پستانک های ارتودنسی عرضه شده به  بازار

پستانک های ارتودنسی عرضه شده در بازار ، انواع و اشکال مختلفی را شامل می شود. از جمله رایج ترین این پستانک ها می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

  • پستانک های ارتودنسی دایره ای شکل
  • پستانک های ارتودنسی بادامی شکل
  • پستانک های ارتودنسی معمولی

اگر چه در طراحی و ساخت این دسته از پستانک ها به موارد اصولی توجه شده است؛ اما در این میان، پستانک های ارتودنسی بادامی شکل از جمله محبوب ترین پستانک های ارتودنسی و مورد استقبال مردم است. شاید علت این استقبال، هم خوانی ساختار این پستانک ها، با کام  و ساختار دهانی نوزادان است. استفاده از این نوع پستانک برای نوزادان بسیار راحت است و در حین استفاده، فشاری به سقف دهان و لثه نوزاد وارد نمی شود.

این پستانک ها به نوعی طراحی شده اند که اگر حتی نوزاد  ان را به صورت واژگون در دهان خود قرار دهد، کماکان ساختار استاندارد خود را حفظ خواهند کرد و هیچ گونه آسیبی به فک ها و سقف دهان وارد نخواهد کرد.

ارتودنسی و ورزش

ارتودنسی درمانی موثر برای سامان دهی به وضعیت دندان ها می باشد. از اصلی ترین دستاوردهای درمان ارتودنسی، می توان به افزایش زیبایی چهره و ارتقا سطح اعتماد به نفس بیماران اشاره کرد.

بسیاری از بیمارانی که به درمان ارتودنسی احتیاج دارند، از ترس آسیب دیدن دهان و دندان ها از این درمان سرباز می زنند. متاسفانه تا سال ۱۹۸۱ میلادی بیمارانی که به درمان ارتودنسی روی می آوردند، باید از هر گونه فعالیت شدید، ورزش های پر تحرک  که امکان آسیب و ضربه وجود داشت، پرهیز می کردند؛ اما خوشبختانه در چند سال اخیر این مشکل مرتفع شده است. امروزه بیماران می توانند با استفاده از محافظ های دهانی به هر فعالیت ورزشی که علاقمند هستند، بپردازند. امروزه بسیار از بیمارانی که تحت درمان ارتودنسی قرار گرفته اند، با استفاده از محافظ های دهانی، به ورزش های سنگینی هم چون: بوکس، اسکواش، دوچرخه سواری، اسب سواری و… می پردازند، بدون اینکه نگران وضعیت دندان ها و براکت ها باشند. قطعا در زمان استفاده از بریس ها، باید پیش از هر زمان دیگری به وضعیت دندان ها رسیدگی شود و از بروز آسیب و ضربه به آن ها جلوگیری شود. قطعا بی توجهی به این اصل پارگی لب ها و یا شکستگی بریس و دندان ها را به دنبال خواهد داشت.

محافظ های دهانی در چند سال اخیر به یکی از ابزار کارآمد و مهم ورزش های سنگین تبدیل شده اند که البته از قیمت بالایی نیز برخوردار نیستند؛ از همین رو، امکان تهیه آن برای سایرین وجود دارد.

ارتودنسی و ورزش  ارتودنسی و ورزش

انواع محافظ های دهانی

محافظ های دهانی انواع مختلفی را شامل می شوند؛ اما بهترین نوع آن، آن دسته از محافظ هایی هستند که توسط متخصص و با توجه به ساختار دهانی بیمار ساخته می شود. به این دسته از محافظ های دهانی در اصطلاح custom گفته می شود. از جمله مزایای برتر محافظ های دهانی custom می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

  • استقامت و استحکام بالا
  • امکام استفاده آسان و راحت
  • جای گرفتن در دهان و نگهداری آسان در مدت زمان استفاده
  • محافظت از ساختار و وضعیت تکلم
  • تنفس آسان

از همین رو، به کلیه بیماران توصیه می شود تا در حین استفاده از بریس های ارتودنسی از محافظ های دهانی مخصوص که تحت نظارت متخصص تهیه می شود، استفاده نمایند.

گاردهای از پیش ساخته شده به نسبت محافظ های مخصوص از کیفیت و مطلوبیت پایین تری برخوردار هستند که در صورت استفاده از آن، نمی توان هیچ گونه تضمینی در مورد حفظ سلامت وضعیت دندان ها به آن ها داد. این محافظ ها در مقایسه با نوع ویژه از وزن بالاتری برخوردار هستند و برای جای گرفتن اصولی در دهان، باید فک بیمار بسته شود؛ که این امر موجب بروز نقص در وضعیت تکلم و تنفس بیمار خواهد شد.

یکی دیگر از گاردهای کاربردی که می توان در حین درمان ارتودنسی و در زمان ورزش از آن استفاده کرد، محافظ هایی به نام boil & bite است. این دسته از محافظ های دهانی برای بیمارانی که در مراحل نخست درمان هستند و امکان تغییر ساختار دندان ها وجود دارد، گزینه مناسبی به شمار می روند. اگر چه این دسته از گاردها از کلیه مزایای گاردهای custom برخوردار نیستند اما در مقایسه با گاردهای از پیش ساخته شده، گزینه مطلوب تری هستند. این دسته از گاردها، می توانند با توجه به تغییر وضعیت فک و دندان ها، تغییر فرم گیرند. نحوه  استفاده از آن هم بدین ترتیب است که گارد منظور را در آب جوش گذاشته و پس از جوشیدن، آن را در دهان قرار می دهید.  مواد موجود درگارد به علت قرار گرفتن در آب جوش منعطف می شود که در ادامه، باید ان را در دهان قرار داد و با فشار دادن فک ها برروی یک دیگر، از محافظ boil & bite ساختار جدیدی تهیه کرد.

درمان ارتودنسی دردناک است؟

ارتودنسی یکی از روش های موثر در درمان ناهنجاری های فک و دندان به حساب می آید که در نهایت، بیمار را به سمت داشتن لبخندی زیبا و جذاب سوق می دهد. میزان و شدت درد در طول درمان و راه های مهار این درد از جمله سوالات شایعی می باشند که به کرات از ارتودنتیست ها پرسیده می شود. ما در این مقاله سعی کرده ایم تا به این سوال بیماران به صورت جامع پاسخ دهیم. پس همراه ما باشید.

درد ناشی از درمان ارتودنسی را می توان پاسخ طبیعی بدن بیمار به آسیب دانست. این پاسخگویی التهابی به خاطر تغییر در جریان خون می باشد که بر اثر ایجاد فشار بر دندان ها پدید می آید.

غالبا ارتودنسی در روزهای نخست پس از درمان و یا پس از هربار ویزیت، با درد همراه خواهد بود. برخی از عوامل بر شدت احساس درد در بیماران می افزاید. جنسیت، سن، آستانه تحمل و سطح استرس از جمله موارد تاثیر گذار بر شدت درد ناشی از درمان ارتودنسی به حساب می آیند؛ اما به طور کل نمی توان منکر این درد شد و کمابیش کلیه بیماران پس از اقدام به درمان با این درد مواجه خواهند شد که البته با راهکارهای مختلفی می توان در بهبود وضعیت گام برداشت.

آیا ارتودنسی دردناک است؟  آیا ارتودنسی دردناک است؟

عوامل تاثیرگذار بر  مهار درد ناشی از درمان ارتودنسی

  • رژیم و برنامه غذایی
  • داروهای مسکن و شیمیایی
  • توجه به بهداشت دهان و دندان
  • مراجعه به ارتودنتیست

رژیم و برنامه غذایی

یکی از موارد قابل توجه در زمان درمان ارتودنسی که در طول دوره درمان باید به آن دقت شود ، توجه به رژیم و مواد غذایی مصرفی می باشد. بیماری که تحت درمان ارتودنسی قرار دارد، باید در طول درمان از خوردن مواد غذایی چسبنده و سفت خودداری نماید. زیرا این دسته از مواد خوراکی موجب آسیب رسیدن به بریس ها خواهد شد که می تواند درد ناشی از درمان را تشدید نماید. اما رژیم غذایی که بیماران باید در هفته اول پس از درمان از آن پیروی کنند، استفاده از مواد خوراکی نرم و رقیق است. غذاهایی که باید بیمار در هفته اول مصرف نماید، باید به گونه ای باشد که نیاز چندانی به جویدن نداشته باشد. سوپ، آش، پوره سیب زمینی و مواد غذایی از این دست، برای هفته اول درمان بسیار مناسب هستند.

