درمان ارتودنسی – انجمن ارتودنتیست های ایران

افرادی که قصد انجام ارتودنسی را دارند معمولاً سؤالات زیادی درباره این درمان در ذهن خود دارند. در این مقاله قصد داریم رایج ترین سؤالاتی که درباره ارتودنسی پرسیده می‌شود را پاسخ دهیم تا عزیزانی که قصد انجام ارتودنسی را دارند، با خیالی آسوده اقدام به این درمان کنند.

سن مناسب ارتودنسی چه سالی است؟

این سؤالی است که معمولاً بزرگسالان می‌پرسند. ارتودنسی را می‌توان در همه سنین انجام داد به شرطی که دندانی وجود داشته باشد و شرایط استخوان فک و لثه مطلوب باشد اما بهترین سن برای ارتودنسی را سنین کودکی بین 12 تا 15 سالگی می‌دانند. چرا که در این سن رشد فک قابل کنترل است و دندان‌ها ساده تر حرکت می‌کنند. نوجوانان نیز کاندیدای بهتری از بزرگسالان برای انجام این درمان هستند. بزرگسالان باید حدوداً 3 سال درمان ارتودنسی را انجام دهند تا نتیجه مطلوب حاصل شود.

آیا انجام ارتودنسی درد دارد؟

ارتودنسی بر پایه فشار بین دندان‌ها عمل می‌کند. در روزهای ابتدایی که فشار روی دندان‌ها بیشتر احساس می‌شود، اگر بدون قرص مسکن سپری کنید، قطعاً درد در ناحیه فک و گاهی سردردهای تنشی به سراغتان خواهد آمد. بدین منظور معمولاً ارتودنتیست یک مسکن مناسب به شما تجویز می‌کند. از خوردن مسکن به صورت خودسرانه بپرهیزید چرا که ممکن است باعث خونریزی لثه و اختلال در روند ارتودنسی شود.

ارتودنسی نیاز به جراحی دارد؟

منظورتان از جراحی دقیقاً چیست؟ جراحی فک یا جراحی دندان‌های نهفته و غیره. اگر فردی دچار اختلالات فکی باشد، در طی درمان ارتودنسی یا پس از اتمام درمان، نیاز به جراحی فک توسط یک متخصص جراح فک را دارد. اگر فردی دندان‌های نهفته دارد، باید با کمک جراحی دندان‌های نهفته‌اش را نمایان کرد و سپس با کمک ارتودنسی، این دندان‌ها را بر سر جای اصلی‌اش بازگرداند. گاهی اوقات جراحی یک دندان و کشیدن آن، از اولویت‌های انجام ارتودنسی محسوب می‌شود. نگران این موارد نباشید، کافی است به ارتودنتیست مراجعه کنید تا وی یک طرح درمانی چند ساله را برای شما بازگو کند.

تغذیه با ارتودنسی چگونه است؟

یکی از نگرانی‌های افرادی که می‌خواهند ارتودنسی کنند، غذا خوردن است. با ارتودنسی می‌توانید همه غذاهای دلخواهتان را بخورید به جز غذاهایی که سفتی زیادی دارند همچون ته دیگ، بلال و میوه های سخت. اگر قصد دارید میوه‌ای را بخورید نباید آن را گاز بزنید. میوه را به قطعات کوچکتر تقسیم کنید و در دهان بگذارید. از خوردن غذاهای چسبنده و خوراکی‌های شیرین و قندی نیز بپرهیزید. خوردن آدامس باعث می‌شود در بین براکت های دندان‌هایتان، این مواد چسبنده قرار گیرند و از طرفی، تمیز کردن آن ها کار بسیار دشواری است.

تمیز کردن دندان‌های ارتودنسی شده سخت است؟

بله! تمیز کردن دندان‌های ارتودنسی شده سخت تر از دندان‌های معمولی است. شما باید در طی دوران ارتودنسی بیشتر از روزهای عادی به بهداشت دهانتان توجه کنید. بعد از هر وعده غذایی باید مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید. گیر افتادن غذا به ویژه در ارتودنسی ثابت فلزی، باعث پوسیده شدن سریع تر دندان‌ها می‌شود و روند درمانی را با اختلال مواجه خواهد کرد. درواقع اگر به بهداشت دهان اهمیت ندهید در آخر دندان‌های صاف و ردیف شده ای خواهید داشت که همگی دچار پوسیدگی و زردی شده اند.

پیش از انجام ارتودنسی باید اقدامات خاصی را انجام داد؟

پیش از انجام ارتودنسی باید همه دندان‌ها بررسی شود و در صورتی که نیاز به ترمیم و عصب کشی دارند، درمان شوند. جرم گیری نیز پیش از انجام ارتودنسی ضروری است. همه این موارد بدین منظور انجام می‌شود که در طول درمان، دندان‌ها دچار آسیب دیدگی نشوند. ارتودنسی یک درمان چند ساله است که باید در طول درمان، سلامت دندان‌ها تضمین شود.

آیا ارتودنسی بازگشت پذیر است؟

اگر نگران کج شدن و برهم ریختگی مجدد دندان‌هایتان هستید، نگرانی را کنار بگذارید و مطابق دستور ارتودنتیست خود عمل کنید. پس از اتمام ارتودنسی باید از ریتینرها یا نگهدارنده ها استفاده کنید تا دندان‌ها در سر جای خود، مستحکم شوند و ریشه دندان‌ها در بین استخوان های فک به خوبی قرار گیرد. در صورتی که از ریتینر استفاده نکنید، ممکن است دندان‌هایتان مجدداً برهم ریخته شود.

ارتودنسی درمانی است که در طی آن، به صاف و مرتب کردن دندان‌ها، پرداخته می‌شود. بسیاری از افراد هستند که از ناهنجاری‌های دندانی رنج می‌برند. این افراد نه تنها از ظاهر خود راضی نیستند بلکه عدم درمان وضعیت دندان‌هایشان، باعث ایجاد برخی از بیماری‌ها در آن ها می‌شود. افرادی که دچار ناهنجاری‌های دندانی هستند به قدری زیاد شده اند که معمولاً در هر خانواده‌ای یک نفر را خواهیم یافت که نیاز به ارتودنسی دارد. برای انجام ارتودنسی فرد باید دارای شرایطی مناسب با شرایط درمان ارتودنسی باشد تا نتیجه درمان وی، مطلوب باشد. در ابتدا باید بدانید که نیاز به ارتودنسی دارید یا خیر، سپس شرایط جسمی شما برای انجام ارتودنسی، توسط ارتودنتیست بررسی می‌شود. مواردی که باعث اختلال در انجام ارتودنسی می‌شود، پیش از درمان رفع می‌گردد و سپس ارتودنسی آغاز می‌شود.

آیا من به ارتودنسی نیاز دارم؟

اگر دچار برهم ریختگی دندان‌ها هستید و دندان‌هایتان همپوشانی دارند، یکی از کاندیدای این درمان محسوب می‌شوید. بسیاری از افراد خودشان می‌توانند تشخیص دهند که نیاز به ارتودنسی دارند یا خیر، اما در برخی موارد، نوع ناهنجاری متفاوت است و نیاز به تشخیص ارتودنتیست دارد. بدین منظور باید به ارتودنتیست مراجعه کنید تا وی، با در نظر گرفتن شرایط شما، بهترین روش درمانی را برای شما انتخاب کند.

سلامت لثه

یکی از شرایطی که در درمان ارتودنسی مطرح است، سلامت لثه می‌باشد. فردی که از سلامت لثه برخوردار است می‌تواند درمان ارتودنسی را انجام دهد اما فردی که از مشکلات لثه رنج می‌برد، در ابتدا باید به درمان لثه خود بپردازد و سپس اقدام به ارتودنسی کند.

تراکم استخوان‌های فکین

در انجام ارتودنسی، تراکم استخوان‌های فکین بسیار مهم است. یکی از دلایلی که ارتودنسی در سن کم را بهتر از سنین بالا می‌دانند، همین مورد است. درواقع ارتودنسی به سن و سال خاصی مربوط نمی‌شود و همه افرادی که دندان دارند و شرایط لثه و استخوانی مناسبی دارند، می‌توانند از این درمان استفاده کنند.

رفع مشکلات دندانی پیش از انجام ارتودنسی

پیش از انجام ارتودنسی باید تمام دندان‌ها، در سالم‌ترین حالت خود قرار گیرند. از آن جایی که ارتودنسی یک درمان طولانی مدت است، اگر دندان‌هایتان پیش از انجام ارتودنسی دچار پوسیدگی و مواردی از این قبیل باشند، باید فوراً درمان شوند و سپس درمان ارتودنسی انجام گیرد. در غیر این صورت، در طی درمان ارتودنسی، شاهد از بین رفتن دندان‌ها خواهیم بود. پیش از انجام ارتودنسی، دندان‌ها جرم‌گیری می‌شوند و پوسیدگی‌های دندانی ترمیم می‌شود.

کشیدن دندان‌ها

در ابتدا متخصص ارتودنسی با بررسی شرایط دندانی شما، طرح درمان را مشخص می‌کند. گاهی در این طرح نیاز به کشیدن دندان‌های سالم است. با این که شنیدن این موضوع برای بسیاری از افراد غم انگیز است اما مطمئن باشید که یک ارتودنتیست تمام شرایط را در نظر گرفته و برای رسیدن به نتیجه مطلوب، این طرح را ارائه داده است. در طی درمان، جایگاه دندان کشیده شده، پر می‌شود، از این رو نیازی به نگرانی نیست.

نیاز به جراحی فک

از همان ابتدا ارتودنتیست می‌تواند تشخیص دهد که فرد پس از ارتودنسی نیاز به جراحی فک دارد یا خیر. ارتودنسی به رفع ناهنجاری‌های دندانی می‌پردازد و در نهایت برای روی هم قرار گرفتن صحیح دندان‌ها، در این افراد نیاز به جراحی فک خواهیم داشت. با انجام جراحی فک و طی شدن دوره نقاهت آن، نتیجه مطلوب حاصل خواهد شد.

تعیین نوع درمان ارتودنسی بعد از احراز شرایط درمانی

اگر فردی تمام شرایط لازمه برای انجام درمان ارتودنسی را داشته باشد، می‌تواند نوع درمان خود را انتخاب کند. درواقع بسیاری از افراد به دلیل وجود جایگاه اجتماعی خود، از انجام درمان ارتودنسی سرباز می‌زنند. به این دلیل که وجود سیم و براکت را نامناسب شرایط فعلی خود می‌دانند. برای مثال افرادی که سخنرانی دارند و یا مراسم عروسی و … دارند، ترجیح می‌دهند بدون تجهیزات ارتودنسی در جمع ظاهر شوند. این درحالی است که با پیشرفت علم ارتودنسی، روش های نوین ارتودنسی پیدا شده است که با انجام ارتودنسی نامرئی، لینگوال، ارتودنسی متحرک و … به این مشکلات پایان داده است.

