admin

نگاهی کوتاه به برنامه‌های علمی و فرهنگی انجمن ارتودنتیست‌های ایران

 

دکتر لادن اسلامیان رئیس انجمن ارتودنتیست‌های ایران در بیان فعالیت‌های این انجمن اظهار داشت:
انجمن ارتودنتیست‌های ایران در طول ۱۴ سال فعالیت خود هرسال یک کنگره بین‌المللی برگزار نموده است که عمدتاً ضمن ارتقاء علمی همکاران موردتوجه محافل داخلی و خارجی قرارگرفته است. این انجمن همچنین تاکنون ۳ سمپوزیوم و ۱۱ نشست علمی به‌صورت فصلی برگزار نموده است.
کمیتهٔ علمی انجمن ارتودنتیست‌ها همچنین تاکنون به‌طور مرتب برنامه‌های مدام آموزش علمی را برای همکاران دندان‌پزشک و ارتودنتیست برگزار نموده است.
همچنین با توجه به شیوع کرونا و توقف برنامه‌های حضوری این انجمن برنامه‌های آموزشی را از طریق مجازی پیگیری نموده که از آن جمله می‌توان به بزرگداشت مجازی روز جهانی سلامت ارتودنسی که در آن گپ و گفت دوستانه با سه تن از اساتید پیش‌کسوت ارتودنسی در فضایی صمیمی برگزار شد، اشاره کرد.
رئیس انجمن ارتودنتیست‌های همچنین با اشاره به برنامه‌های فرهنگی و هنری انجمن افزود:
هرساله در کنگره‌ها و سمپوزویم ها از حضور همکاران هنرمند برای اجرای برنامه‌های زنده موسیقی و فرهنگی استفاده نموده‌اید، که امیدوارم با رفع بلای کرونا از سر مردم کشورمان شاهد برگزاری مجدد این مراسم باشیم.

اطلاعیه شماره ۳ انتخابات هیات مدیره و بازرس انجمن ارتودنتیست های ایران

 

اطلاعیه شماره ۳ انتخابات هیات مدیره و بازرس انجمن ارتودنتیست های ایران

 

همکاران گرامی و اعضای محترم انجمن ارتودنتیست های ایران از آنجایی که در دو فراخوان اول و دوم تعیین شده برای اعلام کاندیداتوری جهت انتخابات اعضا هیات مدیره و بازرس انجمن , حدنصاب لازم برای برگزاری انتخابات کسب نشده است , پس از استعلام از نماینده انجمن های علمی گروه پزشکی کشور و طبق نظر ایشان برای آخرین بار مهلتی ۳ روزه برای این منظور تعیین می گردد.به همین دلیل بار دیگر از تمامی اساتید و همکاران علاقمند به کاندید شدن برای عضویت در هیات مدیره یا برای انتخاب به عنوان بازرس انجمن دعوت می شود ضمن مطالعه آیین نامه شرایط کاندیداها , با پر کردن فایل پیوست و ارسال آن تا تاریخ   ۲۶ بهمن ماه ۹۹ به تلگرام یا ایمیل آقای دکتر محمد بهناز بازرس انجمن , کاندیداتوری خود را به کمیته انتخابات انجمن اعلام نمایید. drmbebehnaz1357@yahoo.com
زمان و نحوه برگزاری انتخابات در اطلاعیه های بعدی به اطلاع اعضا محترم انجمن خواهد رسید.

در همه انواع ارتودنسی‌ها، رعایت بهداشت دهان اهمیت ویژه‌ای دارد. با رعایت بهداشت دهان نتیجه نهایی ارتودنسی، دقیقاً همان چیزی خواهد بود که انتظارش را دارید. در ارتودنسی ثابت فلزی و ارتودنسی متحرک، با روش‌های گوناگونی باید بهداشت ارتودنسی را تأمین کرد. در ارتودنسی ثابت تنها کاری که بیمار باید انجام دهد، رعایت نکات بهداشتی است. در ارتودنسی متحرک کمی وظایف بیمار بیشتر خواهد بود. اول این که باید همکاری مناسبی با دندانپزشک خود داشته باشد و در زمان‌های مشخص اقدام به خارج سازی ارتودنسی متحرک کند و دوم این که باید بهداشت دهان و دندان خود را دقیقاً مطابق دستور دندانپزشک رعایت کند. در این میان استفاده از دهانشویه ها، نقش مهمی در رعایت این بهداشت ایفا می‌کند.

چرا باید از دهانشویه در ارتودنسی استفاده کنیم؟

رعایت بهداشت در دندان‌هایی که ارتودنسی شده‌اند سخت‌تر از دندان‌های معمولی است. از آن جایی که تجهیزات ارتودنسی مکانی برای تجمع پلاک ها و گیر افتادن غذا هستند، باید بعد از هر وعده غذایی به خوبی دندان‌ها را مسواک کنید. استفاده از دهانشویه در ارتودنسی باعث از بین رفتن پلاک‌های دندانی می‌شوند. این پلاک ها به طور معمول در اطراف لثه و دندان قرار می گیرند و موجب التهاب لثه و ایجاد بوی بد در دهان می‌شوند. استفاده از دهانشویه باعث ضد عفونی کردن تجهیزات ارتودنسی و از بین بردن پلاک های دندانی می‌شود.

دلیل دیگری که استفاده از دهانشویه در دوره درمان ارتودنسی را خوشایند می‌کند، حس خوبی است که بیمار پس از استفاده از آن احساس می‌کند. بوی خوش و طعم خوبی در دهان بیمار ایجاد می‌شود و از پوسیدگی دندان‌ها در این دوره پیشگیری می‌شود.

از چه دهانشویه ای برای ارتودنسی خود استفاده کنیم؟

دهانشویه هایی که حاوی الکل هستند برای این دوره مناسب نیستند. چرا که باعث ایجاد خشکی در دهان و به وجود آمدن بوی بد می‌شوند. از دهانشویه هایی استفاده کنید که حاوی فلوراید و کلروهگزیدین باشد. این دهانشویه ها میکروب زدایی قوی ای دارند و دندان‌ها را در مقابل پوسیدگی حفظ می‌کنند.

چه زمانی از دهانشویه استفاده کنیم؟

بر روی بدنه بطری دهانشویه ها معمولاً نوشته می‌شود که از هر دهانشویه چند بار می توانید در طول روز استفاده کنید. به طور معمول بعد از خوردن غذا و مسواک زدن، باید نخ دندان بکشید و سپس دهانشویه را استفاده کنید. دهانشویه را به اندازه خط نشانی که در درب بطری مشخص شده، بریزید و به مدت ۳۰ تا ۴۰ ثانیه در دهان خود بچرخانید و سپس محتویات دهان را خارج کنید. تا نیم ساعت بعد از استفاده از دهانشویه، مایعات دیگری مصرف نکنید تا دهانشویه بهترین اثر خود را روی دندان‌ها باقی بگذارد.

دستگاه ارتودنسی متحرک را می‌توان با دهانشویه شست؟

شستشوی پلاک های متحرک شرایط متفاوتی دارد. به هیچ عنوان از خمیردندان برای شستشوی ارتودنسی متحرک خود استفاده نکنید چرا که خمیردندان برای از بین بردن جرم های مقاوم روی دندان‌ها ساخته شده است و استفاده از آن روی پلاک های متحرک می تواند بدنه پلاک ها را از بین ببرد. دهانشویه نیز برای تمیز کردن پلاک های متحرک مناسب نیست اما اگر می‌خواهید که بوی بد یا طعم پلاک متحرک خود را تغییر دهید می‌توانید از دهانشویه استفاده کنید فقط به خاطر داشته باشید که کمتر از ۱۰ ثانیه باید دهانشویه را روی پلاک بریزید و فوراً با آب بشویید. برای شستن پلاک‌های متحرک از آب داغ استفاده نکنید چرا که باعث عوض شدن شکل ظاهری پلاک می‌شود.

معمولاً ارتودنتیست ها به بیماران خود دهانشویه های مناسبی را توصیه می‌کنند که بهترین اثر ماندگاری را روی دندان‌های بیمار باقی خواهد گذاشت. در این مورد بهتر است با ارتودنتیست خود مشورت کنید و میزان استفاده از دهانشویه را از وی بپرسید.

کمترین نامی که از تجهیزات ارتودنسی به گوش رسیده است، احتمالاً همین سیم قوس دار باشد که همگی با شکل و شمایل آن آشنا هستیم. سیمی که نقش مهمی در ارتودنسی دارد و یکی از مهمترین ارکان انجام ارتودنسی محسوب می‌شود. درواقع اگر سیم قوس دار ارتودنسی وجود نداشته باشد، براکت های ارتودنسی بی مصرف خواهند بود. در ادامه مقاله درباره سیم قوس دار و انواع آن بیشتر صحبت خواهیم کرد.