داروهای مسکن و شیمیایی

در صورتی که بیمار پس از درمان، با درد زیادی مواجه شود که از آستانه تحمل وی خارج باشد، می تواند از داروهای شیمیایی و یا مسکن ها استفاده نماید. استامینوفن و یا ژلوفن یکی از مسکن های رایج است که می توان هر ۴ ساعت ۱ مرتبه استفاده نمود. دهان شویه ها و یا اسپری های بی حس کننده دهان، از دیگر داروهای مسکنی هستند که می توان به منظور کاهش درد از آن ها استفاده کرد. غالبا دهان شویه ها و اسپری های بی حس کننده برای مدت ۳ الی ۴ ساعت دهان را سر می کنند. استفاده از محلول آب نمک یکی دیگر از روش های موثر در کاهش التهابات دهانی است که در ادامه، منجر به کاهش درد در بیمار خواهد شد.

توجه به بهداشت دهان و دندان

یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر کاهش درد ناشی از درمان ارتودنسی، توجه به بهداشت دهان و دندان می باشد. بیماران در حین درمان(خصوصا در چند روز نخست) می توانند از خمیر دندان مخصوص دندان های حساس استفاده نمایند. این خمیر دندان ها که حاوی پتاسیم نیترات هستند در حین مصرف از اعصاب لثه ها محافظت خواهند کرد که این امر کاهش احساس درد و ناراحتی را در دندان ها در پی خواهد داشت. یکی دیگر از موارد قابل توجه در زمان رسیدگی به بهداشت دهان و دندان در زمان استفاده از دستگاه های ارتودنسی، مسواک زدن به صورت نرم و آهسته است. قطعا مسواک زدن به صورت محکم خصوصا در روزهای نخست درمان، با درد زیادی همراه خواهد بود.

مراجعه به  ارتودنتیست

در صورتی که از نکات ذکر شده، پیروی کردید اما کماکان پس از گذشت چندین روز، درد ناشی از درمان به قوت خود باقی بود، می توانید به ارتودنتیست معالج خود رجوع کنید و در مورد مشکل موجود با وی مشورت نمایید. ارتودنتیست در نخستین گام بریس ها را بررسی می کند و در صورت درد بسیار زیاد، آن را کمی شل خواهد کرد. به طور کلی پس از مراجعه به متخصص ارتودنسی می توانید با وی در مورد اقدامات لازم برای کاهش درد مشورت نمایید.

آموزش بهداشت ارتودنسی

اگر چه بهداشت دهان و دندان در همه مواقع امری ضروری و قابل اهمیت قلمداد می شود اما، ضرورت این کار در زمان درمان ارتودنسی دو چندان می شود. ارتودنسی نیز همانند سایر درمان ها، با ریسک هایی در طول درمان مواجه است که اغلب آن ها با رعایت بهداشت دهان و دندان، قابل کنترل خواهند بود. در صورتی که در این دوران به بهداشت دندان ها توجه خاص نشود، امکان بروز عوارضی هم چون التهابات لثه، پوسیدگی دندان و ایجاد پلاک دندانی شدت می پذیرد. قطعا رعایت بهداشت دهان در زمان وجود دستگاه ها و براکت های ارتودنسی امری دشوار خواهد بود؛ زیرا پاکسازی مواد غذایی از مابین دندان ها و براکت ها زمان بر  است که در صورت عدم توجه بیمار به آن، هدف اصلی از درمان ارتودنسی که رسیدن به لبخندی زیبا می باشد، محقق نخواهد شد.  بر طبق تحقیقاتی که از سوی محققین انجام گرفته است، استفاده از مسواک، نخ دندان و دهان شویه ها در  جلوگیری از پوسیدگی دندان ها امری ضروری بیان شده است. یکی از شایع ترین عوارض ناشی از درمان ارتودنسی که در صورت بی توجهی بیمار به اصول بهداشتی دهان و دندان حاصل می شود، به جای ماندن جای براکت ها پس از کامل شدن دوره درمان و برداشته شدن دستگاه های ارتودنسی ثابت می باشد.

به طور کلی می توان گفت تامین بهداشت دهان و دندان به میزان درمان ارتودنسی اهمیت دارد، لذا بر آن شدیم تا در این مقاله، روش صحیح مسواک زدن و استفاده از نخ دندان و دهان شویه های حاوی فلوراید را بیان کنیم. پس در ادامه همراه ما باشید.

رعایت بهداشت در زمان ارتودنسی  رعایت بهداشت در زمان ارتودنسی

روش صحیح مسواک زدن در دوره درمان ارتودنسی

به منظور پاکسازی کامل دندان ها، می بایست مسواک در زاویه ای ۴۵ درجه مابین دندان و براکت قرار گیرد و در ادامه، با چرخش دورانی مسواک، اقدام به خارج کردن خرده های مواد غذایی از میان براکت ها کرد. سطح جونده کلیه دندان ها در این شرایط باید با حرکت رفت و برگشتی مسواک پا شود؛ زیرا بیشتر حجم آلودگی ها در این بخش وجود دارد.

نکات قابل توجه:

  • مطلوب است در زمان بهره گیری از درمان ارتودنسی، پس از هر وعده غذایی و یا ۲ الی ۳ مرتبه در شبانه روز، به منظور مسواک زدن اقدام شود.
  • پرز های سطح زبان یکی از مکان های مناسب برای ایجاد پلاک های میکروبی به شمار می آیند که در صورت عدم توجه به پاک سازی آن، بستری مناسب برای پوسیدگی دندان ها به وجود خواهد آمد. از همین رو، بهتر است بیمار پس از هر مرتبه مسواک زدن، با حرکتی رفت و برگشتی، سطح زبان را نیز پاکیزه گرداند.
  • به منظور پاکسازی کامل دندان و براکت ها، باید عمل قرار گیری مسواک برروی هر دندان و براکت و پاکسازی آن ها، دست کم ۱۰ ثانیه به طول انجامد تا هیچ گونه مواد غذایی بر سطح آن ها باقی نماند. به طور کلی نیز هر مسواک باید ۴ الی ۵ دقیقه زمان ببرد. پس عجله ای برای اتمام مسواک زدن نداشته باشید و همواره به این نکته فکر کنید که بی توجهی و عدم دقت شما، می تواند خسارات گزافی به دندان هایتان وارد نماید.

استفاده از نخ دندان در دوره درمان ارتودنسی

استفاده از نخ دندان برای رفع پلاک های مابین دندان ها و مواد غذایی گیر کرده در لا به لای آن ها بسیار ضروری می باشد که این مورد در زمان درمان ارتودنسی رنگ و روی جدی تری به خود می گیرد. برای پاکسازی دندان با استفاده از نخ دندان، باید قسمت محکم نخ دندان از میان وایر دو دندان عبور داده شود و سپس با حرکت C  شکل نخ دندان ازمیان دندان ها، کلیه مواد غذایی را از بین دندان ها خارج کرد. در ادامه نیز باید دهان با آب، به خوبی شست و شو داده شود.

استفاده از دهان شویه در دوره درمان ارتودنسی

اگر چه مسواک و نخ دندان نقشی موثر در تامین سلامت و پاکیزگی دهان و دندان بر عهده دارند اما در این میان نمی توان اهمیت استفاده از دهان شویه ها را نادیده گرفت. دهان شویه ها نقشی موثر در رفع پلاک های میکروبی بر عهده دارند. به همین جهت بهتر است روزی ۱ مرتبه از دهان شویه های حاوی فلوراید استفاده شود و به علت تاثیرگذاری بیشتر، حداقل ۳۰ دقیقه پس از استفاده، از خوردن و آشامیدن اجتناب شود.

ناهنجاری های ارتودنسی

سلامت دهان و دندان یکی از مهم ترین مواردی است که هر فردی باید به آن توجه داشته باشد. تعداد زیادی از مردم با اختلالات دهان و دندانی شامل کجی دندان، ازدحام دندان ها،  جلوزدگی و یا عقب رفتگی فکین، انحراف فک و… مواجه هستند؛ اما اگر این اختلالات از حدی تجاوز نماید، اقدام به درمان امری ضروری قلمداد می شود. زیرا در صورت بی توجهی به سلامت دهان و دندان ممکن است احتمال بروز اختلال در سایر بخش های بدن قوت بگیرد. از دست رفتن لبخند زیبا و جذاب از دیگر پیامدهای بی توجهی به اختلالات موجود در بخش دهان و دندان به شمار می رود. در شرایط مطلوب، باید دندان های هر دو فک  به خوبی برروی یکدیگر قرار گیرند و هیچ گونه بیرون زدگی در فکین وجود نداشته باشد. در صورتی که چنین شرایطی مابین دندان ها حکم فرما نباشد، باید به منظور رسیدگی و رفع اختلالات موجود، به یک متخصص ارتودنسی مراجعه شود.