از آن جایی که ارتودنسی درمان طولانی مدتی محسوب می‌شود، ممکن است بعد از اتمام درمان و یا حتی در طی درمان، شاهد عوارض و تغییرات منفی باشیم. یکی از نگرانی‌های مطرح‌شده در این مورد، تغییرات ریشه دندان بعد از ارتودنسی است. تغییراتی که شامل همه بیماران نمی‌شود اما افراد زیادی را ممکن است درگیر خود کند.

تغییرات ریشه دندان بعد از ارتودنسی چگونه است؟

بعد از ارتودنسی، ممکن است ریشه دندان با از بین رفتن بخش دنتین، مشخص شود. تحلیل لثه نقش مهمی در حساسیت ریشه دندان دارد. هنگامی که ریشه دندان به محیط بیرونی نزدیک تر می‌شود، کمترین تغییرات دمایی، باعث احساس درد در دندان‌ها خواهد شد. گاهی اوقات احتمال ایجاد تحلیل ریشه بر اثر عوامل ژنتیکی امکان پذیر است. در این صورت باید پیش از انجام ارتودنسی با دندانپزشک خود مشورت کنید.

چه عواملی باعث تغییرات ریشه دندان در طی ارتودنسی می‌شود؟

دندان‌ها در طی ارتودنسی در حال جابجایی هستند. اعمال فشار و نیروی غلط بین دندان‌ها نیز می‌تواند باعث تغییرات ریشه دندان‌ها شود. موارد دیگری همچون بیماری‌های آسم، شکستگی دندان و عوامل ژنتیکی نیز در تغییرات ریشه دندان تأثیرگذارند.

تحلیل ریشه دندان در ارتودنسی

تحلیل ریشه دندان یکی از عوارض درمان‌های ارتودنسی است که در برخی افراد ایجاد می‌شود. پیش از ارتودنسی، تحلیل ریشه دندان را در کودکی‌مان تجربه کرده‌ایم. در این صورت ریشه دندان برای ایجاد فضای کافی رشد دندان‌های جدید، از بین می‌رود و سلول‌های بدن، ساختار ریشه دندان اصلی را به مرور زمان، تحلیل می‌کنند. این یک اتفاق طبیعی است و نمی‌توان مانع آن شد اما تحلیل ریشه در ارتودنسی، علل دیگری دارد.

با این که احتمال این مورد بسیار کم است و تقریباً 5 درصد بیمارانی که تحت درمان ارتودنسی هستند، با کوتاهی طول ریشه دندان مواجه می‌شوند اما باز هم نمی‌توان از این درصد چشم پوشی کرد. کوتاه شدن ریشه دندان‌ها در ارتودنسی به علت حرکت دندان‌ها در استخوان ایجاد می‌شود. دندان پس از حرکت در میان استخوان باید ثابت شود. اگر به هر دلیلی تحلیل استخوان فک ایجاد شود، شاهد تغییرات ریشه دندان خواهیم بود.

در ارتودنسی، دندان‌هایی که ریشه‌های غیرمعمولی دارند، بیشتر مستعد کوتاه شدن هستند. به طور کلی ممکن است فرد در طی ارتودنسی، دچار عدم تعادل متابولیسم کلسیم فسفات و بیماری متاستاتیک شود و در نهایت ریشه دندان‌های وی، کوتاه شود.

چه عواملی باعث تحلیل ریشه دندان‌ها می‌شود؟

همان طور که گفته شد، ارتودنسی ممکن است باعث ایجاد تحلیل ریشه دندان‌ها شود. در هر جابجایی دندانی، چه به صورت طبیعی و چه به صورت عمدی، ممکن است ریشه دندان‌ها تحلیل یابند. برای مثال اگر دندان‌های نیش، رشد کنند ممکن است باعث تحلیل ریشه دندان‌های مجاور شود. در تحلیل ریشه، شرایط پزشکی، سندروم ها، شکل ریشه دندان، مشکلات سیستمیک، مصرف مواد مخدر، بیماری کم کاری تیروئید، آسم و تراکم استخوان آلوئولار و موارد ژنتیکی نقش دارند.

چرا تشخیص به موقع تغییرات ریشه دندان مهم است؟

تغییرات ریشه دندان معمولاً بدون علائم است. تشخیص به موقع تحلیل ریشه دندان بسیار مهم است چرا که اگر دیر تشخیص داده شود، منجر به لق شدن دندان‌های سالم و در نهایت از دست رفتن آن ها می‌شود.

درمان تحلیل ریشه

دندانپزشکان باید تفاوت ریشه کوتاه طبیعی با ریشه کوتاه شده را دریابند. گاهی تشخیص این موضوع بسیار سخت می‌شود. متأسفانه از آن جایی که علت اصلی تحلیل ریشه مشخص نشده و تنها بخشی از این بیماری در ارتباط با تغییرات دندان‌ها در طی ارتودنسی است، درمان مشخصی برای این بیماری مطرح نشده است. بهترین روش درمان تغییرات ریشه دندان، پیشگیری از وقوع آن است.

از آن جایی که این فرایند بدون علائم است بهترین راه تشخیص آن بررسی تصاویر رادیوگرافیک است. بدین منظور باید هر شش ماه یک تصویر رادیوگرافی گرفته شود تا تغییرات ریشه دندان در این عکس ها بررسی شود. افرادی که ارتودنسی می‌کنند، بعد از توقف دندان‌ها و ثابت ماندن آن ها، کمتر دچار تحلیل ریشه دندان‌ها می‌شوند. ارتودنتیست در طول درمان بارها این موارد را بررسی می‌کند و در صورت نیاز، شاید درمان ارتودنسی را نیمه کاره رها کند تا دندان‌ها در جای خود مستحکم شوند.

ارتودنسی یکی از بهترین و مهمترین روش‌های اصلاح ناهنجاری‌های دندانی است. در این چند دهه که ارتودنسی به یک رشته تخصصی کامل تبدیل شده است، لبخندهای بسیاری به صورت های زیبای افراد برگشته است. افرادی که تا پیش از انجام ارتودنسی تمایلی به لبخند زدن نداشتند، با انجام ارتودنسی و رفع نازیبایی‌های دندانی، لبخند زیبای خود را مجدداً بر صورتشان می‌نشانند. در سال‌های اخیر پیشرفت چشمگیری در شاخه ارتودنسی به وجود آمده است. انواع ارتودنسی‌ها و تجهیزات جدید برای درمان ارتودنسی، به این رشته اضافه شده است. در ادامه درباره ارتودنسی ثابت که یکی از رایج‌ترین انواع ارتودنسی است صحبت خواهیم کرد.

ارتودنسی ثابت چگونه است؟

همان طور که از نامش پیداست، در این نوع ارتودنسی، بیمار نمی‌تواند دستگاه ارتودنسی را جابجا کند. درواقع ارتودنسی روی دندان‌ها ثابت می‌شود و نمی‌توان آن‌ها را با دست خارج کرد. در ارتودنسی ثابت از سیم و براکت های فلزی استفاده می‌شود. براکت ها روی دندان‌ها چسبانده می‌شوند و سپس سیم‌ها از بین براکت ها عبور کرده و فشار روی دندان‌ها اعمال می‌کند. این فشارها در نهایت منجر به حرکت دندان‌ها می‌شود. معمولاً ماهی یک میلی‌متر حرکت دندان‌ها را در این روش درمانی شاهد خواهیم بود.

مدت درمان ارتودنسی ثابت چه قدر است؟

مدت زمان درمان ارتودنسی معمولاً به شدت ناهنجاری‌های دندانی بیمار بستگی دارد. با این حال افرادی که ارتودنسی ثابت می‌کنند معمولاً دو سال، نیاز دارند تا دندان‌هایشان به طور کامل مرتب شود. در این دوره باید فرد بیمار، بهداشت دهان را رعایت کند و از خوردن مواد غذایی سفت همچون آب نبات و ته دیگ و بلال، بپرهیزد چرا که با فشار وارد کردن بر روی براکت ها، ممکن است، براکت ها از جای کنده شوند و مجدداً نیاز به نصب آن‌ها باشد. هر کدام از این اختلال‌ها، مانع درمان سریع ارتودنسی خواهد شد.

اجزای ارتودنسی ثابت

در ارتودنسی ثابت از براکت های فلزی یا سرامیکی استفاده می‌کنند. براکت ها به سطح دندان‌ها می‌چسبند.
برای اتصال دندان‌ها به یکدیگر از باندینگ استفاده می‌شود.
سیم نازکی از بین براکت ها عبور می‌کند که با نام آرچ وایر شناخته می‌شود. این سیم، فشار روی دندان‌ها ایجاد می‌کند.
حلقه کشی که دور تا دور براکت ها قرار می‌گیرد، نقش ثابت نگه داشتن سیم‌ها را دارد. این حلقه‌ها در رنگ‌های مختلف وجود دارند و در هر بار مراجعه، تعویض می‌شوند.

مزایای ارتودنسی ثابت

در ارتودنسی ثابت از آن جایی که صفر تا صد ارتودنسی توسط دندانپزشک انجام می‌شود، کنترل بیشتری روی بیمار خواهد بود. در ارتودنسی متحرک، بیمار می‌تواند ارتودنسی را به صورت ارادی از دهان خود خارج کند که در صورت عدم رعایت زمآن‌های خارج شده، دردسرهای زیادی برای ارتودنتیست ایجاد خواهد شد. این در صورتی است که ارتودنسی ثابت، بیمار به صورت ارادی قابلیت خارج سازی ارتودنسی را ندارد و نیازی به همکاری وی در این روش نیست.

معایب ارتودنسی ثابت

از آن جایی که براکت ها متصل به دندان‌ها می‌شوند، تمیز کردن دندان‌ها سخت تر خواهد بود. در این دوره باید بهداشت دهان بیشتر رعایت شود چرا که در صورت عدم رعایت بهداشت، فرد درگیر بیماری‌های لثه و پوسیدگی دندان‌ها خواهد شد.

مراقبت‌های بعد از ارتودنسی ثابت

در روزهای اولیه بعد از نصب براکت ها و سیم فلزی، قطعاً فشار زیادی روی دندان‌هایتان حس می‌کنید و ممکن است درد دندان‌هایتان، شما را تا چندین ساعت بیازارد. در چنین مواقعی با دندانپزشک خود مشورت کنید. وی با ارائه راهکارهای مناسب، کمک به کاهش درد دندان‌هایتان خواهد کرد.

از خوردن آدامس و غذاهای چسبنده در طی درمان جداً خودداری کنید.

بهتر است از خوردن مواد غذایی رنگی به ویژه در روزهای ابتدایی بعد از نصب ارتودنسی، خودداری کنید.

از مسواک‌های مخصوص که برای بیماران ارتودنسی در نظر گرفته شده است، استفاده کنید تا مواد غذایی به خوبی از بین دندان‌ها و براکت ها خارج گردد.

از ورزش‌هایی که با ضربه‌های فیزیکی به سر و صورت همراه است تا حد امکان بپرهیزید. در صورتی که براکت ها تکان خورد، حتماً به دندانپزشک خود مراجعه کنید.