سیم قوس دار ارتودنسی چه نقشی در ارتودنسی ایفا می‌کند؟

ارتودنسی بر پایه وارد کردن نیرو به دندان‌های نامرتب و کج شده، عمل می‌کند. این نیرو در ارتودنسی ثابت، توسط سیم قوس دار ارتودنسی تنظیم می‌شود. سیم ارتودنسی از میان براکت ها عبور می‌کند و ارتودنتیست با تنظیم فشار از طریق سیم ارتودنسی، این نیرو را به براکت ها و سپس از براکت ها به دندان‌ها منتقل می‌کنند.

انواع سیم‌های ارتودنسی قوس دار

سیم قوس دار ارتودنسی یا به شکل ظاهری مقطع گرد است و یا مقطع آن شکل مستطیل و مربعی دارد.

  1. سیم مقطع گرد

سیم گرد ارتودنسی همان سیمی است که از ابتدا برای درمان ارتودنسی به کار می‌رود. این سیم انعطاف پذیر است و برای تراز کردن دندان‌ها به کار می‌رود. استفاده از سیم گرد در مراحل پیشرفته تر درمان، مناسب نیست چرا که سیم‌های گرد هیچ کنترل گشتاوری ندارند اما این سیم‌ها در آغاز درمان نیازهای بیمار را بر طرف می‌کنند.

  1. سیم مقطع مربعی

سیم‌های مقطع مربعی یا مستطیلی برای کنترل بهتر حرکات دندان‌ها استفاده می‌شود. این سیم‌ها انعطاف پذیری کمتری دارند اما استحکام بالایی دارند و به خوبی نیرو را به دندان‌ها منتقل می‌کنند.

سیم ارتودنسی از چه موادی تشکیل می‌شود؟

سیم ارتودنسی قوس دار از دو نوع ساختار تشکیل شده است. فولاد ضد زنگ و نیکل تیتانیوم موادی است که در ساختار این سیم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

فولاد ضد زنگ در سیم‌های قوس دار

این نوع سیم قوس دار چندین دهه است که مورد استفاده قرار می‌گیرد. همان طور که از نامش پیداست خاصیت ضد زنگی دارد و به هیچ عنوان زنگ نمی‌زند. فولاد ضد زنگ برای ارتودنسی کاربردی است چرا که به دندان‌ها آسیبی وارد نمی‌کند و عملکرد خوبی دارد اما به عنوان یک سیم مناسب ارتودنسی در نظر گرفته نمی‌شود. سیم فولاد ضد زنگ خاصیت الاستیکی دارد. در صورتی که سیم را خم کنید، به جایگاه اصلی باز نمی‌گردد. از این رو ارتودنتیست ها بیشتر از جنس دیگر سیم استفاده می‌کنند و تنها در موارد خاصی که نیاز به این نوع سیم باشد، از فولاد ضد زنگ استفاده می‌کنند.

سیم نیکل تیتانیوم

این سیم کیفیت بالایی دارد و برای درمان ارتودنسی بسیار مناسب است. اولین دلیل محبوبیت این سیم، منعطف بودن آن است. در صورتی که تغییری روی سیم ایجاد شود، مجدداً به حالت اولیه خود باز می‌گردد. این نوع سیم، همان سیمی است که در مراحل اولیه درمان ارتودنسی از آن استفاده می‌شود. برای فعال شدن سیم نیکل تیتانیوم باید حرارت لازمه به سیم داده شود و سپس مورد استفاده قرار گیرد.

سیم ارتودنسی چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

همان طور که گفته شد، سیم‌های ارتودنسی انواع گوناگونی دارند. سیم قوس دار ارتودنسی از همان ابتدای دوره برای دندان‌های نامرتب و کج مورد استفاده قرار می‌گیرد. پس این سیم باید در اتصال به بریس ها تا حد زیادی منعطف باشد که در صورت خم شدن و وجود ناهمسانی در دندان‌ها، نشکند و یا تغییر شکل ندهد. از طرفی باید نیرویی را که باعث حرکت دندان‌ها می‌شود، به دندان‌ها اعمال کند. سیم‌های ارتودنسی در طول درمان چندین بار تعویض می‌شوند. هر چقدر دندان‌ها مرتب تر شوند، سیم‌های قوی تر با انعطاف پذیری کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد تا تسلط ارتودنتیست بر روی حرکت دندان‌ها بیشتر شود.

جنس سیم‌های ارتودنسی به گونه ای است که خاصیت ضد زنگی دارند و طعم فلز در دهان ایجاد نمی‌کنند تا جایی که بعد از مدتی بیمار متوجه وجود ارتودنسی در دهان خود نخواهد شد.

افرادی که قصد انجام ارتودنسی را دارند معمولاً سؤالات زیادی درباره این درمان در ذهن خود دارند. در این مقاله قصد داریم رایج ترین سؤالاتی که درباره ارتودنسی پرسیده می‌شود را پاسخ دهیم تا عزیزانی که قصد انجام ارتودنسی را دارند، با خیالی آسوده اقدام به این درمان کنند.

سن مناسب ارتودنسی چه سالی است؟

این سؤالی است که معمولاً بزرگسالان می‌پرسند. ارتودنسی را می‌توان در همه سنین انجام داد به شرطی که دندانی وجود داشته باشد و شرایط استخوان فک و لثه مطلوب باشد اما بهترین سن برای ارتودنسی را سنین کودکی بین ۱۲ تا ۱۵ سالگی می‌دانند. چرا که در این سن رشد فک قابل کنترل است و دندان‌ها ساده تر حرکت می‌کنند. نوجوانان نیز کاندیدای بهتری از بزرگسالان برای انجام این درمان هستند. بزرگسالان باید حدوداً ۳ سال درمان ارتودنسی را انجام دهند تا نتیجه مطلوب حاصل شود.

آیا انجام ارتودنسی درد دارد؟

ارتودنسی بر پایه فشار بین دندان‌ها عمل می‌کند. در روزهای ابتدایی که فشار روی دندان‌ها بیشتر احساس می‌شود، اگر بدون قرص مسکن سپری کنید، قطعاً درد در ناحیه فک و گاهی سردردهای تنشی به سراغتان خواهد آمد. بدین منظور معمولاً ارتودنتیست یک مسکن مناسب به شما تجویز می‌کند. از خوردن مسکن به صورت خودسرانه بپرهیزید چرا که ممکن است باعث خونریزی لثه و اختلال در روند ارتودنسی شود.

ارتودنسی نیاز به جراحی دارد؟

منظورتان از جراحی دقیقاً چیست؟ جراحی فک یا جراحی دندان‌های نهفته و غیره. اگر فردی دچار اختلالات فکی باشد، در طی درمان ارتودنسی یا پس از اتمام درمان، نیاز به جراحی فک توسط یک متخصص جراح فک را دارد. اگر فردی دندان‌های نهفته دارد، باید با کمک جراحی دندان‌های نهفته‌اش را نمایان کرد و سپس با کمک ارتودنسی، این دندان‌ها را بر سر جای اصلی‌اش بازگرداند. گاهی اوقات جراحی یک دندان و کشیدن آن، از اولویت‌های انجام ارتودنسی محسوب می‌شود. نگران این موارد نباشید، کافی است به ارتودنتیست مراجعه کنید تا وی یک طرح درمانی چند ساله را برای شما بازگو کند.

تغذیه با ارتودنسی چگونه است؟

یکی از نگرانی‌های افرادی که می‌خواهند ارتودنسی کنند، غذا خوردن است. با ارتودنسی می‌توانید همه غذاهای دلخواهتان را بخورید به جز غذاهایی که سفتی زیادی دارند همچون ته دیگ، بلال و میوه های سخت. اگر قصد دارید میوه‌ای را بخورید نباید آن را گاز بزنید. میوه را به قطعات کوچکتر تقسیم کنید و در دهان بگذارید. از خوردن غذاهای چسبنده و خوراکی‌های شیرین و قندی نیز بپرهیزید. خوردن آدامس باعث می‌شود در بین براکت های دندان‌هایتان، این مواد چسبنده قرار گیرند و از طرفی، تمیز کردن آن ها کار بسیار دشواری است.

تمیز کردن دندان‌های ارتودنسی شده سخت است؟

بله! تمیز کردن دندان‌های ارتودنسی شده سخت تر از دندان‌های معمولی است. شما باید در طی دوران ارتودنسی بیشتر از روزهای عادی به بهداشت دهانتان توجه کنید. بعد از هر وعده غذایی باید مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید. گیر افتادن غذا به ویژه در ارتودنسی ثابت فلزی، باعث پوسیده شدن سریع تر دندان‌ها می‌شود و روند درمانی را با اختلال مواجه خواهد کرد. درواقع اگر به بهداشت دهان اهمیت ندهید در آخر دندان‌های صاف و ردیف شده ای خواهید داشت که همگی دچار پوسیدگی و زردی شده اند.