 ناهنجاری های فک و دندان

در ادامه سعی داریم ناهنجاری ها و اختلالاتی که نیاز به درمان دارد را ذکر کنیم. در ادامه مقاله همراه ما باشید.

  • جلوزدگی فک
  • عقب رفتگی فک
  • انحرافات فکی
  • عدم هم پوشانی دندان ها
  • دندان های فاصله دار
  • دندان های روی هم قرار گرفته
  • چرخش دندان ها
  • اور بایت دندان
  • آندر بایت دندان
  • کراس بایت دندان

  ناهنجاری های ارتودنسی   ناهنجاری های ارتودنسی

جلوزدگی فک

در این اختلال، دندان های جلویی به سمت بیرون تمایل پیدا می کنند که این مشکل، زیبایی لبخند را در افراد تحت الشعاع قرار می دهد. مکیدن شست در زمان کودکی و عوامل ژنتیکی از بارزترین علل بروز چنین مشکلی در بزرگسالی به شمار می روند.

عقب رفتگی فک

در این حالت دندان های آسیای فکین به خوبی بروی یکدیگر قرار می گیرند اما تا حدودی به بخش داخلی دهان کشش دارند که این مشکل موجب عقب رفتگی در فک پایین می شود.

انحرافات فکی

در این حالت خط مرکزی دندان های جلویی در فک بالا با خط مرکزی دندان های جلویی درفک  پایین در یک راستا قرار نمی گیرند که این اختلال، قرار گیری صحیح سایر دندان ها برروی دیگر را نیز مختل می کند.

عدم هم پوشانی دندان ها

در این اختلال، دندان های آسیای فکین به خوبی برروی یکدیگر قرار می گیرند اما دندان های پیشین فکین به یکدیگر نمی رسند. این مشکل موجب بازماندن همیشگی دهان خواهد شد.

دندان های فاصله دار

داشتن فاصله مابین دندان ها یکی دیگر از اختلالاتی است که حق داشتن لبخندی زیبا را از بیماران می گیرد. بزرگی فک و یا کوچکی عرض دندان ها عامل اصلی بروز چنین مشکلی به حساب می آید.

دندان های روی هم قرار گرفته

در این حالت، دندان ها به صورت نامنظم برروی یکدیگر قرار می گیرند  و چهره نازیبایی به چهره و دندان ها می بخشند. رویش دندان ها خارج از قوس فک و روی هم قرار گرفتن دندان ها می تواند بر اثر کوچکی فک و یا بزرگی بیش از اندازه دندان ها باشد.

چرخش دندان ها

در این اختلال، دندان ها  به صورت صحیح در جای مناسب خود قرار ندارند و تاج دندان ها به یکی از طرفین تمایل دارند. به این ناهنجاری در اصطلاح چرخش دندان گفته می شود.

اور بایت دندان

در این اختلال دندان های پیشین فک بالا ارتفاعی بیش از حد معمول دارند که این حالت موجب قرار گرفتن دندان های پیشین در فک بالا برروی دندان های پیشین در فک  پایین خواهد شد و در موارد شدید، موجب فرورفتن دندان های پیشین پایین در سقف دهان خواهد شد.

آندر بایت دندان

اختلال آندر بایت به معنای بیرون زدگی دندان های پیشین در فک پایین است که  در این حالت، بخشی از دندان های پیشین فک بالا پوشانده می شود.

کراس بایت دندان

در این حالت تعدادی یا تمامی دندان های فک بالا به صورت غیر اصولی و در جهتی نادرست، برروی دندان های فک پایین قرار می گیرند.

وجه تمایز ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک

ارتودنسی یکی از روش های رایج و مطلوب درمان ناهنجاری های دهان، دندان و فک به حساب می آید که با استفاده از آن می توان ضمن تامین سلامت دهان و دندان، زیبایی این بخش از صورت را که تاثیر به سزایی بر چهره و جذابیت همگان دارد، فراهم کرد. ارتودنسی ثابت و متحرک دو متد کارآمد برای رفع مشکلات دهانی قلمداد می شوند که با توجه به تشخیص ارتودنتیست یکی از این دو گونه به منظور درمان به بیمار پیشنهاد می شود.

ارتودنسی ثابت چیست؟

ارتودنسی ثابت یکی از روش های موثر در درمان ناهنجاری های دهانی به حساب می آید. در این روش براکت ها با استفاده از موادی خاص و بی ضرر، بر سطح دندان ها چسبانیده می شود و در ادامه، به وسیله سیم و کش، ارتباطی محکم مابین این براکت ها برقرار می شود. در این روش درمانی بیمار موظف است تا پایان دوره درمان، دستگاههای ارتودنسی را در دهان خود نگه دارد و در این مدت، قادر به خارج کردن آن از دهان نخواهد بود. در ارتودنسی ثابت می توان با استفاده از تخصص و نظارت متخصص ارتودنسی، بسیاری از اختلالات دهان و دندان را در بازه های زمانی مشخصی درمان کرد.  غالبا از این روش برای حرکت دندان و ریشه آن ها در بیمارانی که شرایط دندانی آن ها کمی پیچیده تر است، استفاده می شود. به طور کلی می توان گفت ارتودنسی ثابت با نتایج درمانی مطلوبی همراه است، زیرا دست ارتودنتیست برای ارائه راهکارهای درمانی باز است. بیمارانی که قصد انجام ارتودنسی ثابت را دارند باید همواره به این نکته توجه نمایند که رعایت بهداشت و نظافت دهان و دندان در این شیوه بسیار مهم خواهد بود؛ زیرا در صورت بی توجهی، زیبایی و سلامت دندان ها به شدت به خطر خواهد افتاد.

 وجه تمایز ارتودنسی ثابت و متحرک   وجه تمایز ارتودنسی ثابت و متحرک

ارتودنسی متحرک چیست؟

ارتودنسی متحرک یکی دیگر از روش های درمانی در ارتودنسی به حساب می آید. این روش نیز همانند ارتودنسی ثابت با نتایج مطلوبی همراه است. در ارتودنسی متحرک قالبی از فک بالا و پایین بیمار تهیه می شود و در ادامه پلاکی برای دندان ها فراهم می شود که بیمار باید در مدت زمانی خاص، آن را در دهان خود قرا ردهد. از مزیت های اصلی ارتودنسی متحرک، امکان خروج پلاک از دهان در زمان دلخواه است. بدین ترتیب بیمار می تواند در صورت احساس ناراحتی در زمان خوردن و یا آشامیدن، پلاک را از دهان خود خارج کرده و پس از خوردن و شست و شوی دهان، مجددا پلاک را در دهان قرار دهد. اگر چه رعایت بهداشت دندان ها در این روش نیز از اهمیت بالایی برخوردار است اما کار در مقایسه با ارتودنسی ثابت کمی آسان تر خواهد بود؛ از همین رو ریسک خرابی  دندان ها در ارتودنسی متحرک درمقایسه به ارتودنسی ثابت کاهش خواهد یافت. ارتودنسی متحرک به نسب ارتودنسی ثابت برای درمان به هم ریختگی های شدید دندانی آن چنان موثر نخواهد بود؛ اما می توان در این روش ناهنجاری استخوانی فکین را درمان کرد.

ارتودنسی ثابت یا ارتودنسی متحرک؟

غالبا از ارتودنسی متحرک برای درمان بیماران کم سن و سال استفاده می شود، زیرا قابلیت تغییر پذیری ویژگی های استخوانی فک ها در سنین پایین تر بیشتر خواهد بود. در صورتی که در سنین بزرگسالی به علت تثبیت ساختمان های استخوانی فک ها، درمان با ارتودنسی متحرک کمی دشوار خواهد بود.  از همین رو عموما افرادی که در سنین بزرگسالی به منظور درمان اختلالات دهانی و دندانی خود به متخصصین ارتودنسی مراجعه می کنند، با استفاده از ارتودنسی ثابت تحت درمان قرار می گیرند. حتی در برخی مواقع بر مبنای تشخیص ارتودنتیست، جراحی فک نیز ضمن استفاده از ارتودنسی ثابت برای بیمار تجویز می شود. به همین جهت توصیه می شود به منظور رفع عارضه های دهان و دندان در سنین پایین تر به متخصص ارتودنسی مراجعه شود، تا ضمن هزینه کمتر، بازه زمانی کوتاه تری برای درمان در نظر گرفته شود.