حتماً اولین موردی که در فواید درمان ارتودنسی به ذهنتان خطور میکند، زیبا شدن لبخند و داشتن دندانهای ردیف و یکدست است. کاملاً درست است، خیلیها برای بازسازی لبخند خود رو به ارتودنسی میآورند. در واقع، دندانهایی که به قول معروف، “کج و کوله” باشد اعتماد به نفس را از فرد گرفته و او ترجیح میدهد، کمتر دندانهای نامنظم خود را به نمایش بگذارد. اما در این مطلب میخواهیم علاوه بر زیبایی لبخند، دیگر فواید ارتودنسی را برایتان بازگو کنیم. یا شفافتر بگوییم، قصد داریم پاسخ سؤالات برخی از افراد که چرا باید ارتودنسی انجام دهیم را جواب خواهیم داد.

تعریف خلاصه از ارتودنسی

قبل از اینکه با فواید ارتودنسی آشنا شوید، بهتر است کمی هم درباره خود ارتودنسی بدانید. ارتودنسی از دو کلمه تشکیل شده که کنار هم قرار گرفتن آنها معنی ارتودنسی را میرساند. “ارتو“ به معنی درست و مرتب، “دنسی” به معنی دندان است. این دو در کنار هم مفهوم درست و مرتب کردن دندان را دارند. ارتودنسی تنها مرتب کردن دندان هم نیست، بلکه به کمک ارتودنسی میتوان نمای قسمت پایین صورت و موقعیت لبها را بهبود بخشید.

چرا ارتودنسی کنیم؟

خیلی از افراد با اینکه مشکلاتی در ترتیب دندانها دارند، اما باز از انجام ارتودنسی خودداری می‌کنند. اما در پاسخ سؤال اینکه چرا ارتودنسی کنیم؟ اجازه دهید فواید ارتودنسی را برایتان بگوییم؛ چون باتوجه به فواید ارتودنسی به این سؤال هم ناخودآگاه جواب داده میشود. فواید ارتودنسی عبارتاند از:

بهبود در تمیز کردن دندان و افزایش طول عمر

یکی از امور برای رعایت بهداشت فردی، مسواک زدن و تمیز شدن دندانهاست. تمیزی دندان و درست مسواک کردن نقش بسزایی در سلامت شخص دارد. اگر دندانها روی هم افتاده و کج باشند، به درستی نمیتوان دندانها را تمیز کرد و این خود عواقبی را به همراه دارد. بنابراین، برای اینکه دندانها به درستی مسواک شوند، باید مرتب و منظم باشند. افرادی که از کج و نامرتب بودن دندانها رنج میبرند، میتوانند با ارتودنسی به این مشکل خود پایان دهند. با ارتودنسی به بهبود این مشکل کمک، و از بروز عوارضی مانند پوسیدگی دندان، عفونت لثهها و برخی مشکلات دیگر پیشگیری کنید.

درمان مشکلات عضلانی

گاهی افراد عادت دارند تا با یک طرف غذای خود را میجوند، یا برخی فک کوچک داشته و همیشه با دردهای شدید و مشکلات عضلانی رو به رو هستند. کسانیکه این مشکلات را دارند بعد از ارتودنسی مشکلاتشان درمان شده و از دردهای سابق خبری نخواهد بود. زمانی که فرد ارتودنسی انجام میدهد، دیگر عاداتی مانند یک طرف غذا خوردن را ترک کرده و مجبورند به طرز صحیحی غذا را بجوند. در نتیجه، میتوان یکی دیگر از فواید ارتودنسی را بهبود سیستم جونده و درمان مشکلات عضلانی دانست.

درمان مشکلات گوارشی

زمانی که فک و دندانهای فردی در حالت آندربایت یا حتی خط میانی نادرست باشد، دندانهای بالا و پایین در تماس نخواهند بود و به طور حتم، مشکلاتی در زمان جویدن و هضم غذا صورت میگیرد. نتیجه این دو، به مشکلات گوارشی و معده درد ختم میشود. افراد بعد از انجام ارتودنسی، چینش و وضعیت دندانهای آنها اصلاح شده و با اصلاح وضعیت دندان، جویدن و هضم غذا بهبود مییابد.

افزایش اعتماد به نفس

یکی دیگر از فواید ارتودنسی که در ابتدا مطلب هم به آن اشاره کردهایم، بازسازی لبخند و ردیف و مرتب شدن دندانهاست. در واقع، اینها دلایلی هستند که سبب افزایش اعتماد به نفس در افراد میشوند. این افراد قبلاً دارای دندانهای کج و نامنظم بودند، اما در حال حاضر، بعد از ارتودنسی صاحب دندانهای یکدست و مرتب هستند. آیا واقعاً هیجان انگیز نیست؟

درمان اختلالات در خواب شبانه

گاهی اوقات، کج بودن دندانها سبب اختلالاتی در دهان، گلو و حتی زبان شده که محدودیتهایی را در هنگام خواب به همراه دارند. این اختلالات سطح اکسیژن خون را کم می‌کنند که این خود خطراتی را به همراه دارد. حتی در برخی مواقع، مسیر عبور هوا قطع و تنگی نفس صورت میگیرد. از عوارض اختلالات در خواب شبانه را میتوان به آریتمی قلب، سکته مغزی، حمله قلبی اشاره کرد. راحتترین روش برای رهایی از این خطرات، انجام ارتودنسی است. از فواید ارتودنسی این بوده که، فضای داخلی دهان شخص باز شده و جریان هوا به مقدار قابل توجهی زیاد میشود.

هماهنگ کردن اجزای صورت

برطرف کردن ناهماهنگی میان فک و اسکلت صورت، یکی دیگر از فواید ارتودنسی است. این امر برای کودکان در حال رشد بسیار مهم و بااهمیت خواهد بود. افرادی که ارتودنسی انجام میدهند، موقعیت نادرست فکشان اصلاح میگردد.

نکته مهم: بعد از ارتودنسی سریعاً انتظار مرتب شدن دندانها را نداشته باشید. گاهی، جابجا شدن یک دندان ماهها زمان لازم دارد.

در چه مواقعی فرد نیاز به ارتودنسی دارد؟

فاصله: در صورتیکه، دندانها کوچک باشد و همین کوچک بودن دندان سبب فاصله بین دندانها شود.
شلوغی و روی هم افتادن دندانها
جلو بودن بیش از حد دندانهای فک بالا که اصطلاحاً به این حالت دیپ بایت یا اوربایت گویند.
زمانی که دندانهای فک بالا با فک پایین نامتقارن باشند و خط میانی نادرستی ایجاد کنند.
اگر چند دندان پایینی در حالت بسته بودن در سطح داخلی دندان فک بالا قرار گیرد.
در حالت جویدن، دندانهای پایین جلوتر از دندانهای بالا بوده که این حالت را آندربایت مینامند.

زمان مناسب برای مراجعه ارتودنسی

زمان مناسب جهت انجام ارتودنسی بسیار اهمیت دارد. چون علاوه بر صرفه جویی در هزینهها، شما مطمئن هستید که در زمان مناسبی ارتودنسی را انجام داده و از آن، نتیجه مطلوبی خواهید گرفت. بهترین سن برای مراجعه ارتودنسی ۱۲سالگی است. اما اگر کودکان، علاوه بر مشکل نامرتب بودن دندان مشکل فک و دهان داشتند، باید برای جراحی فک دختران ۹ سالگی و پسران ۱۱ سالگی مراجعه کنند.

آماده سازی قبل از ارتودنسی

اگر شخصی بخواهد از فواید ارتودنسی بهره ببرد و نتیجه مطلوبی بگیرد، باید مراحل آماده سازی ارتودنسی را رعایت کند. مراحل آماده سازی شامل جرم گیری، ترمیم دندانهای پوسیده، کشیدن برخی دندانها میشود. اما این موضوع به همین جا ختم نشده و بیمار باید، بعد از ارتودنسی به بهداشت و همچنین رژیم غذایی خود توجه ویژهای داشته باشد.

مسواک زدن در زمان ارتودنسی

یکی از نکات مهم در زمان ارتودنسی، مسواک زدن به طرز صحیح است. برای مسواک کردن مهم این بوده که ابتدا مسواک ارتودنسی، روی براکتها را به خوبی تمیز کند و سپس مسواک به سمت بالا چرخیده، بالا و زیر براکتها هم حسابی تمیز شوند. هر دو قسمت براکتها را باید تمیز کرد. این کار را میبایست تا آخر دهان به همین شیوه ادامه داد. مخصوصاً جاییکه لثه و دندان به هم میچسبند باید حتماً تمیز گردد. در غیر اینصورت، التهابات و عوارضی در پی دارند.

در این مطلب با فواید ارتودنسی آشنا شدهاید، اما باید بدانید که برای انجام ارتودنسی حتماً به یک متخصص و پزشک باتجربه مراجعه کنید. زیرا اگر ارتودنسی اصولی و علمی انجام نگیرد، بجای فواید ارتودنسی شاهد عوارض و خطرات زیادی خواهید بود و در بدترین شرایط دوباره دندانها به حالت قبل برمیگردند. در نتیجه علاوه بر اینکه بیمار باید بهداشت را رعایت کند، در انتخاب پزشک معالج هم باید توجه ویژهای شود. با ارتودنسی لبخند زیبایی به عزیزانتان هدیه دهید.

یکی از انواع ارتودنسی‌های رایج، ارتودنسی متحرک است. ارتودنسی متحرک از یک سیم و یک بخش پلاستیکی تشکیل شده است. این نوع ارتودنسی برای تغییر و اصلاح ناهنجاری‌های دندانی و فکی به کار می‌رود. مزایای استفاده از این نوع ارتودنسی بسیار زیاد است. مثلاً استفاده از ارتودنسی متحرک باعث می‌شود. در سنین پایین‌تر مشکلات فکی بدون نیاز به عمل جراحی برطرف شود. در ادامه درباره خصوصیات ارتودنسی متحرک بیشتر صحبت خواهیم کرد.

مزایای ارتودنسی متحرک

از بهترین مزیت‌های ارتودنسی متحرک، قابلیت خارج سازی ارتودنسی است. در این صورت بیمار می‌تواند هنگام غذا خوردن و مواقع ضروری، ارتودنسی را از دهان خویش خارج سازد و بعد از اتمام فرایند کار مجدداً ارتودنسی را در سر جای اصلی‌اش، قرار دهد.

همان طور که گفته شد با کمک ارتودنسی متحرک به ویژه در سنین پایین‌تر می‌توان مشکلات فکی را اصلاح کرد. از این جهت بسیاری از ناهنجاری‌های فکی که نیاز به جراحی‌های سنگین دارند، با کمک ارتودنسی متحرک بی نیاز از جراحی فک می‌شوند. جراحی فک یکی از سخت‌ترین جراحی‌های پزشکی است که نه تنها برای بیمار دردناک است، بلکه جراح باید نهایت دقت را در انجام این عمل سخت به کار گیرد تا چهره بیمار دچار اختلال نشود.