پیش از انجام ارتودنسی باید اقدامات خاصی را انجام داد؟

پیش از انجام ارتودنسی باید همه دندان‌ها بررسی شود و در صورتی که نیاز به ترمیم و عصب کشی دارند، درمان شوند. جرم گیری نیز پیش از انجام ارتودنسی ضروری است. همه این موارد بدین منظور انجام می‌شود که در طول درمان، دندان‌ها دچار آسیب دیدگی نشوند. ارتودنسی یک درمان چند ساله است که باید در طول درمان، سلامت دندان‌ها تضمین شود.

آیا ارتودنسی بازگشت پذیر است؟

اگر نگران کج شدن و برهم ریختگی مجدد دندان‌هایتان هستید، نگرانی را کنار بگذارید و مطابق دستور ارتودنتیست خود عمل کنید. پس از اتمام ارتودنسی باید از ریتینرها یا نگهدارنده ها استفاده کنید تا دندان‌ها در سر جای خود، مستحکم شوند و ریشه دندان‌ها در بین استخوان های فک به خوبی قرار گیرد. در صورتی که از ریتینر استفاده نکنید، ممکن است دندان‌هایتان مجدداً برهم ریخته شود.

وظیفه ارتودنسی صاف و ردیف کردن دندان‌ها است. اگر ارتودنسی در سنین کودکی انجام شود، بسیاری از مشکلاتی را که در بزرگسالی باعث کاهش سرعت روند درمان می‌شوند، به همراه ندارد. البته این بدین معنا نیست که ارتودنسی تنها مختص کودکان است بلکه بزرگسالانی که شرایط لازم برای ارتودنسی را داشته باشند می‌توانند از این درمان استفاده کنند. معمولاً بزرگسالان دارای دندان‌های ترمیمی و عصب کشی شده هستند. ممکن است افرادی دندان‌هایشان ایمپلنت شده باشد و یا دارای روکش باشد. سؤال اینجاست که آیا می‌توان در این افراد، درمان ارتودنسی را انجام داد؟ در ادامه مقاله همراه ما باشید تا با ارتودنسی دندان‌های روکش شده بیشتر آشنا شوید.

ارتودنسی دندان‌های روکش شده

علم ارتودنسی به حدی پیشرفت کرده است که حتی اگر دندان‌های ایمپلنت شده داشته باشید، می‌توانید به سادگی درمان ارتودنسی را انجام دهید و هیچ مشکلی برای دندان ایمپلنت شما ایجاد نشود. دندان‌های روکش شده نیز از این دسته اند. اگر از دندان‌های روکش شده استفاده می‌کنید، به ویژه دندان‌هایی که در شش ماه اخیر روکش شده اند، باید به ارتودنتیست خود اطلاع دهید تا برنامه درمانی شما را با شرایط شما پیش ببرد. ارتودنتیست با در نظر گرفتن شرایط شما، با راهکارهای دیگری ارتودنسی را انجام می‌دهد. معمولاً دندان روکش شده در طی درمان ارتودنسی، بدون هیچ آسیبی باقی می‌ماند.

بررسی مقاومت دندان روکش شده

دندانی که روکش شده است باید تا حد امکان مقاومت داشته باشد تا در طول ارتودنسی، روکش آن تعویض نشود. بدین منظور باید مورد بررسی قرار گیرد تا تحمل نیروهای لازم را داشته باشد. گاهی اوقات بیمار به دلیل مقاومت کم دندان روکش شده، مجبور به تعویض نوع روکش دندانی اش می‌شود. در صورتی که مقاومت دندان روکش شده خوب باشد، ارتودنسی به سادگی انجام می‌شود.

چه زمانی دندان‌هایمان را روکش کنیم؟

افرادی که قصد ارتودنسی دارند و زمان برای روکش کردن دندان‌هایشان دارند، بهتر است روکش دندان‌هایشان را به بعد از ارتودنسی موکول کنند. با این که می‌توان با دندان‌های روکش شده ارتودنسی کرد اما مشکلات خاصی نیز سر راه بیمار و ارتودنتیست قرار می‌گیرد که بهتر است از آن پیشگیری شود. روکش کردن دندان‌ها می‌تواند به منظور سفید کردن دندانی که تغییر رنگ داده است انجام شود و یا به عنوان تقویت یک دندان که مستعد ترک خوردن است، مورد استفاده قرار گیرد. بیشترین دلیل روکش دندان، بحث زیبایی دندان‌ها است که معمولاً روی دندان‌هایی که بخش عظیمی از تاج خود را از دست داده اند قرار می‌گیرد. اگر نیاز فوری به روکش کردن دندان‌هایتان دارید، در ابتدا دندان‌هایتان را روکش کنید و سپس ارتودنسی کنید اما به ارتودنتیست خود اطلاع دهید تا ارتودنتیست از وجود دندان‌های روکش شده شما مطلع باشد.

مشکلاتی که ارتودنتیست با دندان روکش شده دارد، چیست؟

از آن جایی که دندان‌های روکش شده از مواد خاصی تهیه می‌شوند، چسباندن بریس ها به آن کمی دشوارتر از سایر دندان‌ها است. با این حال استفاده از چسب مخصوصی در ارتودنسی این مشکل را برطرف کرده است. اگر استفاده از این چسب کارساز نباشد بهترین راه ارتودنسی در این افراد، استفاده از ارتودنسی نامرئی متحرک است. ارتودنسی متحرک نیاز به چسب ندارد و به خوبی جوابگوی بیمار است. در ارتودنسی نامرئی باید به این نکته توجه کنید که نتیجه گیری مطلوب، بستگی به همکاری شما دارد. استفاده از ارتودنسی باید مطابق دستور ارتودنتیست باشد تا در پایان ارتودنسی، دندان‌های صاف و ردیف شده داشته باشید.

اگر دندان روکش شده، ایمپلنت باشد، کمی وضعیت دشوارتر است. چرا که دندان‌های ایمپلنت شده قادر به حرکت نیستند و حرکت دیگر دندان‌ها را محدود می کنند. یک ارتودنتیست ماهر می‌تواند از دندان‌های ایمپلنت شده به عنوان تکیه گاه استفاده کند و شرایط درمانی را به طور ویژه ای نتیجه بخش رقم بزند. اگر شما دندان‌های روکش دار شده دارید، نگران نباشید. کافی است به ارتودنتیست خود اعتماد کنید. متخصصین ارتودنسی وضعیت مشابه وضعیت دندان‌های شما را بسیار زیاد دیده‌اند و به راحتی می‌توانند فرایند درمانی شما را انجام پذیر کنند.

فضا نگهدارنده ها در ارتودنسی، یکی از مهمترین تجهیزاتی هستند که کاربرد دارند. همان طور که از نامشان مشخص است، این تجهیزات باعث نگهداری فضای مناسب در دهان می‌شوند. استفاده از فضا نگهدارنده ها در ارتودنسی کودکان رایج است. بر خلاف تصور بسیاری از افراد که دندان‌های شیری را بی ارزش تلقی می‌کنند، این دندان‌ها بسیار مهم هستند. زمان از دست رفتن دندان‌ها نباید زودتر از موعد باشد. با این حال اگر زودتر از موعد دندان‌های شیری دچار پوسیدگی شود و یا به هر دلیلی از بین بروند، باید فضای خالی ایجاد شده توسط فضا نگهدارنده ها حفظ شود.

فضا نگهدارنده چیست؟

فضا نگهدارنده معمولاً یک قطعه فلزی استیل یا پلاستیکی است که در فضای خالی دندان از دست رفته قرار می گیرد و مانع حرکت دندان‌های اطراف به سمت جای خالی دندان می‌شود. درواقع با ایجاد فشار بین دو دندان اطراف دندان از دست رفته، فضای خالی را نگهداری می‌کند.

چرا از فضا نگهدارنده ها استفاده می‌کنیم؟

افتادن زودهنگام دندان‌های شیری کودکان، باعث می‌شود دندان‌های اطراف به سمت جایگاه خالی دندان حرکت کنند. اگر دندان‌های شیری به موقع بی افتند، دندان دائمی به موقع رویش می‌کند و فضای خالی را پر می‌کند اما افتادن زودهنگام دندان‌های شیری، باعث حرکت دندان‌های دیگر به سمت جایگاه خالی می‌شود و از آن بدتر، رشد دندان دائمی در همان جایگاه است که موجب کج شدن سایر دندان‌ها و حتی از دست رفتن دندان‌های سالم می‌شود. از این رو در این کودکان باید از فضا نگهدارنده ها استفاده کنیم.

چرا دندان‌های شیری زود می‌افتند؟

ممکن است زود افتادن دندان‌های شیری به ژنتیک فرد بستگی داشته باشد. گاهی بیماری‌های خونی یا متابولیسمی در کودکان باعث افتادن زودهنگام دندان‌ها می‌شود. عوامل دیگری همچون پوسیدگی شدید که در نتیجه استفاده بیش از حد از مواد قندی و چسبناک در کودکان به وجود می‌آید و یا ضربه ناگهانی که باعث از دست رفتن دندان شیری می‌شود، می‌تواند به زود افتادن دندان‌های شیری ختم شود.