ارتودنسی چیست؟

ارتودنسی (Orthodontics) یکی از رویکردهای درمانی رشته دندان پزشکی به شمار می‌رود که توسط آن، ناهنجاری‌های محدوده فک، دندان‌ها و بافت نرم برطرف خواهد شد. هدف اصلی در تخصص ارتودنسی برطرف نمودن عارضه‌هایی هم چون: مال اکلوژن، کجی دندان، فاصله میان دندان‌ها و… می باشد. به طور کلی می‌توان گفت علم ارتودنسی برای درمان و کنترل بیماری‌ها و عارضه‌های فک و صورت و هم چنین زیبایی بخشی هرچه بیشتر به طرح لبخند کاربرد دارد.

بررسی‌های پیش از درمان

افرادی که تمایل به انجام ارتودنسی دارند باید به این نکته توجه نمایند که تشخیص درمان، فقط توسط متخصص ارتودنسی تعیین می‌گردد. ارتودنتیست پس از بررسی پرونده دندان پزشکی بیمار، وضعیت قرار گیری دندان‌ها، قالب گیری از دندان، انجام معاینات بالینی و بررسی عکس رادیوگرافی بیمار نظر قطعی خود را به منظور درمان و یا عدم درمان ارتودنسی اعلام خواهد کرد. در صورتی که تشخیص متخصص، درمان ارتودنسی باشد، کلیه مراقبت‌های حین ارتودنسی به صورت کامل برای بیمار شرح داده خواهد شد.

بهترین زمان درمان ارتودنسی

بر مبنای نظریه دندان پزشکان، زمان ایده آل مراجعه بیمار به مراکز درمانی به منظور درمان ارتودنسی، دوران کودکی می‌باشد. گفتنی است برای درمان ارتودنسی برای کودکان، باید تعدادی از دندان‌ها که برای درمان به این روش نیاز هستند، به خوبی رشد کرده باشند. همچنین مبنی بر نظریه انجمن متخصصین ارتودنسی امریکا، سن ۷ سالگی بهترین زمان مراجعه به کلینیک‌های ارتودنسی می‌باشد. زیرا در این سن دندان‌های شیری و تعدادی از دندان‌های دائمی کودک به خوبی رشد کرده است و پزشک قادر است با بررسی فک پایین و بالا و وضعیت قرارگیری دندان‌ها بهترین راه درمانی را برای معالجه عارضه‌های فک و صورت بیمار تجویز نماید.

طی چند سال اخیر درمان ارتودنسی در میان بزرگسالان نیز ترویج یافته است. به طوری که روز به روز بر متقاضیان بزرگسالی که قصد انجام ارتودنسی دارند، افزوده می‌گردد.

ارتودنسی چیست؟  ارتودنسی چیست؟

انواع ارتودنسی

ارتودنسی دارای روش‌های درمانی متفاوتی است که در ادامه مقاله نام آن‌ها به همراه توضیح کوتاهی آورده شده است.

  • ارتودنسی ثابت
  • ارتودنسی متحرک
  • ارتودنسی نامرئی

آشنایی با ارتودنسی ثابت

ارتودنسی ثابت از قدیمی‌ترین و پرکاربردترین روش‌های درمان معضلات فک و دهان به حساب می‌آید. این روش بیشتر برای بیمارانی که نیاز به درمان بسیار حساس و دقیقی دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد. براکت از رایج‌ترین انواع ارتودنسی ثابت به شمار می‌رود که گاهی نگین ارتودنسی نیز نامیده می شود. بیمار موظف است ماهی ۱ بار به منظور بررسی وضعیت پلاک‌ و براکتها توسط پزشک به دندان پزشکی مراجعه نماید تا در صورت لزوم اصلاح گردد. طول درمان در این روش نیز با توجه به نظر متخصص و شدت عارضه، از چندین ماه الی چندین سال برآورد خواهد شد.

آشنایی با ارتودنسی متحرک

این روش اغلب به بیمارانی که به عارضه‌های دندانی خفیف‌تری دچار هستند، توصیه می‌گردد. در ارتودنسی متحرک، بیمار قادر است برای خوردن غذا دستگاه ارتودنسی را از دهان خارج کند.

آشنایی با ارتودنسی نامرئی

ارتودنسی نامرئی از دیگر روش‌های درمان اختلالات دندانی می‌باشد. در ساخت دستگاه نامرئی از مواد فشرده پلاستیکی شفاف استفاده می‌گردد. این روش برای بیمارانی که نسبت به زیبایی دندان‌ها بسیار حساس هستند و تمایلی به استفاده از ارتودنسی‌های ثابت یا متحرک ندارند بسیار مناسب است. در این روش فرد بیمار به‌منظور رسیدن به نتایج مطلوب باید حداقل ۲۲ الی ۲۳ ساعت دستگاه ارتودنسی را دردهان خود نگه دارد. بیمارانی که تمایل به انجام ارتودنسی نامرئی دارند باید پس از رشد کامل دندان‌های دائمی به متخصص مراجعه نمایند.

ارتودنتیست

همان‌طور که می‌دانید به مرتب نمودن دندان‌های به‌هم‌ریخته و برطرف نمودن اختلالات دهانی و ناهنجاری‌های فکی، ارتودنسی گفته می‌شود. هدف اصلی از درمان ارتودنسی، ایجاد لبخند دل‌چسب و زیبا و مرتفع نمودن اختلالاتی هم چون: مشکلات تنفسی، بلعی و… می‌باشد. داشتن لبخند زیبا، تصویری دل‌نشین از شما در ذهن مخاطب حک خواهد نمود. در این مقاله سعی نموده‌ایم اطلاعات مفیدی در مورد وجه تمایز دندان‌پزشک و متخصص ارتودنسی در اختیارتان قرار دهیم. اگر تمایل دارید که با وظایف ارتودنسیت بیشتر آشنا شوید، در ادامه مقاله همراه ما باشید.

متخصص ارتودنسی چه دوره‌هایی را سپری می‌نماید؟

متخصصین ارتودنسی یا ارتودنسیت ها پس از گذراندن دوره‌ای ۶ ساله، مدرک دندان‌پزشکی عمومی اخذ خواهند نمود و پس‌ازآن به‌منظور کسب تخصص درزمینه ارتودنسی، دوره‌ای ۳ الی ۴ ساله را طی می‌کنند. این افراد پس از ارائه یک پایان‌نامه تحقیقاتی با موضوع ارتودنسی، به‌عنوان یک متخصص ارتودنسی شناخته می‌شوند و پس‌ازآن قادر هستند به‌منظور درمان ناهنجاری‌های دهان، دندان و فک اقدام نمایند. یک ارتودنسیت مجرب موظف است به‌منظور ارتقاء دانش خود، هرچند سال یک‌مرتبه تکنیک‌های جدید این عرصه را فراگیرد و دوره‌هایی را با عنوان بازآموزی حرفه‌ای بگذراند. به عبارتی، می‌توان گفت: متخصصین ارتودنسی، دندان‌پزشکانی هستند که تخصصی بیش از جراحی عمومی دارند.

توجه مهم: کلیه متقاضیانی که قصد انجام ارتودنسی دارند، باید به این نکته توجه فرمایند که در زمان مراجعه به پزشک، به‌عنوان “متخصص ارتودنسی” بر سر در مطب دندان‌پزشکی توجه فرمایند. این نکته از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. برخی از افراد ترجیح می‌دهند ارتودنسی دندان خود را به دندان‌پزشک عمومی بسپارند. پایین‌تر بودن هزینه ارتودنسی دندان‌پزشکان عمومی، اصلی‌ترین عامل این تمایل به‌حساب می‌آید؛ اما باید به این نکته توجه داشت که در صورت درمان نادرست ارتودنسی توسط دندان‌پزشک عمومی، دوره درمان در بیمار به میزان چشم‌گیری افزایش می‌باید. بر طبق آمار کسب‌شده بسیاری از افرادی که برای درمان ناهنجاری‌های دهان و دندان به دندان‌پزشک مراجعه کرده‌اند، نه‌تنها مشکلشان رفع نشده است بلکه با ناهنجاری‌های جدیدی روبه‌رو شده‌اند. لذا به‌منظور جلوگیری از وقوع احتمالات و رسیدن به‌تناسب و زیبایی میان اجزای صورت و داشتن خنده‌ای زیبا، دندان‌های خود را به یک متخصص ارتودنسی بسپارید!