از مزایای ارتودنسی متحرک، شستشوی راحت‌تر دندان‌ها است. برای شستشو کافی است ارتودنسی متحرک را از دهان خود خارج کنید و دندان‌های خود را به طور معمول مسواک و نخ دندان بکشید. سپس ارتودنسی را با آب خنک بشویید. برای این که ارتودنسی متحرک را بشویید نیاز به محلول‌های شستشو نیست اما اگر می‌خواهید بخش پلاستیکی ارتودنسی متحرک را عاری از هر گونه باکتری کنید، می‌توانید از دهانشویه های مخصوص استفاده کنید. حواستان باشد از آب داغ استفاده نکنید چرا که باعث تغییر شکل بخش پلاستیکی ارتودنسی خواهد شد.

از دیگر مزایای ارتودنسی متحرک، دوره کوتاه تر طول درمان است. با این که ارتودنسی متحرک پیچیدگی های ارتودنسی ثابت را ندارد اما دوره درمان کوتاه تری دارد. معمولاً شش ماه زمان برای رفع ناهنجاری‌های دندانی در این نوع ارتودنسی نیاز است.

معایب ارتودنسی متحرک

از آن جایی که بخش مهمی از نتیجه بخشی درمان بر عهده بیمار است، باید بیمار در ساعات مشخص ارتودنسی را از دهانش خارج کند. اگر بیمار به درستی همکاری نکند، در روند درمان اختلال ایجاد خواهد شد. از این رو حتماً باید بیمار طبق دستور دندانپزشک، اقدام به خارج سازی ارتودنسی متحرک کند.

رعایت بهداشت دهان در همه انواع ارتودنسی‌ها مهم است. اگر بهداشت دهان به خوبی رعایت نشود، نه تنها بوی بدی در دهان باقی می‌ماند بلکه ممکن است فرد دچار بیماری لثه گردد. همچنین پوسیدگی دندان در این شرایط بیشتر می‌شود.

در ابتدا صحبت کردن با ارتودنسی متحرک کمی دشوار است. ممکن است از ازدیاد بزاق دهان کلافه شوید و همچنین درد زیادی در ناحیه دندان‌هایتان حس کنید. نگران نباشید همه این موارد طبیعی است و بعد از چند روز برطرف می‌شود.

ارتودنسی متحرک بهتر است یا ارتودنسی ثابت؟

برای انتخاب نوع ارتودنسی، ارتودنتیست در ابتدا وضعیت دندان‌های شما را بررسی می‌کند. ارتودنسی متحرک مزایای بسیاری دارد اما نتیجه درمان کاملاً وابسته به همکاری بیمار است. این در حالی است که ارتودنسی ثابت، نتیجه درمان تضمین شده دارد چرا که بیمار نمی‌تواند دخالتی در آن داشته باشد. ارتودنسی متحرک برای افرادی که سابقه گم کردن وسایل خود را به وفور دارند، اصلاً مناسب نیست چرا که معمولاً این افراد در استفاده از ارتودنسی متحرک، تنبلی می‌کنند و ممکن است، آسیب‌های جدی به ارتودنسی متحرک وارد شود.

از مزایای ارتودنسی ثابت، هزینه کمتر آن نسبت به ارتودنسی متحرک است. بریس ها روی دندان‌ها ثابت می‌شوند و هر ماه توسط دندانپزشک، بررسی می‌شوند. معمولاً بعد از اتمام دوره ارتودنسی ثابت، دندانپزشکان از ارتودنسی متحرک برای ثابت کردن دندان‌ها در جای اصلی استفاده می‌کنند.

سن مناسب ارتودنسی

اگر ارتودنسی متحرک را از کودکی استفاده کنیم، از همان ابتدا می‌توانیم زیبایی را به دندان‌های کودکان بازگردانیم. این کودکان نه تنها اعتماد به نفس بیشتری از نظر ظاهری خواهند گرفت بلکه در جویدن و هضم غذا با مشکل مواجه نخواهند شد. انجام ارتودنسی متحرک در سنین پایین از عمل‌های جراحی سنگین فک در سنین بالاتر پیشگیری می‌کند و درصد زیادی از مشکلات گوارشی که به خاطر عدم صحیح جویدن غذا به وجود می‌آید، رفع می‌گردد.

ریتنشن یا دوره نگهداری، به دوره پس از ارتودنسی گفته می‌شود که در طی آن از نگهدارنده یا ریتینر برای ثابت نگه داشتن دندان‌ها استفاده می‌شود. دلایل متعددی برای استفاده از ریتنشن ها وجود دارد که در ادامه به توضیح آن می‌پردازیم.

چرا باید از ریتنشن ها پس از تکمیل درمان ارتودنسی استفاده کرد؟

زمانی که ارتودنسی به اتمام می‌رسد، با دندان‌های صاف و ردیف شده مواجه خواهید بود که قطعاً زیبایی آن‌ها، خنده بر لب‌هایتان می‌آورد اما مشکل اصلی اینجاست که اگر از نگهدارنده ها بعد از درمان ارتودنسی استفاده نشود، مجدداً دندان‌ها حرکت می‌کنند و به‌هم‌ریخته می‌شوند. از این رو استفاده از ریتنشن ها ضروری است.

ریتنشن ها چه کاربردی دارند؟

دندان‌ها در طی ارتودنسی، بارها جابجا شده‌اند. تقریباً در هر ماه یک میلی‌متر دندان‌ها جابجا می‌شوند و در نهایت، دندان‌هایی مرتب و سالم را تشکیل می‌دهند. حال تصور کنید که در طی این مدت، چه مقدار استخوان‌های لثه تحلیل رفته است تا دندان‌ها توانسته‌اند، به آرامی حرکت کنند؟ در مرحله ارتودنسی، نه تنها استخوان‌ها دچار تغییرات می‌شوند بلکه الیاف الاستیک کشیده می‌شوند. اکنون دندان‌های ردیف شده در موقعیتی قرار دارند که استخوان‌های لثه در آن محکم نیستند و دندان‌ها هر لحظه امکان جابجایی و حرکت دارند. ریتنشن ها در این هنگام به کمک دندان‌ها می‌آیند تا دندان‌ها استحکام لازم را بیابند. در طی دوره‌ای که از ریتنشن ها استفاده می‌شود، استخوان جدید در لثه رشد می‌کند و دندان‌ها در بین استخوان‌های لثه محکم می‌شوند.

دوره استفاده از ریتنشن ها چقدر است؟

بعد از درمان ارتودنسی باید یک سال مداوم از ریتنشن ها استفاده کرد. بعد از یک سال که به‌صورت دائم از نگهدارنده ها استفاده کردیم باید مدت‌زمان استفاده از ریتنشن ها را کاهش دهیم و تنها هنگامی که در حالت خواب هستیم، از آن‌ها استفاده کنیم. در نهایت بعد از چند ماه، حدوداً سه شب در هفته باید از ریتنشن ها استفاده کرد. مدت‌زمان استفاده از ریتنشن ها بستگی به وضعیت ثبات دندان‌ها دارد. در سنین زیر بیست سال، معمولاً دندان‌ها سریع‌تر ثبات پیدا می‌کنند و میزان استفاده از ریتنشن ها در این افراد کمتر از دیگران است. تا زمانی که دندان‌های عقل کاملاً رویش نیافته باشد، استفاده از ریتنشن ها ضروری است.

جمع شدن بزاق در دهان با استفاده از ریتینرها

در ابتدا که ریتیشن ها را استفاده می‌کنیم، شاهد جمع شدن بزاق اضافی در دهان هستیم. نگران نباشید. این حالت کاملاً طبیعی است. دهان به طور خودکار ریتینر را جسم خارجی جدید تلقی می‌کند و بزاق را ترشح می‌کند. بعد از مدتی که عادت به ریتینرها کردید، بزاق دهان کاهش خواهد یافت.

انواع ریتینرها

ریتینر ثابت یکی از انواع ریتینرها است که از یک سیم نازک تشکیل شده است. این سیم در پشت دندان‌های بالا و پایین قرار می‌گیرد و با چسب روی دندان‌ها می‌چسبد.
ریتینر متحرک نیز شامل یک سیم است که بر روی دندان‌های پیشین بالا و پایین قرار می‌گیرد. در انتهای ریتینر متحرک قلابی قرار دارد که دور دندان‌های عقبی چفت می‌شود. این نگهدارنده ها قابلیت جابجایی دارند و بیمار می‌تواند برای تمیز کردن دندان‌هایش، آن را از دهان خارج سازد.
ریتینرهای شفاف نیز از دیگر انواع ریتینرها است که به علت شفافیت بالایی که دارد، زیبایی دندان‌ها را خدشه دار نمی‌کند. این ریتینر برای افرادی که حفظ ظاهری دندان‌هایشان به خاطر موقعیت شغلی و اجتماعی شان مهم است، مناسب است. تنها ایرادی که می‌توان بر این نوع نگهدارنده وارد کرد، مقاومت کم آن است. این ریتینرها معمولاً سریعاً آسیب می‌پذیرند و اگر مراقبت‌های مناسبی انجام نگیرد، به سادگی می‌شکنند.

تمیز کردن ریتینرها چگونه است؟

ریتینرهای ثابت که باید با مسواک‌های مناسب تمیز گردند اما ریتینرهای متحرک، باید در طول روز حداقل یک بار از دهان خارج گردند و توسط مسواک، بدون خمیردندان شستشو شوند. برای شستشوی ریتینرها نیازی به استفاده از وسایل شوینده ندارید اما می‌توانید از دهانشویه برای بهتر شدن طعم اولیه ریتینرها استفاده کنید. ریتینرهای متحرک را با آب ولرم بشویید و پلاک ها و میکروب‌های آن را با فرچه مسواک، خارج سازید.

این موضوع خیلی جامع تر از یک عبارت است. درمان مشکلات گوارشی با کمک ارتودنسی، امکان پذیر هست اما ارتودنسی تمام مشکلات گوارشی را پوشش نمی‌دهد. بهتر است بگوییم که مشکلاتی که بر اثر جویدن ناصحیح در دستگاه‌های گوارشی به وجود می‌آیند، با تصحیح حالت دندان‌ها و جویدن صحیح برطرف می‌شوند. تصحیح دندان‌ها و ردیف کردن آن‌ها، کاری است که با ارتودنسی انجام می‌شود. از این رو می‌توان از ابتلا به بیماری‌های گوارشی پیشگیری کرد.

چه نوع دندان‌هایی مشکلات گوارشی ایجاد می‌کنند؟

ارتودنسی تنها به اصلاح و مرتب کردن دندان‌ها نمی‌پردازد. در ارتودنسی حالت فکین و اندازه آن‌ها نیز، اهمیت دارد. اگر حالت فکین مناسب نباشد، مجدداً عملیات جویدن به خوبی انجام نمی‌شود و مشکلات گوارشی پدید می‌آید. حالت‌های زیر مانع جویدن صحیح غذا می‌شود.