انواع فضا نگه دار ها

فضا نگهدارنده ثابت

بیشترین نوعی از فضانگهدارنده ها که مورد استفاده قرار می گیرد، فضا نگهدارنده ثابت است. فضا نگهدارنده بند و حلقه، یکی از انواع فضا نگهدارنده ثابت است که بخش حلقه ای آن اطراف یکی از دندان‌ها قرار می گیرد و بند متصل به آن به دندان دیگر تکیه می‌زند. بدین ترتیب مانع حرکت دندان‌ها به سمت یکدیگر می‌شود. فضا نگهدارنده حلقه و بند می‌تواند به صورت یک طرفه و یا دو طرفه باشد. نگهدارنده های دو طرفه احتمال باز شدن و بلعیده شدن کمتری برای کودکان دارند از این رو متخصصین ارتودنسی بیشتر از آن استفاده می‌کنند.

فضا نگهدارنده سیم کمانی زبانی

نوعی دیگر از فضا نگهدارنده هایی که در ارتودنسی کودکان استفاده می‌شود، فضا نگهدارنده سیم کمانی زبانی است. در این حالت، دندان‌های عقبی فک پایین کودکان در هر دو سمت دهان از دست رفته اند و از دندان‌های کناری به عنوان تکیه گاه استفاده می‌شود. یک بند فلزی دور دندان‌های عقبی که به عنوان تکیه گاه انتخاب شده اند کشیده می‌شود و سپس یک سیم قوس دار، این دو دندان را به یکدیگر متصل می‌کند.

فضا نگه دار متحرک

این فضا نگهدارنده همچون ریتینرهای ارتودنسی است. برای این که فضا خالی نگهداری شود از یک قطعه مصنوعی که معمولاً پلاستیکی است استفاده می‌شود. این قطعه در بین فضای خالی همچون دندان قرار می گیرد.

 

 

افرادی که درمان ارتودنسی را انجام می‌دهند، به طور معمول دچار مشکلاتی در روزهای اول ارتودنسی می‌شوند. این مشکلات به چند دلیل ایجاد می‌شود و کاملاً طبیعی است. از آن جایی که تجهیزات جدیدی وارد دهان شما می‌شود و قرار است چند سال مهمان دهان شما باشند، دور از ذهن نیست که در روزهای اول به این تجهیزات عادت نداشته باشید و مشکلاتی برایتان به وجود آید اما بعد از چند روز به این تجهیزات عادت می‌کنید و مشکلات ناشی از آن برطرف می‌شود. در ادامه با مشکلاتی که در روز اول ارتودنسی مواجه خواهید شد، همراهتان هستیم.

درد در روز اول ارتودنسی

 به طور طبیعی دندان‌ها در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و معمولاً فشار خاصی به یکدیگر وارد نمی‌کنند اما با انجام ارتودنسی و استفاده از تجهیزات آن همچون براکت و سیم، یک نیرو و فشار روی دندان‌ها ایجاد می‌شود تا باعث حرکت دندان‌ها شود. میزان نیرو و جهت آن، توسط ارتودنتیست کاملاً محاسبه می‌شود تا در نهایت، دندان‌های صاف و ردیف شده ایجاد شود. از آن جایی که این نیرو در روز اول قابل درک است، درد نیز احساس می‌شود. دندان‌ها حدوداً سه تا چهار روز کمی درد و ناراحتی را احساس می‌کنند. به هیچ عنوان مسکن‌ها را سرخود مصرف نکنید چرا که ممکن است لثه شما دچار خونریزی شود. معمولاً ارتودنتیست، به شما یک داروی مسکن تجویز می‌کند تا در روزهای اول ارتودنسی درد خود را کاهش دهید.

جداکننده‌ها در ارتودنسی

یکی دیگر از مواردی که باعث ایجاد مشکل در اولین جلسات ارتودنسی می‌شود، استفاده از جداکننده‌ها است. جداکننده‌ها حلقه‌هایی هستند که در بین دندان‌ها قرار می‌گیرند و پیش از انجام ارتودنسی، معمولاً باید از آن ها استفاده کرد. جداکننده‌ها نیز همچون تجهیزات دیگر ارتودنسی باعث ایجاد فشار و درد در روزهای اول ارتودنسی خواهند شد.

حساس شدن لب ها

بعد از این که براکت ها و سیم و دیگر تجهیزات ارتودنسی وارد دهان شد، شاهد حساس شدن لب ها و آزردگی آن ها خواهیم بود. درواقع لب های فرد ارتودنسی شده هنوز به این تجهیزات عادت نکرده و مدام با تجهیزات ارتودنسی در تماس خواهد بود. ممکن است کمی تورم در پشت لب ها و گونه‌هایتان احساس کنید که در روزهای اول این مورد کاملاً طبیعی است. از آن جایی که در ارتودنسی ثابت، گاهی اوقات سیم‌ها و براکت ها موجب خراشیدگی لب ها می‌شود، ارتودنتیست تکه ای از قطعات موم دندانپزشکی را در اختیار بیمار قرار می‌دهد تا روی محل آزاردهنده قرار دهد و از آن بکاهد. پس از نصب دستگاه باید چند روزی صبر کنید تا به ارتودنسی عادت کنید.

تکلم دشوار

از آن جایی که قطعات وارد شده در دهانتان کاملاً جدید است و هنوز عادت نکرده اید، ممکن است تکلم شما تحت تأثیر قرار گیرد و برخی از حروف ها را به خوبی نتوانید ادا کنید. بعد از چند روز این مورد کاملاً برطرف می‌شود و شما می‌توانید به صورت عادی صحبت کنید.  با این حال هر بار که تغییرات جدیدی روی دندان‌هایتان ایجاد می‌شود، ممکن است دچار این مشکل زود گذر شوید.

رژیم غذایی جدید

یکی دیگر از مشکلاتی که در طول دوره ارتودنسی با آن مواجه هستیم و در روزهای اول شاید سخت تر باشد، رژیم غذایی جدیدی است که باید رعایت کنیم. براکت ها روی دندان می‌چسبند و از آن جایی که براکت ها بسیار ظریف و حساس هستند، باید در رژیم غذایی خود، تغییراتی را ایجاد کنید. هر گونه گاز زدن مواد غذایی خام، همچون بلال، میوه، ساندویچ و … که تقریباً سفت هستند، باعث برهم ریختگی دندان‌ها می‌شوند. خوردن مواد غذایی سفت همچون ته دیگ نیز در این دوره ممنوع است. مواد غذایی چسبنده همچون آدامس، گز و … نیز نباید در دوره ارتودنسی مصرف شود. همه این موارد به دلیل بر هم خوردن نظم براکت ها و عدم پاکسازی مناسب دندان‌ها، گفته می‌شود. در دوره ارتودنسی، رعایت بهداشت دهان اهمیت ویژه ای دارد و اگر این مواد غذایی در بین دندان‌ها بروند و به آن ها بچسبند، به سختی می توان، آن ها را تمیز کرد.

ارتودنسی یک درمان طولانی مدت است که اول از هر چیزی به صبوری بیمار و همراهی وی، بستگی دارد. اگر شما تا پایان درمان صبور باشید، بی شک به نتیجه دلخواه خود خواهید رسید. اولین چیزی که برای شما بعد از اتمام ارتودنسی کمی عجیب است و شاید تا چند روز به آن عادت نداشته باشید، عدم وجود تجهیزات ارتودنسی در دهانتان است. حدوداً دو تا سه سال با این تجهیزات زندگی کرده‌اید و به یک باره، وسایل ارتودنسی کوله بار خود را برای همیشه بسته اند و می‌روند. کمی طول می‌کشد تا زندگی شما به روال سابق بازگردد. احساس می‌کنید که فضای بیشتری در دهانتان دارید و زمانی که دندان‌هایتان را با زبان لمس می‌کنید، نرمی و صافی آن ها را مشاهده می‌کنید. دیگر خبری از سیم و براکت و کش و دیگر تجهیزات ارتودنسی نیست اما با موارد دیگری مواجه هستید که در این دوران باید مدیریت کنید تا درمان ارتودنسی شما کامل شود.

استفاده از نگهدارنده ها یا ریتینر

بعد از اتمام دوره ارتودنسی، ارتودنتیست به بیمار، ریتینر یا نگهدارنده را تجویز می‌کند تا ادامه درمان ارتودنسی تکمیل شود. درواقع نگهدارنده ها مهمترین عامل برای ثابت شدن دندان‌های ارتودنسی شده اند. از آن جایی که دندان‌ها و ریشه هایشان در طول این دو تا سه سال، چندین بار حرکت کرده اند، هنوز ریشه های دندان‌ها در میان استخوان‌های فک، به ثبات نرسیده‌اند. از این رو ریتینرها پا به میان گذاشته اند تا با ثابت نگاه داشتن دندان‌ها، بعد از درمان ارتودنسی، این فرایند را تکمیل کنند. استفاده از ریتینرها آسان است. طبق دستور پزشک باید در زمان‌های خاصی از آن ها استفاده کنید و پس از مدتی، تنها در طول شب، باید از آن ها استفاده کنید. ریتینرها را در جایگاه مشخصی هنگام خروج از دهان قرار دهید. هنگام غذا خوردن آن ها را از دهان خارج کنید و بعد از مسواک زدن، مجدداً آن ها را بر روی دندان‌ها قرار دهید.