به‌منظور تشخیص درست دندان‌پزشک از متخصص ارتودنسی، کلیدواژه: “متخصص ارتودنسی” را بر سر درب مطب دندان‌پزشک جستجو نمایید و از مراجعه به مطب به دندان‌پزشکانی که بر تابلوی دندان‌پزشکی خود، عناوینی هم چون: ارتودنسی و زیبایی را درج نموده‌اند، پرهیز نمایند. چنین دندان‌پزشکانی، تخصص آکادمیکی درزمینه ارتودنسی ندارند.

متخصص ارتودنسی کیست؟  متخصص ارتودنسی کیست؟

متقاضیان گرامی می‌توانند با مراجعه به انجمن ارتودنسیت های ایران، با اعضا و متخصصین این انجمن آشنا شوند.

تفاوت دندان‌پزشک و متخصص ارتودنسی

به‌طورکلی می‌توان گفت افتراق دندان‌پزشک عمومی و متخصص ارتودنسی با توجه به میزان تخصص و خدمات درمانی که ارائه می‌دهند، مشخص می‌شود. اگرچه در چند سال اخیر برخی از دندان‌پزشکان عمومی با قرار دادن براکت بر روی دندان بیماران، در ذهن دیگران به‌عنوان یک ارتودنتیست تلقی شده‌اند اما حقیقت با آن چیزی که مشاهده می‌کنید کاملاً مغایر است. ممکن است مراجعه به یک دندان‌پزشک به‌منظور رفع ناهنجاری‌های فکی و دندانی و درمان ارتودنسی با عواقب بسیار ناگواری همراه باشد.

چه افرادی کاندیدای مناسبی برای درمان ارتودنسی هستند؟

  • افرادی که دندان‌های منحرف دارند و یا دچار شلوغی دندانها هستند.
  • بیمارانی که دندان‌هایشان دچار آور بایت یا آندر بایت شده است.
  • افرادی که به علت نحوه قرارگیری دندان‌ها، دچار اختلال در تکلم یا خوردن غذا هستند.
  • افرادی که به دلیل اختلالات دهان، فک و دندان به عارضه‌هایی چون سردرد یا مشکلات تنفسی دچار شده‌اند.

افرادی که دارای یکی از موارد ذکرشده هستند، می‌توانند به‌منظور مشاوره و درمان به متخصصین ارتودنسی مراجعه نمایند.

توجه:

متقاضیان درمان ارتودنسی باید به این نکته توجه داشته باشند که به‌تازگی دوره‌هایی با عنوان آموزش ارتودنسی فراگیر شده است. متأسفانه این دوره‌های کوتاه‌مدت، بار تخصصی آن‌چنانی به همراه ندارند و آموزش‌ها در این دوره ها، صرفاً تئوری خواهد بود. از همین رو، عموماً درمان‌هایی که از سوی دانش‌آموختگان این دوره انجام‌شده است، ضعیف و ناقص بوده است؛ از همین رو بیمار پس از مدتی با عوارض ناگواری هم چون آسیب‌دیدگی ریشه دندان مواجه شده است.

 

درمان ارتودنسی چه مزیت هایی دارد؟

داشتن دندان هایی سالم،سفید و زیبا بر اعتماد به نفس افراد به شدت خواهد افزود. اما برخی از افراد به دلیل نداشتن دندان هایی زیبا از اعتماد به نفس کافی برخوردار نیستند. ناهنجاری  های دهان و دندان به دلایل زیادی از جمله:

  • مشکلات موروثی و ژنتیکی
  • عادت های غلط دردوران کودکی ( مثل مکیدن انگشتان دست)
  • تنفس از طریق دهان
  • بیماری
  • تغذیه نامطلوب
  • سانحه و تصادف
  • و… حاصل می شوند که می توان پس از مشورت با یک متخصص حاذق و ماهر ، هرگونه اختلالی که به صورت وراثتی یا اکتسابی دیده می شود را درمان نمود.

از مهم ترین ویژگی های درمان ارتودنسی، زیبایی بخشی هرچه بیشتر لبخند افراد است. قطعا داشتن لبخندی زیبا حس خوشایندی را در افراد به وجود خواهد آورد. لازم است بدانیم که ارتودنسی علاوه بر تامین زیبایی لبخند و دندانها، مزایای وافر دیگری نیز دارد که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت.

مزایای درمان ارتودنسی   مزایای درمان ارتودنسی

بالا برنده طول عمر دندان ها

قطعا پاک سازی دندانهای نامرتب کاری دشوار خواهد بود؛ حتی در صورتی که دندان ها دائما و به دقت تمیز شوند، باز هم امکان تشکیل جرم و پلاک در قسمت های دور از دسترس فراهم خواهد شد. لذا با انجام ارتودنسی می توان ضمن فراهم آوردن بستری مناسب برای پاکسازی دندان ها، فشاری که ریشه دندان های نامرتب به فک وارد می سازند را نیز برطرف نمود.

پیش گیری کننده از بروز اختلالات گوارشی

همان طور که می دانید دندان های فک بالا و پایین به صورت نرمال باید در مقابل یکدیگر قرار گیرند، در صورتی که این شرایط محیا نباشد، در نحوه آسیاب شدن مواد خوراکی مشکلاتی به وجود خواهد آمد که این مسئله احتمال بروز اختلالات گوارشی را به میزان چشم گیری افزایش می دهد. بنابراین می توان با درمان ارتودنسی ، عملکرد دندان ها را به میزان مطلوبی بهبود بخشید.

تغییردهنده وضعیت استخوان های صورت

با استفاده از درمانهای ارتودنسی می توان کلیه اختلالات استخوانی که در ناحیه فک و صورت وجود دارد را رفع نمود.

درمانی مناسب برای همه افراد

با پیشرفت علم در این عرصه، کلیه بزرگسالان وکودکان می توانند بسته به نیاز ، سلیقه و البته با نظر و تشخیص متخصص معالج، یکی از راه های درمانی را برگزینند. از مهم ترین مزایای درمان ارتودنسی این است که هیچ گونه محدودیت سنی ندارد  و هر بیماری در هر سنی قادر به انجام آن است؛ اگر چه زمان مطلوب برای درمان ارتودنسی ، سنین کودکی و اوایل نوجوانی می باشد.

مناسب برای کودکان

توصیه می شود  که والدین به سلامت دهان و دندان کودکان توجه ویژه ای داشته باشند و از همان سنین، جهت بررسی وضعیت دهانی فرزندشان به متخصصین ارتودنسی مراجعه نمایند. در صورتی که کودکان در زمان مناسب مورد معاینه قرار گیرند، می توان از ناهنجاری هایی که ممکن است در سنین بزرگسالی با آن مواجه شوند، پیشگیری نمود. بدین منظور وضعیت دندان های شیری مورد بررسی قرار می گیرد و در صورت کوچک بودن فک و یا بزرگ بودن دندان های دائمی، برخی از دندان های شیری کشیده می شود تا بستری مناسب و ایده آل برای رشد دندان های دائمی کودکان فراهم می شود. با این کار، احتمال کشیده شدن دندان های سالم و دائمی کودکان در سنین بزرگسالی به منظور مرتب سازی کاهش می یابد. جلوگیری از آسیب دیدگی  فک از دیگرمزایای معاینه  در سنین کودکی به حساب می آید؛ زیرا در صورت مشاهده و تشخیص ناهنجاری دندانی در کودکان، متخصص اقدام به کشیدن دندان های شیری خواهد کرد که با این کار امکان آسیب دیدگی فک در سنین بزرگسالی به دلیل فشار ریشه دندان های دائمی کاهش می یابد.