موقعیت دیپ بایت:

اگر دندان‌های پیشین بالا و پایین به گونه ای باشند که بیش از حد همپوشانی داشته باشند، موقعیت دیپ بایت به وجود می‌آید. به طور معمول دندان‌های پیشین باید دو تا سه میلی‌متر همپوشانی داشته باشند. همپوشانی بیش از حد دندان‌ها، موجب آسیب به بافت لثه و سایش بین دندان‌ها می‌شود. همچنین دندان‌های موقعیت دیپ بایت، در جویدن غذا با مشکل مواجه خواهند شد.

اپن بایت بودن دندان‌ها:

در این صورت فاصله زیادی بین دندان‌های پیشین فک بالا و پایین وجود دارد. این افراد در وهله اول در گاز زدن با مشکل مواجه می‌شوند. معمولاً دندان‌های عقب‌تر به خوبی روی هم قرار گرفته‌اند اما دندان‌های جلویی، تقریباً فاصله‌ای به اندازه 5 میلی‌متر تا یک سانتیمتر دارند.

دارا بودن فضای خالی بین دندان‌ها:

این فضای خالی ممکن است در اثر از دست دادن دندان به وجود آمده باشد و یا حرکت دندان‌ها موجب ایجاد فاصله میان آن‌ها شده باشد. در این مورد نیز، جویدن غذا به درستی انجام نمی‌گیرد و مشکلات گوارشی به وجود می‌آید.

ناقرینگی دندان‌ها

اگر هنگام لبخند زدن دندان‌ها به صورت قرینه روی هم قرار نگیرند، حتماً باید ارتودنسی انجام شود. عدم قرینه بودن دندان‌ها نه تنها در زیبایی دندان‌ها تأثیرگذار است بلکه اختلالاتی در جویدن غذا به وجود می‌آورد.

کج بودن دندان‌ها

از اصلی‌ترین عامل ارتودنسی، باید به کج بودن دندان‌ها اشاره کنیم. کج بودن دندان‌ها، امکان رعایت بهداشت دهان را سخت تر می‌کند و معمولاً افراد دچار پوسیدگی دندانی می‌شوند. از بین رفتن زود هنگام دندان‌ها، یکی دیگر از عوامل بازدارنده در جویدن صحیح است. از طرفی عدم رعایت بهداشت دندان‌ها ممکن است موجب ایجاد بیماری‌های لثه‌ای گردد. گاهی بیماری‌های لثه‌ای به حدی خطرناک می‌شوند که موجب لق شدن دندان‌های سالم و از بین رفتن آن‌ها خواهند شد.

آیا با درمان ارتودنسی، مشکلات گوارشی به طور کامل برطرف خواهد شد؟

همان طور که گفتیم تنها مشکلات گوارشی که از عدم جویدن صحیح غذا ایجاد شده باشند، با درمان ارتودنسی ممکن است برطرف شوند. اگر ارتودنسی در سنین کودکی و از همان ابتدا انجام گیرد، از ایجاد بیماری‌های گوارشی پیشگیری خواهد شد. از این رو بهتر است ارتودنسی را در سنین پایین تری انجام داد. با این حال اگر درمان ارتودنسی در سنین بزرگسالی انجام گیرد، تا حد زیادی مشکلات گوارشی ایجاد شده، برطرف خواهد شد. در صورتی که این مشکلات مزمن شده باشند، ممکن است درمان ارتودنسی چاره ساز نباشد.

انواع ارتودنسی‌ها

ارتودنسی در چهار مدل اصلی انجام می‌گیرد. با انجام ارتودنسی طول عمر دندان‌ها را افزایش می‌دهیم. عمل جویدن را تسهیل می‌بخشیم و از ابتلا به مشکلات گوارشی و معده پیشگیری می‌کنیم. هر کدام از این چهار مدل، به خوبی می‌توانند ناهنجاری‌های دندانی را برطرف کنند اما این‌که کدام ارتودنسی مناسب شما است، به شرایط شما بستگی دارد.

ارتودنسی ثابت یا همان ارتودنسی سنتی که ترکیبی از براکت و سیم فلزی روی دندان‌ها است.
ارتودنسی نامرئی که در این حالت براکت های شفاف روی دندان‌ها قرار می‌گیرند.
ارتودنسی متحرک که در این حالت بیمار می‌تواند ارتودنسی را از دهان خود خارج سازد.
ارتودنسی لینگوال که در این حالت ارتودنسی از پشت دندان‌ها انجام می‌شود تا ظاهر بیمار حفظ شود.

یکی از دغدغه‌های اصلی بیماران در طول درمان ارتودنسی لق شدن دندان‌هاست. برخی از بیماران که تحت درمان قرار گرفته اند، احساس شل شدن دندان‌هایشان را دارند و به همین جهت به متخصص ارتودنسی خود مراجعه می‌کنند.

اگر شما هم تصمیم به درمان ارتودنسی داشته باشید، شاید این سؤال در ذهنتان نقش ببندد که آیا لق شدن دندان‌ها در زمان ارتودنسی امکان دارد؟ اگر بخواهیم به این سؤال پاسخ کوتاه دهیم، باید بگوییم که خیر. لق شدن دندان‌ها در زمان ارتودنسی امکان پذیر نیست.

اگر تمایل دارید در این زمینه بیشتر بدانید، با ما در ادامه این مقاله همراه شوید.

نگران حس لق شدگی دندان‌هایتان نباشید

به طور کلی براکت های کار گذاشته شده بر سطح دندان‌ها، بستر مناسبی را برای حرکت صحیح دندان‌ها در مکان مطلوبشان فراهم می‌سازند. در واقع این براکت ها وظیفه هدایت و حرکت دندان‌ها را بر عهده دارند. افرادی که به تازگی براکت ها را بر سطح دندان‌هایشان گذاشته اند، باید توقع حرکت کردن و شاید اندکی درد را در روزهای نخستین درمان داشته باشند. زیرا فشارکنترل شده ای که از سوی دستگاه‌های ارتودنسی به دندان‌ها وارد می شود، ریشه، تاج و استخوان‌های اطراف دندان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ممکن است بیماران در همان روزهای نخست احساس کنند که دندان‌هایشان شل شده است. اما این احساس واقعی نیست. در واقع دندان‌ها در حال حرکت به مکان درست هستند، اما این وضعیت از دید بیمار شل شدگی دندان‌ها تعبیر می شود.

البته ناگفته نماند توضیحات مناسب ارتودنتیست پیش از آغاز درمان می‌تواند تأثیر به سزایی بر روشن کردن فکر بیمار و کاستن از دل نگرانی های وی در روزهای نخست پس از درمان داشته باشد.

احساس لقی دندان‌ها تا چه زمانی ادامه دارد؟

به طور کلی وارد شدن فشار به دندان‌ها به عنوان نیروی محرکه برای حرکت آنها، تحت نظارت متخصص ارتودنسی انجام می‌پذیرد. به همین جهت نیروی وارد شده به دندان‌ها کاملاً کنترل شده، استاندارد و مناسب خواهد بود. به طور کلی دندان‌ها باید در طول درمان حداکثر 1 میلی‌متر در ماه حرکت داشته باشند. لازم به ذکر است که سن بیمار و همچنین جنسیت وی در تعیین سرعت حرکت دندان‌ها تأثیرگذار خواهد بود.

وجود احساس لقی دندان‌ها برای برخی از بیماران بسیار آزاردهنده است. به همین جهت تمایل دارند تا بدانند که این حس تا چه زمانی با آنها همراه است. در این مورد باید گفت که با تمام شدن دوره درمان دیگر خبری از احساس لقی دندان‌ها نخواهد بود. زیرا با اتمام درمان، دندان‌ها در مکان مناسب خود جای گرفته اند و دیگر فشاری به آنها وارد نمی‌شود که حس شل شدگی دندان را در بیمار القا نماید. پس از اتمام درمان ارتودنسی بازسازی استخوان متوقف می شود. اما برای اینکه بتوان پس از به پایان رسیدن دوره درمان ارتودنسی از وضعیت دندان‌ها و استخوان محافظت نمود، باید برای مدتی مشخص از نگهدارنده ها استفاده کرد.

بیماری لثه خود را جدی بگیرید!

در صورتی که به بیماری‌های لثه دچار هستید و قصد درمان ارتودنسی دارید، پیشنهاد می‌کنیم پیش از آغاز درمان ارتودنسی، مشکلات لثه‌ای خود را درمان کنید. زیرا برای اینکه درمان ارتودنسی با بیشترین میزان اثرگذاری همراه باشد باید از بافت لثه‌ای مناسب برخوردار باشید.

در صورتی که بافت لثه سالم نباشد، امکان لق شدن دندان‌ها در طول درمان ارتودنسی به وجود خواهد آمد. ضعیف شدن استخوان و یا از دست رفتن آن از اصلی‌ترین علل لق شدن دندان‌ها در بیمارانی است که دچار بیماری‌های لثه هستند و درمان ارتودنسی انجام داده‌اند.

اگر دندان‌های متراکمی دارید، صبرتان را بیشتر کنید!

در صورتی که دندان‌های متراکم و فشرده دارید، باید با صبر بیشتری نسبت به سایرین درمان ارتودنسی را آغاز کنید. زیرا برای اینکه به دندان‌هایی مرتب و لبخندی زیبا برسید به مدت زمان بیشتری نسبت به سایرین نیاز خواهید داشت. طولانی‌تر شدن دوره درمان با طولانی‌تر شدن احساس شل شدگی دندان‌ها همراه خواهد بود.

در دسته افرادی که دندان‌های متراکمی دارند، باید فشار بیشتری به دندان‌ها وارد شود که این مسئله با شدت گرفتن احساس لق شدگی دندان‌ها همراه خواهد بود. اما خوشبختانه هیچ گونه آسیب و خطری برای دندان‌های بیمار وجود نخواهد داشت و تنها یک حس درونی است که پس از اتمام دوره درمان پایان خواهد یافت.

ارتودنسی یکی از اصلی ترین تخصص های دندانپزشکی است که در طی آن، دندانپزشکان به رفع ناهنجاری‌های دندانی و فکی می‌پردازند. سالیان سال است که واژه ارتودنسی به گوش می‌رسد. احتمالاً با شنیدن نام ارتودنسی یاد سیم‌ها و براکت های وصل شده به دندان‌ها می‌افتید. سیم‌هایی که چندین سال مهمان دندان‌های ارتودنسی شده خواهند بود. بسیاری از افراد که از ناهنجاری‌های دندانی رنج می‌برند، به علت شکل نامناسب این سیم‌ها، تصمیم می‌گیرند با مشکلات دندانی خود کنار بیایند و تمایلی به انجام ارتودنسی ندارند. به ویژه افرادی که مدام در جامعه حضور دارند و جلسات و قرارهای کاری متعددی دارند، از این کار سر باز می‌زنند. در اینجا استفاده از الاینرها یا ردیف کننده‌های دندانی که شفاف و بدون سیم هستند، راه حلی مناسب برای این گونه افراد محسوب می‌شود. در استفاده از الاینرهای نامرئی، خبری از سیم و براکت نیست.