ایجاد پوسیدگی در دندان‌ها

یکی دیگر از مواردی که در پایان ارتودنسی گاهی مشاهده می‌شود، وجود پوسیدگی دندان‌ها است. رعایت بهداشت دهان در دوره ارتودنسی بسیار اهمیت دارد و در صورتی که این بهداشت به خوبی رعایت نشود، شاهد پوسیدگی دندان‌ها هستیم. برای این افراد انجام جرم گیری و ترمیم بعد از دوران ارتودنسی، بسیار اهمیت دارد. حال اگر فردی در این دوره بهداشت دهان خود را رعایت کند، باز هم معمولاً بعد از برداشت ارتودنسی، شاهد دندان‌های زرد و لکه دار خواهد بود. در این مورد، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید و دندان‌های صاف و یکدست خود را به صورت حرفه ای سفید کنید.

حساس شدن دندان‌ها

بعد از برداشتن تجهیزات ارتودنسی، ممکن است دندان‌هایتان کمی حساس شود. این حساسیت به مینای دندان و گاهی موارد ریشه دندان‌ها باز می‌گردد. از آنجایی که براکت ها روی مینای دندان قرار می گرفت، به عنوان یک محافظ روی مینای دندان عمل می‌کرد. با برداشتن براکت ها، دندان‌ها دچار حساسیت می‌شوند. ریشه دندان‌ها نیز به دلیل جابجایی‌هایی که در این دوره داشته است، کمی حساس خواهد شد. همه این موارد بعد از چند روز بر طرف می‌شود. تنها کاری که باید انجام دهید، مراقبت از دندان‌هایتان پس از اتمام دوره ارتودنسی است.

تحلیل لثه پس از درمان

در موارد بسیار کمی پس از اتمام دوره ارتودنسی، شاهد تحلیل لثه خواهیم بود. تحلیل لثه به دلیل افت بافت‌های اطراف لثه ایجاد می‌شود و در این صورت ممکن است، ریشه دندان مشخص شود. اگر چنین علائمی را مشاهده می‌کنید، حتماً به یک متخصص لثه مراجعه کنید تا با راهکارهایی که ارائه می‌دهد، از این مشکل رهایی یابید. استفاده از مسواک‌های الکتریکی با موی نرم، برای این افراد توصیه می‌شود.

ویزیت‌های منظم و مراجعه به دندانپزشک

پس از اتمام دوره ارتودنسی، حتماً باید در زمان‌های مشخصی به ارتودنتیست مراجعه کنید تا ارتودنتیست، وضعیت کلی دندان‌هایتان را بررسی کند. مراجعه به دندانپزشک هر چند ماه یکبار برای ایجاد اطمینان از نتیجه درمان، ضروری است. در این صورت اگر تغییرات ناخواسته ای ایجاد شود، می‌توانید از همان ابتدا، از هر گونه اختلال پیشگیری کنید.

 

 

ارتودنسی درمانی است که در طی آن، به صاف و مرتب کردن دندان‌ها، پرداخته می‌شود. بسیاری از افراد هستند که از ناهنجاری‌های دندانی رنج می‌برند. این افراد نه تنها از ظاهر خود راضی نیستند بلکه عدم درمان وضعیت دندان‌هایشان، باعث ایجاد برخی از بیماری‌ها در آن ها می‌شود. افرادی که دچار ناهنجاری‌های دندانی هستند به قدری زیاد شده اند که معمولاً در هر خانواده‌ای یک نفر را خواهیم یافت که نیاز به ارتودنسی دارد. برای انجام ارتودنسی فرد باید دارای شرایطی مناسب با شرایط درمان ارتودنسی باشد تا نتیجه درمان وی، مطلوب باشد. در ابتدا باید بدانید که نیاز به ارتودنسی دارید یا خیر، سپس شرایط جسمی شما برای انجام ارتودنسی، توسط ارتودنتیست بررسی می‌شود. مواردی که باعث اختلال در انجام ارتودنسی می‌شود، پیش از درمان رفع می‌گردد و سپس ارتودنسی آغاز می‌شود.

آیا من به ارتودنسی نیاز دارم؟

اگر دچار برهم ریختگی دندان‌ها هستید و دندان‌هایتان همپوشانی دارند، یکی از کاندیدای این درمان محسوب می‌شوید. بسیاری از افراد خودشان می‌توانند تشخیص دهند که نیاز به ارتودنسی دارند یا خیر، اما در برخی موارد، نوع ناهنجاری متفاوت است و نیاز به تشخیص ارتودنتیست دارد. بدین منظور باید به ارتودنتیست مراجعه کنید تا وی، با در نظر گرفتن شرایط شما، بهترین روش درمانی را برای شما انتخاب کند.

سلامت لثه

یکی از شرایطی که در درمان ارتودنسی مطرح است، سلامت لثه می‌باشد. فردی که از سلامت لثه برخوردار است می‌تواند درمان ارتودنسی را انجام دهد اما فردی که از مشکلات لثه رنج می‌برد، در ابتدا باید به درمان لثه خود بپردازد و سپس اقدام به ارتودنسی کند.

تراکم استخوان‌های فکین

در انجام ارتودنسی، تراکم استخوان‌های فکین بسیار مهم است. یکی از دلایلی که ارتودنسی در سن کم را بهتر از سنین بالا می‌دانند، همین مورد است. درواقع ارتودنسی به سن و سال خاصی مربوط نمی‌شود و همه افرادی که دندان دارند و شرایط لثه و استخوانی مناسبی دارند، می‌توانند از این درمان استفاده کنند.

رفع مشکلات دندانی پیش از انجام ارتودنسی

پیش از انجام ارتودنسی باید تمام دندان‌ها، در سالم‌ترین حالت خود قرار گیرند. از آن جایی که ارتودنسی یک درمان طولانی مدت است، اگر دندان‌هایتان پیش از انجام ارتودنسی دچار پوسیدگی و مواردی از این قبیل باشند، باید فوراً درمان شوند و سپس درمان ارتودنسی انجام گیرد. در غیر این صورت، در طی درمان ارتودنسی، شاهد از بین رفتن دندان‌ها خواهیم بود. پیش از انجام ارتودنسی، دندان‌ها جرم‌گیری می‌شوند و پوسیدگی‌های دندانی ترمیم می‌شود.

کشیدن دندان‌ها

در ابتدا متخصص ارتودنسی با بررسی شرایط دندانی شما، طرح درمان را مشخص می‌کند. گاهی در این طرح نیاز به کشیدن دندان‌های سالم است. با این که شنیدن این موضوع برای بسیاری از افراد غم انگیز است اما مطمئن باشید که یک ارتودنتیست تمام شرایط را در نظر گرفته و برای رسیدن به نتیجه مطلوب، این طرح را ارائه داده است. در طی درمان، جایگاه دندان کشیده شده، پر می‌شود، از این رو نیازی به نگرانی نیست.

نیاز به جراحی فک

از همان ابتدا ارتودنتیست می‌تواند تشخیص دهد که فرد پس از ارتودنسی نیاز به جراحی فک دارد یا خیر. ارتودنسی به رفع ناهنجاری‌های دندانی می‌پردازد و در نهایت برای روی هم قرار گرفتن صحیح دندان‌ها، در این افراد نیاز به جراحی فک خواهیم داشت. با انجام جراحی فک و طی شدن دوره نقاهت آن، نتیجه مطلوب حاصل خواهد شد.

تعیین نوع درمان ارتودنسی بعد از احراز شرایط درمانی

اگر فردی تمام شرایط لازمه برای انجام درمان ارتودنسی را داشته باشد، می‌تواند نوع درمان خود را انتخاب کند. درواقع بسیاری از افراد به دلیل وجود جایگاه اجتماعی خود، از انجام درمان ارتودنسی سرباز می‌زنند. به این دلیل که وجود سیم و براکت را نامناسب شرایط فعلی خود می‌دانند. برای مثال افرادی که سخنرانی دارند و یا مراسم عروسی و … دارند، ترجیح می‌دهند بدون تجهیزات ارتودنسی در جمع ظاهر شوند. این درحالی است که با پیشرفت علم ارتودنسی، روش های نوین ارتودنسی پیدا شده است که با انجام ارتودنسی نامرئی، لینگوال، ارتودنسی متحرک و … به این مشکلات پایان داده است.