ضرورت مراجعه به ارتودنتیست برای درمان ارتودنسی

قطعاً برخورداری از دندان‌های سفید و مرتب در داشتن لبخندی زیبا بسیار مؤثر خواهد بود. راز داشتن لبخندی زیبا در دستان ماهر ارتودنتیست یا همان متخصص ارتودنسی است. متأسفانه بعضی از افراد از اهمیت مراجعه به متخصص، برای درمان ارتودنسی بی‌خبرند. متأسفانه در چند سال اخیر، برخی از بیماران به دلیل پایین‌تر بودن هزینه‌های دریافتی درمان، که از سوی دندان‌پزشکان اخذ می‌شود، درمان ارتودنسی خود را به دندان‌پزشکان می سپرند و اهمیت مراجعه به ارتودنتیست را نادیده می‌گیرند؛ درصورتی‌که مطلوب است هر کاری به دست متخصصان همان عرصه انجام پذیرد. دندان‌پزشکان پس از اخذ مدرک، دوره‌های عمومی را به‌منظور آشنایی با تخصص ارتودنسی سپری می‌کنند که این کلاس‌ها موجب کسب مهارت و افزایش تخصص آن‌ها نخواهد شد؛ به عبارتی می‌توان گفت این دوره‌های کوتاه‌مدت هیچ‌گونه تضمینی بر صحت و سلامت راهکار درمانی که از سوی دندان‌پزشکان ارائه می‌شود، نخواهد بود. متخصصین ارتودنسی با گذراندن دوره‌های ویژه پس از اخذ مدارک دندان‌پزشکی از سطح معلومات و علم بیشتری به نسبت دندان‌پزشکان برخوردار هستند؛ از همین رو می‌توان با خیالی آسوده کلیه ناهنجاری‌های دهان و دندان را بدون هیچ‌گونه نگرانی به آن‌ها سپرد و از داشتن لبخندی زیبا، دندان‌هایی سالم و مرتب در آینده مطمئن بود.

آیا برای ارتودنسی باید به متخصص مراجعه کنیم؟  آیا برای ارتودنسی باید به متخصص مراجعه کنیم؟

لزوم مراجعه به ارتودنتیست برای درمان ناهنجاری‌های فکی و دندانی

گاهی اختلالات و ناهنجاری‌های فک و صورت دچار پیچیدگی‌های خاصی است که تنها متخصصین ارتودنتیست قادر به رفع و درمان آن خواهند بود. لزوم مراجعه به ارتودنتیست امری بسیار ضروری است که بسیاری از افراد بر آن واقف نیستند. ارتودنسی از زیرشاخه‌های تخصصی علم دندان‌پزشکی قلمداد می‌شود که وظیفه اصلی آن‌ها برطرف نمودن کلیه عارضه‌ها و اختلالات موجود در دندان و فک می‌باشد. متخصصین ارتودنسی، پس از پشت سر گذاشتن دوره ۶ ساله دندان‌پزشکی، ملزم هستند به‌منظور دست‌یابی به تخصص ارتودنسی، دست‌کم ۳ سال دیگر را تحت برنامه‌های آموزشی رزیدنتی سپری نمایند. ایشان ازآن‌پس قادر خواهند بود تا عملکرد فک و دندان بیماران را به‌خوبی مورد تحلیل و بررسی قرار دهند و پس‌ازآن، طرح‌ریزی‌های لازم را برای درمان بیماران انجام دهند. متخصصین ارتودنسی با توجه به وضعیت بیمار و بررسی ناهنجاری‌های دهانی یکی از شیوه‌های درمان ارتودنسی ثابت یا متحرک را انتخاب می‌کنند. آن چیزی که باید به آن توجه داشته باشیم این است که متخصصین ارتودنسی پیش از هر چیزی به وضعیت دندان‌ها، فک‌ها و عضلات توجه می‌نمایند، به عبارتی در گام نخست وضعیت و عملکرد دهان و دندان را بررسی می‌نمایند و در گام بعدی به جنبه‌های زیبایی آن می‌پردازند. از همین رو می‌توانید با خیال آسوده سلامت و زیبایی دهان و دندان خود را به ارتودنتیست‌ها بسپارید.

ارتودنتیست‌ها اطلاعات جامعی در رابطه با طیف گسترده ابزار و تجهیزات ارتودنسی دارند، لذا قادرند بهترین شیوه درمانی را با توجه به نیاز و درخواست شما و بررسی‌های خود تجویز نمایند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی در این عرصه براکت ها و پلاک‌های نگهدارنده در انواع و اقسام متنوع عرضه‌شده است که می‌توان از آن‌ها بهره برد. به‌طورکلی به افراد توصیه می‌شود، به‌منظور معاینه و درمان به متخصصین کاربلد و حاذق مراجعه نمایند تا دوره درمان با کمترین میزان ریسک و خطرپذیری طی شود.

ضرورت انجام ارتودنسی

همان طور که همه می دانیم، دندان ها سهم بسیار زیادی در لبخند و چهره اشخاص دارند؛ از همین رو داشتن دندان هایی زیبا، سفید و مرتب تصویری دلنشین را از ما در ذهن اطرافیان حک می کند.

عدم زیبایی دندان ها و مشکلات فکی و دهانی از جمله شایع ترین اختلالاتی است که بیماران به منظور درمان آن، به متخصصین ارتودنسی مراجعه می نمایند. افتادن دندان های شیری پیش از موعد مقرر، افتادن دندان ها بر اثر سانحه و تصادف، نامرتبی دندان ها و… از مهم ترین اختلالات دهان و دندان به حساب می آیند که باید با مشورت و تجربه متخصص رفع شود. در ادامه مقاله شایع ترین علل ناهنجاری های دهان که منجر به انجام ارتودنسی می شود را مورد تحلیل و بررسی قرار خواهیم داد.

پیش آمدگی دندان های موجود در فک بالایی در مقایسه با دندان های فک پایین از اختلالاتی است که با درمان ارتودنسی رفع می شود. در بیماران مبتلا به این اختلال، فک بالا کمی جلوتر از فک پایین قرار گرفته است که این عارضه ضمن مغایر بودن با موارد زیبایی شناسی، آسیب پذیری دندان های فک بالا را به میزان چشم گیری افزایش می دهد.

پیش آمدگی فک پایین در مقایسه با فک بالا را می توان از دیگراختلالات دهان و دندانی دانست که می توان پس از مشورت با یک متخصص ارتودنسی جهت درمان اقدام نمود.

داشتن فضای اضافی مابین دندان ها از دیگر عارضه هایی است که بر اثرمشکلاتی از قبیل: کوچکی دندان ها ،بزرگی فک ها و یا حتی تلفیقی از هردوی ان ها حاصل می شود. این اختلال نیز با مراجعه به موقع به متخصص ارتودنسی قابل درمان خواهد بود.

نامرتبی و ایجاد ازدحام در خط دندان ها از دیگر مواردیست که حق داشتن لبخند زیبا را از افراد می گیرد! برای رفع این مشکل می توان پس از استفاده از تجربیات و مشورت های متخصصین حاذق در این عرصه، بهترین راه درمان را برگزید. این عارضه موجب پوسیدگی دندان ها و ایجاد ناراحتی های لثه خواهد شد. لذا توصیه می شود که خیلی زود به منظور درمان به مراکز ارتودنسی مراجعه شود.

پیدایش مشکلات عرضی در دندان ها از دیگر مواردیست که در صورت عدم توجه، منجر به ایجاد عدم قرینگی در صورت خواهد شد. در این دسته از بیماران، بخشی از دندان های فک بالا درون فک پایین جای می گیرند.

ناقرینگی دندان ها از مشکلاتی است که ضمن ایجاد لبخندی نامتقارن، روابط دندانی را نیز مختل می نماید و موجب ایجاد اشکال در جویدن غذا خواهد شد.

چه کسانی نیاز به درمان ارتودنسی دارند؟  چه کسانی نیاز به درمان ارتودنسی دارند؟

توصیه هایی به پدر و مادرها:

متخصصین ارتودنسی به مادر و پدرها توصیه می کنند تا پس از رشد و  تکمیل شدن دندان های شیری فرزندان دلبندشان، ساختار دندانی آن ها را به خوبی مورد بررسی قرار دهند. کودکانی که دندان های شیری انها در مجاورت نزدیک با یکدیگر رشد کرده است و فضای خالی زیادی مابین آن ها وجود ندارد، امکان بروز نامرتبی دندانی در سنین بزرگسالی در آنها شدت می پذیرد؛ زیرا دندان های دائمی در مقایسه با دندان های شیری از اندازه بزرگتری برخوردار هستند و برای رویش، به فضای بیشتری احتیاج خواهند داشت.