الاینر چیست؟

الاینرها صفحات شفاف و بی رنگی هستند که از جنس پلاستیک فشرده بوده و دقیقاً قالبی برای دندان‌ها می‌باشند. هنگامی که الاینرهای شفاف روی دندان‌ها قرار می‌گیرند، نیروی ضعیفی روی همه دندان‌ها اعمال می‌شود که باعث تغییر شکل دندان‌ها و ثابت ماندن آن ها می‌شود. الاینرها برای هر شخصی متفاوت ساخته می‌شوند و برای ساخت آن نیاز به قالب گیری دندان‌ها خواهیم داشت. برای ساخت الاینرها از نرم‌افزارهای دیجیتالی و سه بعدی استفاده می‌شود.

مزایای استفاده از الاینرها

الاینرهای شفاف قابلیت جابجایی دارند. البته این مورد را هم می‌توان مزیت و هم می‌توان جزئی از معایب آن حساب کرد. از آن جایی که قابلیت برداشته شدن دارد، بیمار می‌تواند برای خوردن و آشامیدن و مسواک زدن، الاینرها را خارج کند و این یک مزیت است. البته اگر بیمار به صورت مرتب الاینرها را خارج کند، نه تنها درمان ارتودنسی وی تکمیل نمی‌شود بلکه بهم ریختگی های بیشتری را شامل خواهد شد. در استفاده از الاینرها باید با هماهنگی دندانپزشک خود، آن ها را خارج کنید و از برداشتن بیش از حد الاینرها بپرهیزید.
از مهم‌ترین مزایای استفاده از الاینرها، شفاف بودن و عدم قابل مشاهده بودن آن ها است. الاینرها را تنها از نزدیک می‌توانید تشخیص دهید. علاوه بر این که هیچ شکل ناپسندی در دندان‌ها ایجاد نمی‌شود، بلعکس ممکن است از زیبایی ایجاد شده روی دندان‌هایتان شگفت زده شوید.
در مواقع حساس و هنگام سخنرانی می‌توانید الاینرها را خارج کنید و به راحتی صحبت کنید. استفاده از الاینرها باعث افزایش اعتماد به نفس فرد خواهد شد.
تمیز کردن دندان‌ها با کمک الاینرها ساده تر از تمیز کردن دندان‌های ارتودنسی شده با براکت های فلزی است. با استفاده از الاینرها دندان‌هایتان را می‌توانید به راحتی نخ دندان بکشید و مسواک کنید.

معایب استفاده از الاینرها

الاینرهای نامرئی گران تر از براکت های فلزی سنتی می‌باشند و همین امر موجب شده، بسیاری از افراد نتوانند این درمان را برگزینند.

از دیگر معایب استفاده از الاینرها، مدت زمان انتظار برای ساخت قالب الاینر است. تقریباً 6 هفته زمان لازم است تا قالب نهایی تأیید شود.

استفاده از الاینرها در ابتدا می‌تواند در شکل گفتار بیمار اختلال ایجاد کند. مدت زمانی که بیمار بتواند به درستی کلمات را ادا کند، در هر فردی متفاوت است. معمولاً بعد از گذشت چند هفته، بیمار به الاینرهای نامرئی عادت می‌کند و مشکلات گفتاری اش بر طرف می‌شود.

الاینرهای نامرئی فشار زیادی روی دندان‌ها اعمال می‌کنند و معمولاً درد بیشتری نسبت به براکت های فلزی سنتی در دندان‌ها ایجاد می‌کنند.

بهداشت در استفاده از الاینرها بسیار مهم است. پس از هر بار غذا خوردن باید الاینرها و دندان‌ها را به خوبی بشویید و مجدداً الاینرها را بر سر جای خود قرار دهید. اگر بهداشت دندان‌ها رعایت نشود، پوسیدگی سراغ دندان‌هایتان خواهد آمد.

از آن جایی که الاینرها قابلیت خارج شدن دارند، ممکن است در محیط خارج از دندان دچار صدمات فیزیکی شوند. در این صورت، مجدداً برای ساخت الاینر باید صبر کرد. از این رو باید به خوبی از آن ها نگهداری کنید.

از دیگر معایب الاینرها، تحریک لثه و زخم کردن آن است. البته این در همه افراد دیده نمی‌شود اما گاهی این اتفاق رخ می‌دهد. بدین منظور باید الاینرها را با دقت بالا تنظیم کرد تا هیچ آسیبی به لثه وارد نشود.

سؤالی که بسیاری از افراد درباره ارتودنسی می‌پرسند، طول درمان ارتودنسی است. ارتودنسی یک درمان زمان بر است اما مدت زمان درمان ارتودنسی در هر فردی متفاوت است. برای این که دوره درمان ارتودنسی را تخمین زد، باید شرایط دندان‌های بیمار بررسی شود. گاهی مدت زمان درمان کوتاه است و ممکن است یک سال به طول بیانجامد و گاهی تا سه سال نیز، شاهد طول درمان ارتودنسی خواهیم بود. با موارد تعیین کننده مدت زمان ارتودنسی آشنا شوید.

چه مواردی طول درمان ارتودنسی را تعیین می‌کند؟

شدت ناهنجاری‌های دندان و فک، اولین عامل تعیین کننده طول درمان ارتودنسی است. معمولاً ارتودنتیست با مشاهده این مورد، سریعاً مدت زمان درمان ارتودنسی را تشخیص می‌دهد. مال اکلوژن یا اختلالات فکی و دندانی در سنین مختلف، طول درمان متفاوتی دارد. افرادی که سن کمتری دارند، راحت‌تر می‌توانند با تغییرات دندانی و فکی کنار بیایند و طول درمان در این افراد، کوتاه‌تر خواهد بود.

در ارتودنسی رعایت بهداشت دهان بسیار مهم است. اگر در این دوره به‌خوبی بهداشت دهان رعایت شود، طول درمان کاهش یافته و مشکلی در ارتودنسی ایجاد نخواهد شد اما اگر بهداشت دهان رعایت نشود، فرد به بیماری‌های لثه و پوسیدگی شدید دندان‌ها دچار می‌شود. همین موارد باعث اختلال در روند ارتودنسی خواهد شد. درمان بیماری‌های لثه و پوسیدگی‌ها، در طی ارتودنسی اولویت خواهد داشت.

نوع بریس انتخابی در طول درمان تأثیرگذار است. بریس های سلف لیگیتینگ نسبت به بریس های فلزی سریع‌تر بهم ریختگی‌های دندانی را تصحیح می‌کنند. انتخاب نوع بریس می‌تواند در کاهش مدت زمان ارتودنسی تأثیرگذار باشد.

شاید کمتر به این موضوع توجه شود اما نوع داروهایی که بیمار در طی درمان ارتودنسی استفاده می‌کند، می‌تواند طول درمان ارتودنسی را افزایش دهد. برای مثال افرادی که به طور مکرر از قرص‌های مسکن ایبوپروفن، استامینوفن و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی دیگر استفاده می‌کنند، سرعت حرکت دندان‌هایشان را تحت تأثیر قرار می‌دهند. معمولاً این افراد دیرتر از سایرین دندان‌هایشان حرکت می‌کند.

ارتودنسی چگونه انجام می‌شود؟

در ابتدا بیمار به ارتودنتیست مراجعه می‌کند تا وضعیت دندان‌های وی بررسی شود. در جلسه معاینه، دندان‌های پوسیده مشخص می‌شوند و سلامت لثه تأیید می‌شود. اگر فرد دچار بیماری لثه باشد در ابتدا باید این بیماری را برطرف کرد. جرم‌گیری دندان‌ها و رفع پوسیدگی‌های دندانی، از ابتدایی‌ترین کارهایی است که پیش از شروع درمان ارتودنسی باید انجام داد.

مرحله بعدی مرحله قالب‌گیری از فکین می‌باشد. در این مرحله با توجه به عکس های دندانی، قالب گرفته می‌شود تا وضعیت اولیه دندان‌ها بررسی شود. از قالب دندان‌ها تا انتهای دوره درمان، نگهداری خواهند شد.

سپس براکت ها بر روی دندان‌ها همراه با سیم، وصل می‌شوند. دندان‌ها توسط سیم ها، تحت فشار قرار می‌گیرند تا به جایگاه اصلی حرکت کنند. معمولاً بیمار در این مرحله احساس درد می‌کند اما این درد بعد از یک هفته کاهش یافته و دیگر حس نمی‌شود.

در مراحل بعدی باید هر ماه، به ارتودنتیست مراجعه کنید تا مجدداً براکت ها را تنظیم کند و فشار دندان‌ها را بیشتر یا کمتر کند.

پس از این که دندان‌ها ثابت شد، از نگهدارنده ها برای عدم حرکت دندان‌ها استفاده می‌شود. درواقع بعد از اتمام دوره ارتودنسی، بیمار باید به طور مرتب از نگهدارنده ها استفاده کند تا دندان‌هایش در سر جای اصلی فیکس شوند.

آیا مدت زمان درمان ارتودنسی در سن کودکی با سن بزرگسالی متفاوت است؟

جواب این سؤال قطعاً بله است. در سنین کودکی، رشد فکی کودکان را می‌توان تحت نظر داشت. در صورتی که برای بزرگسالان ممکن است این مورد نیاز به جراحی های سخت فکی داشته باشد. دوره نقاهت جراحی فک بسیار طولانی است و معمولاً 6 ماه طول می کشد تا فرد بتواند به راحتی غذا بخورد. در سن کودکی، دندان‌ها قابلیت جابجایی بهتری دارند و مدت زمان درمان ارتودنسی در سنین کودکی کمتر از سنین بزرگسالی است. اگر می‌خواهید طول درمان ارتودنسی را کاهش دهید، این کار را در کودکی انجام دهید. سن مناسب ارتودنسی در کودکی، حدوداً بین 10 تا 15 سالگی است.

به طور کلی یک فرد سالم باید بتواند با دهانی بسته و از طریق بینی تنفس کند. در صورتی که تنفس از طریق بینی انجام نشود، باید انتظار بروز بیماری های مختلفی را داشت. تنگ شدن فک بالا، بروز اختلال در رشد دندان ها، پوسیدگی دندان ها، داشتن خوابی بی کیفیت و نامنظم، کسالت، سردرد، بد بو شدن دهان، رشد نامتناسب فکین و… از جمله شایع ترین مشکلات تنفس دهانی به شمار می رود.

همان طور که می بینید تنفس دهانی می‌تواند با تاثیرات و مشکلات عدیده ای همراه باشد. لذا به والدین توصیه می شود که به نحوه تنفس کودکان خود توجه ویژه داشته باشند و در صورت مشاهده هرگونه اختلالی در این زمینه به متخصص ارتودنسی مراجعه نمایند.