تقارن در ظاهر انسان، اهمیت ویژه‌ای دارد. چه بسا این تقارن مربوط به صورت و دندان‌ها شود. متأسفانه نوعی ناهنجاری دندانی و فکی وجود دارد که منجر به عدم تقارن در دندان‌ها و اجزای صورت می‌شود. دندان‌های نامتقارن نه تنها لبخند را نازیبا می‌کنند، بلکه بر روی اجزای چهره تأثیر می‌گذارند. اگر این عدم تقارن مربوط به فک باشد، یک طرف صورت بزرگتر از طرف دیگر خود را نشان می‌دهد. یکی از چشم‌ها نیز کوچکتر از چشم دیگر خواهد شد. همه این مشکلات تنها به دلیل عدم تقارن دندان‌ها و مشکلات فکی به وجود می‌آید. شاید در گذشته‌ها این مشکل راه حلی نداشت اما امروزه با انجام ارتودنسی و جراحی فک، راه حلی مناسب برای رفع این ناهنجاری به وجود آمده است.

آیا بعد از ارتودنسی دندان‌ها قرینه می‌شود؟

هدف از ارتودنسی، مرتب کردن دندان‌ها و قرینه سازی آن‌ها است. بله با کمک روش‌های ارتودنسی می‌توان دندان‌های قرینه‌ای را ایجاد کرد و لبخند را به لب بیماران بازگرداند البته این به شرطی است که دندان‌های نامتقارن تنها به دلیل برهم ریختگی دندانی به وجود آمده باشند. در صورتی که این مشکل به دلیل ناهنجاری فکین به وجود آمده باشد، روش درمان کمی متفاوت تر از یک ارتودنسی ساده خواهد شد.

چه زمانی دندان‌های نامتقارن به وجود می‌آیند؟

  • ممکن است دندان‌های نامتقارن در دوران بلوغ ایجاد شوند. در این دوره، فک در دو طرف صورت با رشد نابرابر خود، باعث برهم ریختگی تقارن دندانی می‌شود. برای پی بردن به این عارضه نیاز به رادیوگرافی خواهیم داشت.
  • گاهی اوقات دندان‌های نامتقارن به دلیل عدم رویش دندان در بخش‌های عقب‌تر دهان به وجود می‌آیند. در این صورت جایگاه خالی دندان توسط دندان‌های دیگر پر می‌شود و باعث حرکت کردن سایر دندان‌ها می‌شوند. زمانی که فرد دندان‌هایش را روی هم می‌گذارد، عدم تقارن دندانی دیده می‌شود.
  • میکروزومی همی فاسیال یکی دیگر از دلایل نامتقارنی دندان‌ها است. در این صورت، نیمه پایینی یک طرف صورت، به خوبی رشد نمی‌کند و باعث ایجاد نامتقارنی دندانی می‌شود. میکروزومی همی فاسیال، دومین نقص مادرزادی صورت است که در برخی افراد ایجاد می‌شود.
  • نامتقارن بودن دندان‌ها ممکن است از برهم ریختگی شدید دندان‌ها ایجاد شود. در این صورت دندان‌های برهم ریخته، هر کدام به یک سمت قرار می‌گیرند و اگر خط فرضی قرینه بودن را رسم کنیم، دندان‌ها روی یکدیگر قرار نمی‌گیرند.

دندان‌های نامتقارن چگونه قرینه می‌شوند؟

در ابتدا تمام دندان‌های بیمار پیش از انجام هر اقدامی، ترمیم می‌شود. زمانی که شرایط ارتودنسی مهیا شد، فرد با توجه به یک طرح درمان، ارتودنسی را آغاز می‌کند. در این طرح که برای هر فردی متناسب با شرایط وی، برنامه‌ریزی می‌شود، روش درمان دندان‌های نامتقارن ارائه می‌شود. ممکن است این روش با یک ارتودنسی ساده، پاسخگوی رفع نامتقارنی دندان‌ها باشد اما گاهی برای رفع این ناهنجاری نیاز به جراحی فک خواهیم داشت. بدین ترتیب در ابتدا ارتودنسی انجام می‌شود و پس از کسب شرایط لازم برای جراحی فک، جراح فک که با ارتودنتیست هماهنگ شده است، این جراحی را انجام می‌دهد.

لازم به ذکر است که اگر اختلالات فکی و عدم تقارن دندان‌ها در کودکی تشخیص داده شود، به راحتی می‌توان بدون انجام جراحی‌های سختی همچون جراحی فک، به این مشکل خاتمه داد. در دوره کودکی انجام ارتودنسی، نتیجه مطلوب‌تر و راحت‌تری خواهد داشت. چرا که رشد استخوان‌های فک کودک قابل کنترل است و از طرفی، دندان‌های کودکان ساده تر جابجا می‌شوند البته این بدین معنا نیست که انجام ارتودنسی به سن خاصی مربوط می‌شود. در همه سنین تا زمانی که شرایط درمان ارتودنسی را داشته باشید، می‌توانید از این درمان استفاده کنید.

چرا باید دندان‌های نامتقارن را قرینه کرد؟

اولین و مهمترین دلیل برای انجام این درمان، زیبایی است. افرادی که از دندان‌های نامتقارن رنج می‌برند، از ظاهر خود راضی نیستند و معمولاً دچار کمبود اعتماد به نفس می‌شوند. از طرفی جویدن و گاز زدن با این دندان‌ها، دشوار است و ممکن است مشکلات گوارشی را در این افراد به وجود آورد. مشکلات گوارشی زمینه ساز بسیاری از بیماری‌ها است. از این رو اگر از دندان‌های نامتقارن رنج می‌برید، فوراً به یک ارتودنتیست مراجعه کنید.

دندان‌های نهفته به دندان‌هایی می‌گویند که درون لثه تشکیل می‌شوند اما به دلایل مختلف نمی‌توانند از لثه بیرون بزنند. بارزترین مثال دندان نهفته که اغلب ما با آن آشنا هستیم، دندان‌های عقل هستند. معمولاً به دلیل کوچک بودن فک، اغلب آدم ها نیاز به جراحی دندان نهفته عقل خود دارند. در ادامه با انواع دندان عقل نهفته آشنا می‌شویم.

کدام دندان‌ها نهفته می‌شوند؟

سه نوع از دندان‌ها پتانسیل نهفته شدن را دارند. در ابتدا دندان‌های عقل، سپس دندان‌های نیش و آسیاب کوچک قابلیت تبدیل شدن به دندان‌های نهفته را دارند.

نهفتگی دندان عقل: دندان عقل یا مولر سوم، آخرین دندانی است که در سنین بزرگسالی رویش می‌کند. همه افراد ۴ دندان عقل در انتهایی ترین بخش دهان خود دارند. دندان‌های عقل معمولاً در سنین ۱۷ تا ۲۵ سالگی رویش می‌کنند. در صورتی که فضای کافی برای رویش دندان‌های عقل وجود نداشته باشد، دندان عقل نهفته ایجاد می‌شود. گاهی اوقات به دلیل پر شدن فضای بیرونی دندان عقل، توسط دندان‌های کناری، موقعیت رویش برای دندان عقل ایجاد نمی‌شود.

نهفتگی دندان نیش: معمولاً دندان‌های نیش فک بالا، بیشترین میزان نهفتگی دندان در بین دندان‌های نیش را دارند. دندان‌های نیش، دندان‌های مستحکمی هستند که ریشه‌های بلندی در فک دارند. این دندان‌ها معمولاً در سن سیزده سالگی کاملاً رویش می‌کنند و جزو آخرین دندان‌های ناحیه جلوی دهان هستند که می‌رویند.

نهفتگی دندان آسیاب کوچک: یکی دیگر از دندان‌هایی که دچار نهفتگی می‌شود، دندان‌های آسیاب کوچک هستند. نهفتگی این دندان نیز همچون دندان نیش، در سنین پایین قابل تشخیص است و با انجام ارتودنسی و عمل جراحی، می‌توان آن را به جایگاه اصلی‌اش بازگرداند.

چگونه می‌توان از نهفتگی دندان‌ها آگاه شد؟

از سن ۷ سالگی می‌توان از موقعیت دندان‌ها مطلع شد. با انجام یک رادیوگرافی از دندان‌ها، دندان‌های نهفته مشخص می‌شوند. از آن جایی که در سن سیزده سالگی دندان‌های نیش باید رویش کنند، اگر در این سن رویش دندان‌های کودکانتان به تعویق افتاد، حتماً به دندانپزشک برای خارج سازی این دندان مراجعه کنید. دندان‌های عقل نیز در سنین بالای ۱۷ سال، قابلیت تشخیص دارند.

با ارتودنسی می‌توان دندان نهفته را درمان کرد؟

دندان نهفته به ویژه دندان نهفته نیش به سادگی با انجام عمل جراحی لثه، دیده می‌شوند و سپس با انجام ارتودنسی، دندان نهفته، مسیر خود را می‌یابد اما پیش از انجام جراحی باید با کمک ارتودنسی فضای کافی برای رویش و بیرون زدن این دندان ایجاد کرد. درواقع براکت های ارتودنسی فضای لازم در قوس دندانی را ایجاد می‌کنند و سپس با انجام جراحی و ارتودنسی، دندان نهفته نیش به سمت بیرون هدایت می‌شود. برای هدایت دندان نهفته به سمت جایگاه اصلی، زنجیری به سیم ارتودنسی و براکتی که روی دندان نهفته چسبیده است، متصل می‌شود. آرچ وایر که نام این زنجیر طلایی است با ایجاد فشار، دندان نهفته را به سمت بیرون می کشد و در نهایت، این دندان به جایگاه اصلی‌اش باز می‌گردد.