از دیگر مواردی که متخصصین ارتودنسی آن را به والدین گوشزد می کنند، بررسی ساختار صورتی فرزندان است. همان طور که می دانید صورت انسان به سه قسمت به نام های: یک سوم فوقانی، یک سوم میانی و یک سوم تحنانی تقسیم می شود که بر طبق قاعده و در حالت ایده ال،  این سه قسمت باید از اندازه ای یکسان برخوردار باشند(در برخی افراد یک سوم تحتانی به نسبت دو قسمت دیگر کمی بزرگ تر است). در صورتی  که صورت کودکان از این ویژگی برخوردار نباشند، احتمال وجود اختلالات فک و صورت شدت می گیرد که در این مواقع مراجعه به متخصصین ارتودنسی امری واجب و ضروری تلقی می شود.

پوشش دهی بیمه در درمان ارتودنسی به چه صورت است؟

متاسفانه بیمه، درمان ارتودنسی را به نوعی درمان زیبایی محاسبه می‌کند؛ از همین بابت، کلیه هزینه‌های درمان را تحت پوشش قرار نمی‌دهد؛ در صورتی که با پیشرفت‌هایی که در چند سال اخیر در عرصه دندان پزشکی و ارتودنسی صورت گرفته است، هدف اصلی از درمان ارتودنسی بر طرف نمودن تمامی ناهنجاری‌های فکی و دندانی است که رسیدن به لبخندی زیبا از نتایج قطعی و همیشگی آن به حساب می‌آید؛ اما متاسفانه هزینه‌های نسبتاً بالای آن، برخی از بیماران را ازاین درمان محروم ساخته است.

بیمه و ارتودنسی

به محض اینکه صحبت از درمان ارتودنسی می‌شود، فکرمان به سمت هزینه‌های درمان کشیده می‌شود. ارتودنسی از آن درمان‌هایی به حساب می اید که با هدف تأمین سلامت و زیبایی دهان و دندان انجام می‌شود؛ اما همان طور که گفته شد، بیمه تأمین اجتماعی، تا کنون، ارتودنسی را زیر شاخه‌ای از درمان ندانسته و از همین رو آن را تحت پوشش خود قرارنداده است؛ لازم به ذکر می‌باشد که برخی از ارگان‌های دولتی هم چون: نیروهای مسلح و بانک‌ها به منظور رفاه حال کارمندان خود، بخشی از درمان‌های ارتودنسی را تقبل نموده‌اند. البته برخی از مراکز بیمه‌های خصوصی نیز شرایطی را با هدف سرویس دهی هرچه بیشتر به افراد فراهم کرده‌اند که می‌توان با مراجعه به آن‌ها از کلینیک‌های دندان پزشکی طرف قرارداد و تحت پوشش این مراکز بیمه خصوصی باخبر شد.

آشنایی با هزینه‌های ارتودنسی و تحت پوشش قرار گرفتن آن توسط بیمه

اگر تمایل دارید که پیش ازمراجعه به ارتودنتیست از هزینه‌های آن باخبر شوید، لازم است بدانید که هزینه‌های درمان ارتودنسی با شدت بیماری و ناهنجاری، نوع بریس های مورد استفاده، نوع و طول درمان رابطه مستقیم دارد. بیماران می‌توانند با توجه به بودجه در نظر گرفته شده، یکی از راه‌های درمان را انتخاب نمایند. در رابطه با طول درمان نیز باید گفته شود که حداقل زمان مورد نیاز برای درمان، ۱۲ ماه برآورد شده است که در این مدت باید برای رسیدن به نتیجه مطلوب به طور مداوم از بریس ها استفاده شود. البته لازم به ذکر می‌باشد که در برخی مواقع ارتودنتیست بیمار را به رفع پوسیدگی و جرم گیری دندان‌ها پیش از درمان ارتودنسی توصیه می‌کند که این عوامل، موجب بالاتر رفتن هزینه‌های درمان خواهد شد.

آیا بیمه، درمان ارتودنسی را پوشش می‌دهد؟  آیا بیمه، درمان ارتودنسی را پوشش می‌دهد؟

تأثیر بریس ها بر قیمت درمان ارتودنسی

بریس ها از اصلی‌ترین عوامل تعیین کننده قیمت در درمان ارتودنسی به حساب می‌آیند که متخصص بسته به شدت بیماری و عارضه‌های فکی و دهانی، بهترین گزینه را معرفی خواهد کرد. اگر با بیمه طرف قرار داد نیستید می‌توانید با انتخاب بریس ها، هزینه‌های درمان خود را مدیریت کنید. در ادامه با انواع بریس ها آشنا خواهیم شد.

انواع بریس ها

  • بریس های فلزی

  • بریس های سرامیکی

  • بریس های دیمون

بریس های فلزی

بریس های فلزی را می‌توان از کاربردی‌ترین و رایج‌ترین بریس های مورداستفاده در درمان ارتودنسی دانست که به دلیل قیمت پایین‌تری که به نسبت سایر بریس ها دارد، از محبوبیت بالایی نزد بیماران برخوردار است؛ ضمن اینکه ماندگاری و دوام این بریس ها نیز از سایرین بیشتر می‌باشد. تعداد جلسات معاینه در این روش بسیار کمتر خواهد بود؛ از همین رو، می‌توان هزینه‌های درمان را به‌صورت ایده آل تری مدیریت نمود.

بریس های سرامیکی

بریس های سرامیکی به دلیل برخورداری از براکت های شفاف و رنگ دندان، کمتر موردتوجه قرار می‌گیرند؛ ضمن اینکه در مقایسه با روش‌های ارتودنسی نامرئی از کیفیت و نتایج مطلوب‌تری برخوردار خواهند بود؛ اما درصورتی‌که هزینه‌های درمان برایتان اهمیت دارد باید به این نکته توجه داشته باشید که بریس های فلزی از قیمت بالاتری برخوردار هستند.

بریس دیمون

این روش نیز شامل تعداد محدودی از جلسات ویزیت و معاینه می‌باشد اما در مقایسه با دو روش فوق، از قیمت بالاتر برخوردار است. در این روش براکت ها به‌صورت مستقیم به سیم‌های ارتودنسی متصل می‌شوند.

براکت ارتودنسی چیست؟

براکت ها از تجهیزات بسیار  کوچک و کاربردی هستند که در درمان ارتودنسی به روش ثابت مورد استفاده قرار می گیرند. براکت ها پس از اتصال به سیم های ارتودنسی بر روی دندان ها قرار داده می شوند تا نیروی لازم به منظور جای دادن دندان ها در فضای مورد نظر را فراهم سازند. پس به طور کلی می توان گفت  این ابزارهای کوچک نقش به سزا و مهمی در ایجاد لبخند زیبای بیماران بر عهده دارند.

 با گذر زمان و پیشرفت تکنولوژی، انواع متنوعی از براکت ها به بازار عرضه شده است که رایج ترین آن ها از جنس استیلنس استیل، پلاستیک و سرامیک می باشند که با توجه به تشخیص و تجویز متخصص به منظور درمان بیماران مورد استفاده قرار می گیرند. از زمان تولید براکت ها برای درمان ارتودنسی بالغ بر ۱۰۰ سال است که می گذرد! این ابزار دندان پزشکی طی سالیان متمادی دست خوش تغییرات و تنوعی گسترده شده است. بسیاری از افراد به دلیل موقعیت کاری و محدودیت های سنی، از برخی روش های درمان ارتودنسی استقبال نمی کنند. با روی کار آمدن طیفی از تجهیزات و انواع درمان های ارتودنسی، انتخاب تا حدودی برای متخصصین و بیماران راحت تر شده است. امروزه براکت ها دراضلاع و اشکال مختلفی هم چون: مستطیلی، مربعی و متوازی الاضلاعی به بازار عرضه می شوند که متخصصین  با توجه نوع درمان بیمار و درخواست او، بهترین گزینه را تجویز خواهند کرد. هر کدام از این براکت ها در ابعاد و حجم های متنوع نیز قابل دسترسی می باشند؛ گفتنی است که تا کنون بیماران از براکت های حجیم استقبال چندانی نداشته اند؛ زیرا در صورت استفاده از براکت های بزرگ و حجیم، نحوه قرارگیری لب و شمایل آن  کمی مختل خواهد شد.

