چگونه با ارتودنسی از فضای دندانی کودکان محافظت کنیم؟

بسیاری از مشکلات مربوط به دندان های نامنظم، ریشه در کودکی دارد. اگر در کودکی اقدامات لازم جهت مرتب کردن دندان ها انجام گیرد، در بزرگسالی نیازی به ارتودنسی نخواهد بود. ارتودنسی در کودکان به عنوان ارتودنسی پیشگیری شناخته می شود. از سن 7 سالگی به بعد، کودکان می توانند برای معاینه به متخصص ارتودنسی مراجعه کنند تا با تشخیص متخصص، مشخص شود که او به ارتودنسی پیشگیری نیاز دارد یا خیر.

با ارتودنسی در سنین کودکی، می توان از عوارض احتمالی مربوط به فک و دندان از قبیل جلو بودن فک پایینی، کج شدن دندان های دائمی و رشد استخوان فک به صورت نامتقارن، پیشگیری کرد.

چه زمانی از فضا نگهدار در دندان های کودکان استفاده می شود؟

زمانی که دندانی می افتد، دندان های اطراف آن به سمت فضای خالی دندان می روند تا آن را پر کنند. این ویژگی در بزرگسالی در برخی موارد خوب است. مثلا یک دندانپزشک با کشیدن یک دندان آسیب دیده، با کمک دندان های دیگر، فضای خالی را پر می کند. تصور کنید این اتفاق در کودکی رخ دهد. مثلا دندان شیری کودکی زودتر از موعد خود بیفتد یا توسط دندانپزشک به دلیل خرابی زیاد، کشیده شود. باز هم همان اتفاق رخ می دهد. دندان های اطراف به سمت فضای خالی دندان، به تدریج حرکت می کنند تا فضا را پر کنند. فضای خالی دندان به تدریج با دندان های مجاور پر می شود و به ظاهر مشکلی پیش نمی آید اما دندان دائمی زیر لثه دیگر نمی تواند بیرون بزند. در این صورت دندان دائمی در فک، باقی می ماند و ممکن است به حالت نهفته یا نیمه نهفته درآید. ممکن است دندان دائمی، فشار زیادی برای بالا آمدن، بر روی دندان های دیگر داشته باشد که در این صورت، با فشار بر دندان ها، مشکلات دیگری را به وجود می آورد.

در این صورت یک ارتودنتیست از اسپیکر یا فضا نگهدار استفاده می کند. فضا نگهدار، فضای حاصل از دندان از دست رفته را حفظ می کند. در این صورت، رویش دندان های دائمی با مشکل مواجه نخواهد شد.

ساختار فضا نگهدار دندان

فضا نگهدارنده ها از دو حلقه یا روکش استیل ضد زنگ ساخته شده اند که به شکل مربعی، فضای خالی را احاطه می کنند.  این حلقه نیرویی به دندان های اطراف فضای خالی وارد می کند که مانع تکان خوردن دندان ها می شود. بدین ترتیب فضای خالی حفظ می شود و رشد دندان دائمی با مشکل مواجه نخواهد شد.

پس از گذاشتن فضا نگهدار دندان در دهان، چه مراقبت هایی لازم است؟

از شیرینی جات چسبنده و آدامس به هیچ عنوان استفاده نکنید. در صورت استفاده، از طرف دیگر دهان که فاقد فضا نگهدار است میل کنید.

زبان خود را به فضا نگهدار نزنید و با انگشتان خود آن را تکان ندهید.

مسواک در این قسمت از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در صورتی که به خوبی این بخش را مسواک نکنید، امکان پوسیدگی سریع دندان های مجاور فضای خالی را خواهید داشت.

به طور مرتب برای معاینه دندان ها به دندانپزشک مراجعه کنید.

آیا در همه مواردی که دندان شیری زودتر از موعد می افتد نیاز به استفاده از فضا نگهدار است؟

خیر، لازم نیست برای همه دندان ها از این وسیله استفاده کنید. در صورتی که دندان کودک شما زودتر از موعد افتاد فقط کافی است به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشکان با کمک تصویر پرتوی ایکس از دهان کودک، می توانند تشخیص دهند که چه مدت زمان تا رشد دندان دائمی کودک باقی مانده است. با تشخیص پزشک استفاده از این وسیله الزامی می شود.

اگر دندان های کودک زودتر از موعد افتاده باشد و کودک دیر به گذاشتن فضا نگهدار اقدام کرده باشد، راهی برای جبران آن وجود دارد؟

در این صورت کمی دندان های اطراف فضای خالی به سمت هم حرکت کرده اند، اما نگران نباشید. با کمک فضا ساز فنری، این دندان ها به سمت عقب هل داده می شوند و دوباره فضای خالی قبلی شکل می گیرد.