همه انواع دندان‌های نهفته را می‌توان با این روش به جایگاه اصلی بازگرداند اما معمولاً این روش برای دندان نهفته نیش کاربرد دارد چرا که ریشه دندان‌های نیش بزرگ است و مقاومت بالایی دارند. انجام این روش برای دندان‌های آسیاب بزرگ و عقل، دشوارتر خواهد بود.

چه مدت زمان لازم است تا دندان نهفته به جایگاه اصلی‌اش باز گردد؟

از آن جایی که تغییرات حرکتی دندان‌ها در هر ماه حدوداً یک تا دو میلیمتر است، معمولاً بیش از یک سال زمان لازم است تا دندان نهفته، در جایگاه اصلی خود قرار گیرد.

چرا باید دندان‌های نهفته را فوراً خارج کرد؟

دندان‌های نهفته را بر اساس موقعیت دندانی، ارتودنسی می‌کنند و در شرایط دیگر، با کشیدن و جراحی، به آن‌ها خاتمه می‌دهند. از آن جایی که این دندان‌ها ممکن است در صورت عدم خارج سازی منجر به عفونت، کیست، تومور و شکستگی استخوان فک شوند، باید فوراً اقدام به خارج سازی آن کرد. از طرفی این خارج سازی باید در سنین پایین‌تر انجام شود چرا که در سنین بالا احتمال ابتلا به بیماری های قلبی، فشار، دیابت، عدم تراکم استخوان و جوش خوردن فک ها را شاهد هستیم.

 

حتماً شما هم شنیده‌اید که می‌گویند ارتودنسی در دوران کودکی بهتر از بزرگسالی است؟ حتی گاهی این شنیده ها به یک باور غلط نیز تبدیل می‌شود و برخی را به این فکر سوق می‌دهد که ارتودنسی فقط مخصوص کودکان است و هیچ بزرگسالی نباید از آن استفاده کند چرا که برای بزرگسالان بی فایده است. با این که این حرف کاملاً بی اساس است و ارتودنسی بزرگسالان نتیجه ای مطلوب برای بیماران به همراه خواهد داشت اما به طور کلی مشکلاتی برای درمان ارتودنسی در بزرگسالان وجود دارد که در کودکان کمتر دیده می‌شود. از این رو ارتودنسی در کودکی بهتر از بزرگسالی است. با تفاوت‌های بین ارتودنسی کودکان و بزرگسالان آشنا شوید.

تفاوت استخوان بندی فک ها

استخوان بندی فک های کودکان نسبت به بزرگسالان نرم تر است و قابلیت حرکت دندان ها در آن بسیار ساده تر است. درواقع مدت زمان ارتودنسی در کودکان به دلیل جابجایی سریع تر دندان‌ها، کاهش می‌یابد. از طرفی رشد استخوان‌های فک کودکان را می‌توان از همان ابتدا کنترل کرد. در این صورت اگر کودک دچار ناهنجاری‌های فکی باشد، با ارتودنسی می‌توان به‌سادگی آن را برطرف کرد اما اگر مشکلات فکی در سن بزرگسالی درمان شود، باید علاوه بر ارتودنسی، به جراحی های فک نیز تن داد.

مشکلات لثه ای

یکی از شرایط انجام ارتودنسی، سالم بودن لثه ها است. این مشکل در کودکان وجود ندارد اما بسیاری از بزرگسالان را درگیر خود کرده است. در این صورت بزرگسال باید پیش از انجام ارتودنسی تمام مشکلات لثه ای خود را برطرف کند تا درمان ارتودنسی نتیجه بخش باشد. این مشکلات شامل تحلیل لثه و عفونت لثه و … می‌شود.

ترمیم دندان‌ها در بزرگسالی

دندان‌های بزرگسالان نسبت به کودکان دارای پوسیدگی های بیشتری است. افرادی که در بزرگسالی اقدام به درمان ارتودنسی می‌کنند، باید دندان‌های خود را پیش از ارتودنسی، ترمیم و جرم‌گیری کنند تا در دوره ارتودنسی اختلالی ایجاد نشود. این در حالی است که کودکان اغلب از این مرحله سریع تر عبور می‌کنند و نیازی به ترمیم های اساسی و عصب کشی و … ندارند.

عدم وجود دندان در بزرگسالی

گاهی مواقع بزرگسالانی که ارتودنسی انجام می‌دهند، یک یا چند دندان خود را از دست داده اند. در این صورت، درمان سخت تر خواهد بود چرا که استخوان‌های فک در جایگاه دندان‌های از دست رفته، تحلیل می‌روند و جابجایی دندان‌ها در این مکان سخت‌تر خواهد بود. از این رو ممکن است ارتودنتیست با کمک استخوان پروتزی، این بخش را ترمیم کند.

جایگاه اجتماعی

کارهایی که یک کودک با ارتودنسی انجام می‌دهد با بزرگسالان متفاوت است. درواقع بسیاری از بزرگسالان به دلیل جایگاه اجتماعی خود، نمی‌توانند به خوبی ارتودنسی کنند اما ارتودنسی در کودکان و نوجوانان نه تنها باعث نازیبایی شان نمی‌شود بلکه به یک مد در بین بسیاری از آن ها تبدیل می‌شود.

ایجاد اعتماد به نفس در کودکان

ارتودنسی در کودکی باعث ایجاد اعتماد به نفس در بزرگسالی می‌شود. تصور کنید که کودکی با دندان‌های برهم ریخته و نامرتب، در بین دوستانش حاضر شود. اگر این کودک اختلالات فکی داشته باشد، بی شک زیبایی چهره اش تحت تأثیر این اختلال قرار خواهد گرفت. اگر این کودک به این باور برسد که چهره زیبایی ندارد و با همین باور ذهنی رشد کند، در بزرگسالی دچار اختلالات جمع گریزی، کمبود اعتماد به نفس و عدم رضایت از خود میرسد. اگر ارتودنسی در کودکی انجام شود، سال های کودکی و نوجوانی با آسودگی خیال برای آن ها طی می‌شود. با این حال اگر فرد در کودکی ارتودنسی نکرده است، در بزرگسالی حتماً باید این درمان را انجام دهد. ارتودنسی در بزرگسالی نیز می‌تواند مجدداً اعتماد به نفس را به فرد بازگرداند.

کلام آخر

به قول قدیمی ها ماهی را هر وقت از آب بگیرید تازه است! برای ارتودنسی نیز اگر تاکنون اقدام نکرده اید و پا به سن بزرگسالی گذاشته اید، فوراً اقدام به این درمان کنید. ارتودنسی نه تنها باعث زیبایی چهره فرد می‌شود بلکه باعث پیشگیری از بسیاری از بیماری‌های روحی و جسمی می‌شود که ممکن است آینده فرد را در خطر قرار دهد.

آیا تا به حال در اطرافیان خود کسی را دیده‌اید که در خواب دندان‌هایش را محکم روی هم بسابد و بی آن که اطلاع داشته باشد، به فک خود فشار وارد کند؟ به این اختلال دندان قروچه می گویند. دندان قروچه یا بروکسیم نوعی واکنش ناخودآگاه است که در افرادی که از استرس و اضطراب بالایی برخوردارند ممکن است ایجاد شود. دلایل ایجاد دندان قروچه متنوع است. گاهی شوک عصبی و گاهی یک هیجان زیاد می‌تواند فرد را دچار دندان قروچه کند. معمولاً افرادی که دچار دندان قروچه می‌شوند، کمتر به دنبال درمان آن می‌روند و تنها با کمک تجهیزات مناسب، از شدت فشار روی دندان‌هایشان می‌کاهند تا به دندان‌هایشان آسیبی وارد نشود. امروزه به سادگی می‌توان دندان قروچه را با کمک ارتودنسی و راهکارهای دیگر درمان کرد. در ادامه توضیحات بیشتری درباره دندان قروچه و نوع درمان آن ارائه خواهیم داد.

چرا باید دندان قروچه را درمان کنیم؟

دندان قروچه تنها به خرابی و از دست رفتن دندان‌ها منجر نمی‌شود. علاوه بر این که دندان‌های سالم شما تحت فشار و شکست قرار می‌گیرد، ممکن است سردرد ناشی از فشار بیش از حد فک ها، شما را درگیر کند. مشکلات کاهش شنوایی و تغییر حالت چهره از دیگر عوارض دندان قروچه است. اگر فشار دندان‌ها بیش از حد باشد ممکن است دندان‌ها لق شوند و فک به تق تق بیفتد. از این رو درمان دندان قروچه بسیار اهمیت دارد.