چطور متوجه شوم که کودک من به تنفس دهانی دچار است؟

عده ای از والدین می گویند از آنجایی که ما و کودکمان در یک زمان به خواب می رویم، چگونه می‌توانیم به تنفس دهانی وی پی ببریم؟ در پاسخ به این سوال باید گفت: می‌توان با توجه به یک سری ویژگی ها و فاکتورهای کوچک به این مشکل پی برد. داشتن دندان های متراکم و شلوغ، خر و پف شبانه، داشتن لب های خشک، آسم شبانه، خواب آلودگی در طول روز، سرماخوردگی های مکرر، عفوت سینوس‌ها و گوش از جمله اصلی ترین ویژگی هایی است که بیانگر تنفس دهانی در کودک است.

آیا ارتودنتیست می‌تواند در درمان تنفس دهانی نقش مهمی ایفا کند؟

عده ای از افراد تصور می‌کنند با کمک درمان ارتودنسی فقط می‌توان نامرتبی دندان ها را درمان کرد. در صورتی که دامنه این علم بسیار گسترده است و به کمک آن می‌توان بسیاری از معضلات و ناهنجاری ها را با دید علمی برطرف کرد. به طور کلی یک متخصص ارتودنسی ماهر می‌تواند مشکلات مختلف دهان و دندان بیماران را برطرف سازد، ساختار فکی بیماران را بهبود بخشد و نقش به سزایی در حل مشکلات تنفسی آنها ایفا کند. اگر چه برای حل پایه ای این مشکل باید از متخصصین گوش و حلق و بینی کمک گرفته شود، اما نمی‌توان منکر تأثیر و اهمیت متخصص ارتودنسی به منظور بهبود ساختار فکین و سلامت دندان ها شد.

با یک نگاه کلی به این نتیجه می رسیم که ارتودنتیست می‌تواند در درمان هر بیماری که به نوعی با دندان ها در ارتباط است، نقش موثری ایفا کند. وی نگاهی موشکافانه به زبان، گلو و دندان های بیمار دارد و می‌تواند از طریق علم ارتودنسی در بهبود وضعیت بیماران نقش داشته باشد.

تأثیر درمان ارتودنسی بر تنفس دهانی

متخصصین ارتودنسی به خوبی می‌دانند که چگونه و با کمک چه ابزاری مشکل تنفس دهانی را برطرف سازند. در صورتی که فک بالای بیمار باریک باشد، امکان تنفس دهانی شدت می‌گیرد. با کمک یکی از دستگاه‌های ارتودنسی به نام “اکسپنشن” می‌توان فکین را عریض کرد و این مشکل را اصلاح نمود. البته در صورتی که تنفس دهانی از دوران کودکی تا پس از دوران بلوغ ادامه داشته باشد، باید انتظار عوارضی همچون تنگی فک بالا و حتی انحراف بینی را داشت. اگر چنین عوارضی در بیمار هویدا شود، تنفس دهانی بیش از گذشته شدت می‌گیرد.

از دیگر اثرات مثبت عریض کردن فکین، می‌توان به باز شدن راه سینوس‌ها اشاره کرد. در صورتی که سینوس‌ها باز شوند، می‌توان عملکرد تنفس را بهبود بخشید و تنفس دهانی را به تنفس طبیعی تبدیل کرد.

البته ناگفته نماند که متخصصین ارتودنسی به بیماران توصیه می‌کنند، پس از اتمام درمان ارتودنسی به منظور بررسی دقیق شرایط خود به یک متخصص گوش، حلق و بینی نیز مراجعه نمایند تا از بروز مشکلات و ناهنجاری‌های احتمالی جلوگیری شود. در برخی از مواقع تنفس دهانی از احتقان بینی و پولیپ نشات می‌گیرد که در چنین شرایطی می‌توان با تشخیص و درمان متخصص گوش، حلق و بینی به آسان ترین حالت ممکن به شرایط مطلوب رسید.

توجه به این نکته ضروری است که با درمان به موقع می‌توان تا حد بسیار زیادی خسارات ناشی از تنفس دهانی را کاهش داد. لذا توصیه می‌کنیم در صورت مشاهده تنفس دهانی در کودکان و یا خودتان از نظرات و تشخیص صحیح یک متخصص ارتودنسی متبحر بهره‌مند شوید.

دندان‌های زیبا و مرتب علاوه بر تأثیرگذاری بر چهره به داشتن لبخندی جذاب و گیرا کمک می‌کند. در مقابل دندان‌های نامرتب، با فاصله و یا بد رنگ از زیبایی چهره و لبخند می‌کاهد و می‌تواند تأثیرات منفی بر اعتماد به نفس افراد داشته باشد. نکته اینجاست که نامرتبی دندان‌ها تنها چهره و اعتماد به نفس را هدف قرار نمی‌گیرند. بلکه با ایجاد اختلال در کارکرد دندان‌ها، مشکلات عدیده‌ای را در جویدن، بلع و هضم غذا به وجود خواهد آورد که این مسئله موجب تأثیرات منفی بر دستگاه‌های داخلی بدن از جمله دستگاه گوارش خواهد شد.

برای اینکه بتوان از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کرد، باید از درمان ارتودنسی کمک گرفت. با این درمان می‌توان چیدمانی ایده آل و متناسب برای دندان‌های فک بالا و پایین به وجود آورد و بدین ترتیب به عملکرد دندان‌ها، جویدن، بلع و هضم سامان بخشید.

آیا مشکلات دهان و دندان با ارتودنسی رفع می‌شود؟

آیا می‌توان با کمک درمان ارتودنسی به تمامی مشکلات دهان و دندان پایان داد؟ در پاسخ به این سؤال باید بگوییم که: به طور معمول درمان ارتودنسی با نتایج موفقیت آمیز همراه است و اکثر بیماران از نتایج دائمی ان رضایت دارند. البته ناگفته نماند که این درمان پایدار به میزان قابل توجهی به مهارت و دانش ارتودنتیست و همچنین همکاری بیمار مربوط می‌شود. در صورتی که بیمار در طول درمان به توصیه‌های متخصص ارتودنسی توجه ویژه داشته باشد و از نگهدارنده ها کمک بگیرد، می‌تواند ریسک درمان را به میزان چشمگیری کاهش دهد.

اگر جزء آن دسته از افرادی هستید که از بازگشت مشکلات ارتودنسی پس از درمان هراس دارید، باید این را بگوییم: در صورتی که در انتخاب متخصص ارتودنسی خود وسواس به خرج دهید و به توصیه‌های وی توجه داشته باشید، ریسک این درمان به کمتر از 5 درصد خواهد رسید.

مشکلات ارتودنسی در چه حالت‌هایی باز می‌گردند؟

اگرچه بازگشت مشکلات ارتودنسی در حالت معمول کمتر از 5 درصد است، اما می‌تواند در این درصد اندک نیز در حالت‌های مختلفی بروز پیدا کند. این مشکلات عبارتند از:

به وجود آمدن فضای باز در میان دندان‌های کشیده شده
بازگشت حالت کجی و نامرتبی دندان‌ها
بازگشت بیماری ها و مشکلات فکی

به وجود آمدن فضای باز در میان دندان‌های کشیده شده پس از درمان چگونه است؟

ممکن است برخی از بیماران پس از درمان به فضای خالی به وجود آمده مابین دندان‌هایشان پی ببرند. این مسئله که از کشیدن دندان‌ها نشات می‌گیرد، یکی از مشکلات ارتودنسی پس از درمان به شمار می‌رود. متخصص ارتودنسی برای درمان این مشکل اندازه دندان‌های بیمار و همچنین میزان فضای باز به وجود آمده را مورد بررسی قرار می‌دهد و با توجه به شرایط موجود تصمیم گیری می‌نماید. این تصمیم گیری می‌تواند شامل بازسازی اندازه طبیعی دندان‌ها و یا شروع درمانی جدید باشد.

بازگشت حالت کجی و نامرتبی دندان‌ها پس از درمان ارتودنسی

تعداد زیادی از بیماران از بازگشت حالت نامرتبی و کجی دندان‌ها پس از درمان هراس دارند. به‌طورکلی این دست از مشکلات در اکثر بیماران در سال‌های پس از درمان دیده نمی‌شود. اما در تعداد محدودی از بیماران این مشکلات پس از گذشت 6 ماه از درمان ظاهر می‌شود.

سؤال اینجاست که بازگشت نامرتبی دندان‌ها چه ریشه‌ای دارد؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت: عمدتاً این مشکل به تصمیم متخصص ارتودنسی باز می‌گردد. در صورتی که ارتودنتیست بخواهد از دندان‌ها و زیبایی هرچه تمام تر آنها محافظت کند، به بیمار پیشنهاد می‌دهد که درمان را بدون کشیدن دندان‌ها برنامه ریزی نماید. لذا در صورتی که این پیشنهاد کارساز باشد، بیمار با کمترین میزان آسیب به بهترین نتیجه خواهد رسید. البته متخصص ارتودنسی موظف است که پیش از طرح ریزی درمان بیمار را از عواقب این کار آگاه سازد و به وی اطلاع دهد در صورت بازگشت نامرتبی دندان‌ها پس از ارتودنسی، درمان مجددی را در نظر خواهد گرفت. در صورتی که بیمار با تصمیم متخصص ارتودنسی موافق باشد، می‌توان به امید بهترین نتیجه، درمان کم عارضه ای را آغاز کرد.

بازگشت بیماری ها و مشکلات فکی پس از درمان ارتودنسی چگونه است؟

توصیه ما این است که هیچ گاه درمان ارتودنسی پیش و یا در حین بلوغ انجام نشود. زیرا در چنین حالتی ریسک درمان به میزان قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند. حتی در صورتی که در این دوره درمان در نزد کار بلدترین متخصصان نیز انجام شود، امکان بازگشت مشکلات فکی وجود خواهد داشت.

لذا به والدین توصیه می‌شود در زمان درمان فرزندان دلبندشان به توصیه‌ها و هشدارهای متخصص ارتودنسی دقت نمایند و در صورت امکان درمان را تا به اتمام رسیدن دوران بلوغ به تعویق بیندازند.

خوشبختانه این روزها بیشتر از گذشته به مشکلات و ناهنجاری‌های فک و دندان توجه می‌شود. بیماران با مراجعه به متخصصین ارتودنسی سعی بر درمان به موقع ناهنجاری‌های دهان و دندان خود دارند. به طور کلی ناهنجاری‌های فک و دندان می‌تواند ریشه‌ای موروثی یا محیطی داشته باشد.

به عنوان مثال در صورتی که یکی از زوجین دارای دندان‌های بزرگ و زوج دیگر دارای فکی کوچک باشد، این امکان وجود دارد که فرزندشان هر دوی این ویژگی‌ها را از والدین به ارث ببرد. در چنین شرایطی والدین موظف هستند تا فرزندشان را به منظور معاینه و تشخیص به موقع عارضه‌های دهان و دندان نزد متخصص ارتودنسی ببرند.