انواع براکت های مورد استفاده در ارتودنسی ثابت

  • براکت های فلزی
  • براکت های سرامیکی
  • براکت های نامرئی
  • براکت های لینگوال
  • براکت های سلف لیگیت

براکت ارتودنسی چیست؟  براکت ارتودنسی چیست؟

براکت های فلزی

در ساخت این براکت ها از فولاد ضد زنگ استفاده می شود که به منظور افزایش استحکام  به آن ، یون هایی چون: نیکل و کبالت افزوده می شود. به دلیل حساسیت برخی از بیماران به مواد فوق، برای درمان از براکت هایی از جنس تیتانیوم استفاده می شود که در مقایسه با براکت های فولادی از قیمت بالاتری برخوردار هستند. این براکت ها از رایج ترین براکت های مصرفی در درمان ارتودنسی به روش ثابت به حساب می آیند. براکت های فلزی برای درمان کودکان بسیار مناسب هستند و می توان برای ایجاد شور و علاقه در آنها، از اورینگ های رنگی استفاده نمود.

براکت های سرامیکی

براکت های سرامیکی که به آن ها براکت های شفاف نیز گفته می شود، جایگزینی مناسب برای براکت های فلزی هستند. این نوع براکت ها غالبا از جنس سرامیک یا پلاستیک هستند. مهم ترین مزیت براکت های شفاف در مقایسه با براکت های فلزی، عدم جلب توجه آن می باشد؛ زیرا این نوع از تجهیزات با رنگ دندان هم خوانی معقولی دارند. به منظور هر چه کمتر دیده شدن براکت های سرامیکی از گره های فلزی  سفید و گره های الاستیک شفاف استفاده می شود. اما ان چه که باید به آن توجه داشت این است که براکت های سرامیکی به نسبت براکت های فلزی حساس تر و شکننده تر هستند ؛ از همین رو خارج نمودن آن از دهان قدری زمان بر خواهد بود.

براکت های نامرئی

در این روش، پس از بررسی وضعیت دندانی بیمار از سوی متخصص،  پلاک هایی شفاف ساخته می شود که منحصرا به منظور درمان همان شخص، مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

براکتهای لینگوال

براکت های لینگوال،از دیگر انواع براکت ها می باشند که بر خلاف سایر براکت ها در قسمت داخلی دندان ها قرار می گیرند.  براکت های لینگوال عموما برای افرادی که تمایلی به دیده شدن ارتودنسی ندارند، مورد استفاده قرار می گیرد، از معایب بارز این براکت ها می توان به کم شدن قدرت مانور پزشک در درمان و بروز اختلال در تکلم بیمار اشاره کرد.

براکت های سلف لیگیت

براکت های سلف لیگیت یکی از تازه ترین تجهیزات درمان ارتودنسی هستند که با استفاده از آن ها می توان مدت زمان درمان و درد ناشی از آن را به میزان قابل توجهی کاهش داد. این براکت ها نیازی به گره های الاستیکی ندارند .

ضرورت توجه به بهداشت دهان و دندان در حین درمان ارتودنسی

بیمارانی که تحت درمان ارتودنسی قرار گرفته‌اند باید به بهداشت دهان و دندان خود توجه ویژه‌ای داشته باشند. در صورت بی توجهی به این مسئله، ذرات غذا در میان دندان‌ها، بریس ها و سیم‌های نگهدارنده خواهد ماند که این امر موجب بروز مشکلاتی از قبیل: پوسیدگی دندان، ایجاد پلاک دندان، ایجاد بیماری‌های لثه‌ای، ایجاد ظاهری ناخوشایند و… در چهره افراد خواهد شد. لذا به بیماران توصیه می‌شود تا در زمان درمان به بهداشت دهان و دندان توجه بسیار زیادی داشته باشند و پس از هر وعده غذا و میان وعده نسبت به پا کسازی دهان و دندان خود اقدام نمایند.

همان طور که واقف هستید هدف از درمان ارتودنسی رسیدن به دندان‌هایی سالم و زیبا می‌باشد؛ اما نکته‌ای که باید بدان توجه داشت این است که ارتودنسی نیز همانند سایر درمان‌ها ممکن است با عوارضی همراه باشد. عفونت لثه، پوسیدگی دندان‌ها، بوی بد تنفس و دهان، التهاب لثه و ماندگاری جای براکت ها بر سطح دندان از شایع‌ترین عوارضی می‌باشد که بیمار در صورت بی توجهی به بهداشت دهان و دندان با ان مواجه خواهد شد. لذا همواره به این نکته توجه داشته باشیم که رسیدن به نتایج مطلوب در درمان ارتودنسی، از تلاش و همکاری تیم ارتودنسی و بیمار حاصل می‌شود. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از اصلی‌ترین مواردی به شمار می‌رود که بیمار باید در حین درمان به آن توجه داشته باشد.

چگونه با وجود بریس مسواک بزنیم؟

همان طور که گفته شد در حین درمان ارتودنسی باید پیش از گذشته به بهداشت دهان و دندان اهمیت داد. مسواک زدن ونخ دندان کشیدن پس از هر وعده غذایی ومیان وعده‌ها، تأمین کننده سلامت دهان ودندان ها خواهد بود. در صورت بی توجهی به این مساله، میکروب‌های موجود در دهان بر سطح دندان‌ها و براکت های ارتودنسی رشد خواهند کرد و خطر ابتلا به التهاب‌های لثه‌ای، عفونت‌های دهانی و پوسیدگی‌های دندان را قوت خواهند بخشید.

به منظور پاکسازی دندان‌ها در زمان درمان، مسواکی نرم تهیه نمایید و پس از هر وعده غذایی آن را به خمیر دندان‌های حاوی فلوراید آغشته کنید. سپس مسواک را با زاویه ۴۵ درجه به نسبت دندان‌ها قرار دهید و به دقت سعی بر پاکسازی دندان‌ها و براکت ها داشته باشید.

رعایت بهداشت دهان و دندان حین درمان ارتودنسی   رعایت بهداشت دهان و دندان حین درمان ارتودنسی چگونه است؟

توجهات قابل ملاحظه:

  • نسبت به پاک سازی کلیه دندان‌های موجود در هر دو فک، حساسیت به خرج دهید و از شست وشوی دندان‌های انتهایی غافل نشوید.
  • نسبت به پاک سازی سطح دندان‌هایی که در مجاورت و نزدیکی زبان قرار گرفته‌اند با دقت بیشتری عمل نمایید.
  • به منظور پاک سازی براکت ها از ذرات غذایی، نوک مسواک را به صورت عمودی بر سطح براکت ها بکشید.
  • دهان را پس از هربار مسواک زدن چندین مرتبه آب کشی نمایید تا در صورت وجود ذرات غذایی، از دهان خارج شوند.
  • پس از اتمام شست و شو، دندان‌ها را به دقت در آیینه بررسی نمایید تا در صورت وجود ذرات غذایی برروی بریس ها، آن‌ها را مجدداً با مسواک شست و شو دهید.
  • مسواک‌های بین دندانی به منظور پاک سازی میان دندان‌ها و سطح بریس ها تولید شده‌اند که می‌توانید به منظور تمیز شدن هر چه بیشتر سطح دندان و بریس، از آن استفاده نمایید.

در زمان ارتودنسی چگونه نخ دندان بکشیم؟

کشیدن نخ دندان در حین درمان ارتودنسی از دیگر مواردیست که باید به آن توجه داشت. شاید در نگاه اول، کشیدن نخ دندان در حین درمان برایتان کمی ناملموس به نظر بیاید؛ اما با فرا گرفتن راه وشیوه درست این کار، خیلی زود به آن عادت خواهید کرد. ما به بیماران توصیه می‌کنیم به منظور سهولت در کار از نخ دندان سوپر فلاس استفاده نمایند. برای این کار، بخشی از نخ دندان را به دور انگشت خود پیچیده و سپس آن را از میان دندان‌ها و میله‌های متصل به براکت عبور دهید.

استفاده از فلورایدهای موضعی

بیماران می‌توانند به منظور تأمین سلامت و بهداشت هر چه بیشتر دهان و دندان، از دهان شویه ها و ژل‌های فلوراید سدیم استفاده نمایند. با این کار ریسک ابتلا به ناهنجاری‌های دندان و دهان به میزان قابل توجهی پایین می‌آید.

روش کار: سطح مسواک را به این ژل آغشته نمایید و آن را نزدیک به ۱ دقیقه بر سطح دندان بمالید و تا ۳۰ دقیقه پس‌ازآن، از خوردن و آشامیدن اجتناب نمایید.