چگونه با ارتودنسی دندان قروچه درمان می‌شود؟

همه انواع دندان قروچه با ارتودنسی درمان نمی‌شود. در ابتدا باید ریشه این بیماری شناخته شود. اگر ریشه بیماری روحی باشد، باید تحت نظر روانپزشک، به درمان دندان قروچه پرداخت. با این حال گاهی دندان قروچه ناشی از جفت شدن نامناسب دندان‌ها است. در این صورت یک متخصص ارتودنسی پا به میان می‌گذارد تا با ردیف کردن دندان‌ها و هم تراز کردن فک‌ها، به این مشکل پایان دهد. اگر فرد نیاز به جراحی فک داشته باشد، بعد از انجام ارتودنسی باید جراحی فک کند و سپس بعد از چند ماه، علاوه بر این که زیبایی دو چندانی را کسب می‌کند، از دندان قروچه نیز رهایی می‌یابد.

مورد دیگری که در درمان دندان قروچه موثر است، استفاده از ابزار مناسب برای این بیماری است. افرادی که دندان قروچه می‌کنند، باید از نایت گارد استفاده کنند. نایت گارد یا محافظ شبانه توسط یک دندانپزشک به شما داده می‌شود تا با نصب آن، فشارهای شبانه روی دندان‌هایتان تا حد زیادی کنترل شود. بهتر است این محافظ را از ارتودنتیست خود بگیرید اما به طور معمول می‌توانید از داروخانه‌ها آن را تهیه کنید.

راه کارهای درمان دائمی دندان قروچه

اگر دندان قروچه به تازگی در فردی ایجاد شده باشد، می‌توان از همان ابتدا فوراً آن را درمان کرد اما اگر مدت زمان زیادی گذشته باشد، نیاز به درمان های کامل تر و زمان بیشتری داریم. همان طور که گفته شد، محافظ دهانی یکی از بهترین وسایلی است که توسط ارتودنتیست به بیماران داده می‌شود تا شدت سایش و فشار دندان‌ها قابل کنترل باشد اما این محافظ نمی‌تواند به صورت دائم دندان قروچه را درمان کند.

برای درمان دائم دندان قروچه راهکارهایی ارائه شده است که یکی از آن ها استفاده از دستگاه شرطی ساز بیوفیدبک است. دستگاه بیوفیدبک روی سر بیمار قرار می‌گیرد و اگر بیمار دندان خود را روی هم قرار دهد، یک صدای کوچک از دستگاه ایجاد می‌شود که در صورت ادامه دار بودن این موضوع، باعث بیدار شدن بیمار می‌شود. استفاده از این دستگاه پس از مدتی، باعث قطع ناخودآگاه دندان قروچه می‌شود چرا که ذهن با این صدای هشداردهنده شرطی می‌شود.

یک روش دیگر که برای درمان دائمی دندان قروچه مناسب است، استفاده از مواد تلخ و بی‌ضرری است که در انتهای دهان قرار می‌گیرد و در صورتی که دندان قروچه انجام شود، با تحریک حس چشایی، به مغز فرمان می‌دهد که هر بار انجام این کار، باعث آزاد شدن این ماده تلخ خواهد شد. بدین ترتیب بعد از مدتی دندان قروچه درمان می‌شود.

این که چه راهکاری بیشتر مناسب شما است، توسط پزشک تشخیص داده می‌شود. پس اگر به این اختلال مبتلا شده‌اید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.

زمانی که نام ارتودنسی می‌آید، اغلب، ارتودنسی فلزی را متصور می‌شویم. ارتودنسی فلزی، رایج‌ترین نوع ارتودنسی است که بیشتر افراد از آن استفاده می‌کنند. با گذشت زمان و پیشرفت در شاخه ارتودنسی، روش‌های جدیدتری برای درمان ارتودنسی، ارائه شده است. البته با این که روش‌های نوین ارتودنسی، کاربرد فراوانی دارند اما همچنان استفاده از ارتودنسی با بریس های فلزی، محبوب‌ترین روش درمانی است. با شیوه‌های نوین ارتودنسی آشنا شوید.

ارتودنسی نامرئی

استفاده از ارتودنسی نامرئی، یکی از بهترین راهکارها برای افرادی است که تمایل به دیده شدن ارتودنسی خود ندارند. معمولاً این افراد به علت جایگاه اجتماعی خود، از ارتودنسی نامرئی استفاده می‌کنند تا در صورت لبخند زدن، تنها دندان‌هایشان دیده شوند. برای این کار، پلاک‌ها یا طلق های شفاف، جایگزین ارتودنسی ثابت می‌شود. ارتودنسی نامرئی، از جنس پلاستیک‌های با کیفیت و شفاف هستند که برای هر شخصی، به صورت جداگانه ساخته می‌شوند. تنها موردی که در استفاده از ارتودنسی نامرئی باید رعایت کرد، خارج سازی پلاک‌های شفاف هنگام غذا خوردن است. سپس پلاک‌ها را باید سر جای اصلی خود قرار داد. این روش نیاز به همکاری بیمار برای نتیجه گیری دارد.

ارتودنسی لینگوال

به ارتودنسی لینگوال، ارتودنسی زبانی نیز می‌گویند. در این ارتودنسی، ارتودنسی به پشت دندان‌ها می‌چسبد و از این رو، دیده نمی‌شود. این درمان هم برای بیمار و هم برای ارتودنتیست سختی‌های خاص خود را دارد و معمولاً در شرایط خاص، به بیماران پیشنهاد می‌شود.

ارتودنسی ثابت با براکت همرنگ دندان

یکی از بهترین روش‌های نوین ارتودنسی که در آن، نتیجه موفقیت تقریباً صد در صدی است، استفاده از ارتودنسی ثابت با براکت های همرنگ دندان است. از آن جایی که در این روش، بیمار نمی‌تواند ارتودنسی را از دهان خود خارج کند و به همکاری بیمار نیازی نیست، درصد موفقیت این درمان بسیار بالا است. از دیگر مزیت‌های این روش، به همرنگ بودن ارتودنسی با دندان‌ها می‌توان اشاره کرد. درواقع ارتودنسی ثابت با براکت های شفاف، همچون ارتودنسی فلزی است که در این روش از ارتودنسی به جای براکت های فلزی، از براکت های بی رنگ یا شیشه ای استفاده می‌شود که دقیقاً رنگ دندان را انعکاس می‌دهند. تنها یک سیم نازک در بین دندان‌ها دیده می‌شود که آن چنان هم مشخص نیست.

ارتودنسی با مینی اسکرو

مینی اسکرو که با نام مینی ایمپلنت هم شناخته می‌شود، یکی از روش‌های ارتودنسی است که در این روش، ایمپلنت درون استخوان جایگذاری می‌شود و سپس از طریق آن، روی دندان‌های اطراف، فشار وارد می‌شود تا یک یا چند دندان بدون حرکت دادن سایر دندان‌ها، حرکت کند. این روش یک تحول بزرگ در درمان ارتودنسی ایجاد کرده است و برای برخی از افراد کاربرد دارد.

از کدام روش ارتودنسی استفاده کنیم؟

این که کدام روش ارتودنسی برای شما مناسب تر است، به تشخیص ارتودنتیست شما بستگی دارد. ارتودنتیست در ابتدا وضعیت دندان‌ها و فکین شما را می سنجد و سپس با توجه با شرایط شما، یک روش ارتودنسی را به عنوان روش اصلی انتخاب می‌کند. ممکن است در طول دوره ارتودنسی، روش‌های دیگر نیز مورد استفاده قرار گیرد. برای مثال در طی درمان ارتودنسی، ممکن است ارتودنتیست از مینی اسکروها استفاده کند. در اکثر موارد بعد از انجام ارتودنسی ثابت، به بیمار ارتودنسی متحرک داده می‌شود تا دندان‌های بیمار، بعد از درمان ارتودنسی در جای خود ثابت بماند.

تفاوت میان روش‌های نوین ارتودنسی در چیست؟

روش‌های نوین ارتودنسی نسبت به روش قدیمی تر، در ظاهر فرد تأثیر گذار است. درواقع در روش‌های نوین ارتودنسی، به این موضوع توجه ویژه شده است که ظاهر فرد دچار اختلال نشود. در این روش، فرد می‌تواند بدون نشان دادن ارتودنسی خود، در مکان های گوناگون ظاهر شود. با این که روش‌های نوین جایگزین خوبی برای روش‌های قدیمی ارتودنسی هستند اما نباید از این موضوع غافل شد که روش‌های نوین، تا حد زیادی به همکاری بیمار وابسته هستند. معمولاً بیماران به دلیل شرایط سختی که در این دوره وجود دارد، به خوبی همکاری نمی‌کنند و از این رو، دوره درمان ارتودنسی بیشتر و نتیجه بخشی آن گاهی اوقات کمتر خواهد بود.