همان طور که گفته شد، مشکلات دهان و دندان علاوه بر ریشه‌ای موروثی، می‌توانند جنبه محیطی داشته باشند. به عنوان مثال کودکی را تصور کنید که به دلیل پوسیدگی بیش از اندازه دندان‌های شیری ناچار به کشیدن آنها شده است و یا کودکی که به دلیل ضربه به فک دچار ناهنجاری شده است. این دست از کودکان به خاطر شرایط نامناسب محیطی مجبور هستند برای درمان ناهنجاری‌های فک و دندانشان، درمان ارتودنسی را در پیش گیرند. تغذیه نامناسب، عادت‌های اشتباه مانند مکیدن انگشت، مشکلات تنفسی و … از جمله دیگر عوامل محیطی هستند که بر سلامت دهان و دندان افراد تأثیر می‌گذارد.

با خطرات و عوارض درمان ارتودنسی بیشتر آشنا شویم

عده‌ای از افراد بر این باورند که نیازی به درمان ارتودنسی نیست و نامرتبی دندان‌ها هیچ‌گونه اجباری را برای درمان به وجود نمی‌آورد. این دسته از افراد باید بدانند که با کمک درمان ارتودنسی می‌توان به سلامت دندان‌ها کمک به سزایی کرد و از بروز بیماری‌های لثه، پوسیدگی دندان‌ها، مشکلات گوارشی و … جلوگیری نمود.

افرادی که دارای دندان‌های روی هم قرار گرفته هستند و به خوبی به بهداشت دهان و دندانشان توجه دارند، نمی‌توانند به طور ایده ال از دندان‌هایشان محافظت کنند. در چنین شرایطی امکان پوسیدگی دندان‌ها شدت می‌گیرد. لذا در این مواقع درمان ارتودنسی یک ضرورت قلمداد خواهد شد.

بسیاری از افرادی که قصد درمان ارتودنسی دارند، با این سؤال مواجه هستند که آیا این درمان با خطرات و یا عوارضی همراه است یا خیر؟

در پاسخ به این سؤال باید گفت که این درمان می‌تواند همانند سایر درمان‌ها با عوارض و یا خطراتی همراه باشد که البته با رعایت‌های بیمار و تخصص و تبحر متخصص ارتودنسی می‌توان آنها را به کمترین میزان ممکن رساند. در ادامه خطرات و عوارض احتمالی درمان ارتودنسی را ذکر خواهیم کرد.

بازگشت درمان: در صورتی که درمان در سن مناسب انجام نشود و یا با متدهای دقیق و به روز و به دست متخصصین کار بلد صورت نگیرد، باید انتظار شکست درمان را داشت.
آسیب رسیدن به بافت لثه: استفاده نادرست از ابزارهای ارتودنسی، زخم شدن لثه توسط براکت ها، سوختن لثه به خاطر استفاده از اسید اچ و… از موارد شایعی به شمار می‌روند که به آسیب رسیدن به بافت لثه منجر می‌شود.
التهاب لثه: از دیگر مشکلات رایجی که در زمان درمان ارتودنسی بروز پیدا می‌کند، التهاب لثه است. این مشکل رایج ریشه در بی‌توجهی بیمار به بهداشت دهان و دندانش دارد. لذا می‌توان با عملکردی صحیح و نگاهی دقیق به بهداشت دهان و دندان از بروز این عارضه جلوگیری کرد.
طولانی‌تر شدن دوره درمان: به طور کلی درمان ارتودنسی 18 الی 24 ماه به طول خواهد انجامید. اما مشکلاتی از قبیل: عدم همکاری بیمار، ملاحظه کاری در درمان، سایر بیماری ها و… می‌تواند در طولانی‌تر شدن این دوره تأثیرگذار باشد.
از دست رفتن مینای دندان‌ها: توجه به بهداشت دهان و دندان در زمان درمان ارتودنسی شدت می‌گیرد. زیرا هرگونه بی‌توجهی به این موضوع در طول دوره درمان می‌تواند خطر پوسیدگی دندان‌ها را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
تحلیل رفتن ریشه دندان‌ها: تحلیل ریشه در درمان ارتودنسی از عارضه‌های این درمان به حساب می‌آید که خوشبختانه در اکثر مواقع با خطرات قابل توجهی همراه نیست. به طور کلی استعداد ژنتیکی تأثیر به سزایی در شکل‌گیری این عارضه در درمان ارتودنسی دارد.

موارد فوق از جمله شایع‌ترین خطرات و عوارض درمان ارتودنسی به شمار می‌روند. به طور کلی یک متخصص ارتودنسی اخلاق مدار موظف است پیش از شروع درمان بیمار را از خطرات احتمالی درمان آگاه سازد و در صورت رضایت بیمار روند درمان را در پیش گیرد. در واقع تصمیم نهایی با بیمار است که پس از بررسی دقیق سود و زیان درمان را برای خودش مشخص کند و سپس با رضایت کامل به منظور درمان اقدام نماید. البته ناگفته نماند که اطمینان خاطر بخشیدن ارتودنتیست به بیمار می‌تواند بر نحوه تصمیم‌گیری وی تأثیر به سزایی داشته باشد.

شاید تا کنون نام مسواک‌های بین دندانی به گوشتان خورده باشد. اگر این چنین است اما اطلاعات کافی در مورد کارایی و عملکرد این مسواک‌ها ندارید، توصیه می‌کنیم در این مقاله ما را دنبال کنید. زیرا در ادامه ضمن یک توضیح اجمالی در مورد مسواک‌های بین دندانی، کارایی و مزیت‌های آن را توضیح خواهیم داد.

مسواک بین دندانی چیست؟

در صورتی که ارتودنسی انجام داده باشید، به مسواک‌های بین دندانی نیاز خواهید داشت. زیرا با کمک این مسواک‌ها می‌توانید مابین دندان‌هایی که تحت درمان ارتودنسی قرارگرفته‌اند را تمیز کنید. شاید باورتان این باشد که برای تمیز کردن دندان‌ها استفاده از مسواک‌های معمول کفایت می‌کند. اما باید بگوییم که این باور کاملاً غلط است. زیرا مسواک‌های معمولی تنها قادرند تا سطوح جلو و عقبی دندان را پاک کنند. لذا برای پاک کردن سطوح مابین دندان‌ها به مسواک‌های بین دندانی نیاز خواهد بود.

این مسواک‌ها به‌گونه‌ای ساخته شده‌اند که به راحتی به سطوح مابین دندانی دسترسی پیدا کنند. این روزها مسواک‌های بین دندانی به یک وسیله شناخته شده و پرکاربرد در نزد بیماران ارتودنسی تبدیل شده‌اند.

چه زمانی باید از مسواک‌های بین دندانی استفاده کنیم؟

به طور کلی افراد معمولی و بیماران ارتودنسی می‌توانند به‌منظور حفظ بهداشت دهان و دندان خود از این مسواک‌ها بهره ببرند. در صورتی که شما جزء آن دسته از افرادی هستید که به طور مادرزادی و یا بر اثر از دست رفتن برخی از دندان‌هایتان دارای فاصله مابین دندان‌ها هستید، می‌توانید به‌منظور پیشگیری از ابتلا به پوسیدگی دندان از مسواک‌های بین دندانی استفاده کنید. زیرا به طور معمول پلاک‌ها در سطوح مابین دندان‌ها ایجاد می‌شوند و در صورت عدم توجه مناسب به بهداشت دهان و دندان باعث بوی بد دهان، التهاب لثه و پوسیدگی دندان‌ها می‌شوند. البته این نکته را به خاطر داشته باشید که مسواک‌های بین دندانی برای بهداشت دندان‌ها کافی نیستند و حتماً باید در کنارش از مسواک‌های معمولی نیز استفاده شود. مسواک‌های بین دندانی عملکرد مناسبی برای از بین بردن پلاک‌های بین سطوح دندان‌ها دارند.
همان طور که پیش تر هم گفته شد، مسواک‌های بین دندانی کاربرد بسیار زیادی در ارتودنسی دارند. این روزها اغلب بیماران ارتودنسی با این مسواک‌ها سر و کار دارند. از این مسواک‌ها به‌منظور تمیز کردن براکت ها، نواحی زیرین سیم‌های قوس‌دار مورد استفاده در درمان ارتودنسی و پاک کردن سطوح مابین دندان‌های تحت درمان قرار گرفته استفاده می‌شود.
افرادی که به تازگی ایمپلنت انجام داده اند، می‌توانند به‌منظور ماساژ لثه از مسواک‌های بین دندانی استفاده کنند. با این کار خون رسانی به لثه بیشتر خواهد شد و مقاومت و قدرت ایمپلنت در برابر حمله باکتری‌ها بیشتر می‌شود. پاک‌سازی پیچ‌های ایمپلنت و بخش زیرین پروتز از قابلیت‌های دیگر مسواک‌های بین دندانی به شمار می‌رود.
افرادی که به تحلیل لثه دچار شده‌اند، می‌توانند به‌منظور نظافت ریشه دندان‌های آشکار شده از مسواک‌های بین دندانی استفاده کنند. با این کار می‌توان از دندان‌ها در برابر پوسیدگی و عفونت‌ها محافظت نمود.

چه زمانی نباید از مسواک‌های بین دندانی استفاده کرد؟

در صورت تشخیص و توصیه پزشک می‌توان از نخ دندان به جای مسواک‌های بین دندانی استفاده کرد. یادتان باشد در صورتی که در زمان استفاده از مسواک‌های بین دندانی به خونریزی لثه دچار می‌شوید، استفاده از این مسواک را متوقف کنید و در اولین فرصت این مسئله را با دندان‌پزشک یا متخصص ارتودنسی خود در میان بگذارید. در صورتی که به التهاب لثه دچار باشید باید تا زمان برطرف شدن مشکل استفاده از این مسواک‌ها را به تعویق بیندازید.

با نحوه استفاده از مسواک بین دندانی آشنا شوید

مسواک‌های بین دندانی دارای 9 سایز مختلف هستند که دندان‌پزشک یا متخصص ارتودنسی بهترین گزینه را به بیمار پیشنهاد خواهد داد. پس از تهیه این مسواک‌ها می‌توان دست کم روزی یک مرتبه از آنها استفاده کرد. یادتان باشد در زمان استفاده از این مسواک به دندان‌ها فشار وارد نکنید تا مینای دندان آسیب نبیند. برای فک بالا مسواک را به آرامی از بالا به پایین حرکت دهید و برای فک پایین جهت حرکت دست را از پایین به بالا تغییر دهید.

برای تمیز کردن مابین دندان‌ها باید دسته مسواک را در زاویه 90 درجه قرار دهید و با فشار بسیار اندکی مسواک را به مابین دندان‌ها هدایت کنید و پس از کشیدن آن به سطوح کناری دندان‌ها، مسواک را از دهان خارج کنید.

ما توصیه می‌کنیم در صورتی که تا به حال از مسواک‌های بین دندانی استفاده نکرده اید، در مورد نحوه صحیح استفاده از این مسواک‌ها از یک دندان‌پزشک ماهر و یا یک متخصص ارتودنسی کمک بگیرید.