انکوریج چیست؟

اساس درمان ارتودنسی همان طور که می‌دانید حرکت دندان‌ها است. ممکن است فکر کنید دندان‌ها ستون‌هایی محکم و بی‌حرکت هستند، اما این طور نیست. با ارتودنسی بسیاری اختلالات و به هم ریختگی‌ها و به هم فشردگی‌های دندانی با حرکت دادن دندان‌ها انجام می‌شود. اما نکته‌ای که در این درمان مطرح است، حرکت دندان‌هایی است که نیازی به جا به جا شدن آنها نیست. در این موارد از شیوه‌ای به نام انکوریج استفاده می‌شود. انکوریج را می‌توان در واقع نقطه ثابت در اتودنسی دانست. Anchorage به معنای لنگر است که البته ناگفته نماند عملکرد آن نیز کاملاً شبیه به لنگر کشتی است و در مقابل حرکت مقاوت می‌کند.

روش‌های انکوریج در ارتودنسی

یکی از ساده‌ترین راه‌های انکوریج کردن دندان‌ها افزایش تعداد دندان‌ها و بستن آنها به شکل عدد 8 انگلیسی است. سطح تماس و تعداد ریشه‌های دندان‌ها بر اندازه انکوریج تأثیر گذارند. مقدار انکوریج در جا به جایی دندان‌ها تک ریشه متغیر است. می‌توان گفت نیرویی که بر دندان‌ها اعمال می‌شود از تعداد ریشه دندان‌ها مهم‌تر است. نتیجه این که اندازه انکوریج یک دندان تک ریشه نسبت به سه ریشه کمتر است.

برای رسیدن به هدف کنترل حرکت ناخواسته دندان‌ها می‌‌توان از وسایل خارج دهانی یا داخل دهانی استفاده کرد که ممکن است معایبی مانند همکاری نکردن بیمار و ناکارآمدی انکوریج را به همراه داشته باشد. محل قرار گرفتن این وسایل با توجه به وضعیت پریودنتال و بیومکانیکال دندان‌ها در نظر گرفته می‌شود.

 

 

دستگاه‌های داخل دهانی

دستگاه‌های لنگر موقت (TADS): پیچ‌هایی کوچک به نام مینی اسکرو هستند که در استخوان فک جای می‌گیرند و به عنوان نقطه ثابت به کار می‌روند. چون این پیچ‌ها خیلی کوچک هستند و تنها با تزریق بی حسی در استخوان گذاشته می‌شوند. جنس آنها استیل است و به راحتی پس از اتمام کار از دهان خارج می‌شوند.

فنرهای Up righting: این فنرها با هدف انکوریج در ناحیه پره مولرهای اول همراه با Coil Spring و دستگاه  Nance برای عقب رفتن مولرها به کار می‌روند. بعد از جای گرفتن در Vertical SLOT براکت پره مولر فعال و موجب حرکت Torque ریشه می‌شوند. آنها علاوه بر مقاومت دندان پره مولر در برابر نیروهای مزیالی، موجب گشتاوری در طرف عقربه‌های ساعت و حرکت دیستالی تاج پره مولر خواهند شد.

دستگاه Nance: این دستگاه که با هدف انکوریج دندان‌ها استفاده می‌شود، تکمه‌ای اکریلیت دارد که در عمیق‌ترین بخش پالیت قرار می‌گیرد. دو بخش قوسی شکل آن به قسمت پالاتال بندهای مولرهای فک بالایی جوش می‌خورند یا درون تیوب‌های پالاتال گذاشته می‌شوند. باید اشاره کرد عمق و شکل پالیت نقش مهمی دارد. اگر پالیت در بخش قدامی تیوب‌های پالاتال باشد، دستگاه Nance ممکن است دچار لغزش شود که برای حفظ‌ آن پالیت‌های عمیق و باریک کاربرد دارند. این دستگاه بهتر است پهن باشد تا بخش قدامی پالیت را پوشش دهد. ممکن است موجب سوراخ شدن مخاط پالیت شود که در این صورت انکوریج کافی اتفاق نخواهد افتاد. غشای مخاطی پالیت در برابر دستگاه Nance مقاوم است و بافت کرتینیزه ضخیم دارد و در برابر نیروهای مداوم زیاد مقاوم نیست. به همین دلیل در اثر تحریک و رعایت نکردن بهداشت احتمال ایجاد التهاب وجود دارد.

دستگاه Sliding Jig: این دستگاه همراه الاستیک‌های بین فکی یا داخل فکی به کار می‌رود و ترکیبی از وایر 0.7 میلی متر همراه با هوک است که در امتداد وایر اصلی حرکت می‌کند و نیروی Cl II الاستیک را مستقیم به دندان مولر انتقال می‌دهد.

انکوریج با استخوان کورتیکال: جا به جا کردن دندان‌ها در استخوان ترابکولار آسان‌تر از کورتیکال است. اگر ریشه دندان‌های انکور در برابر استخوان کورتیکال قرار گیرند، مقاومتشان را نسبت به حرکت بالا می‌برند. همچنین، حرکت Lingual Root Torque در دندان کانین فک پایین موجب راحت شدن حرکت آن به عقب می‌شود.

دستگاه‌های خارج دهانی

دستگاه‌های خارج دهانی نیز برای این کار بسیار مناسب هستند. برای پیشگیری از حرکت به طرف جلوی دندان‌های خلفی تقریباَ ۳۰۰ تا ۳۵۰ گرم نیرو نیاز است. هدگیر سرویکال و هدگیر High Pull از دستگاه‌های خارج دهانی هستند که در موارد لزوم از آنها استفاده می‌شود. تسمه هدگیر روی چانه یا پیشانی بیمار قرار می‌گیرد و باید روزی ۱۲ ساعت استفاده شود. هدگیرها این مشکل را دارند که وابستگی بسیار زیادی به همکاری بیمار دارند، یعنی اگر بیمار همکاری لازم را نداشته باشد موفقیتی در درمان به دست نمی‌آید.

ارتودنسی در کودکان 

ارتودنسی در واقع ردیف کردن دندان‌ها به منظور زیبایی آنها است. بهترین زمان برای انجام درمان ارتودنسی در زمان کودکی است. بیشتر متخصصان ارتودنسی دلایل زیادی را می‌آورند که ارتودنسی در زمان کودکی نتایج بهتری برای بیمار دارد. ناهنجاری‌ها و اختلالات دندانی ممکن است عوامل ارثی داشته باشد. برای رفع این مشکلات دلیلی جز درمان ارتودنسی وجود ندارد. خیلی از والدین بر این تصور هستند که ممکن است این مشکلات خود به خود رفع شوند، ولی این احتمال وجود ندارد.

والدین موظف هستند کودک 7 ساله خود را برای معاینه نزد ارتودنتیست ببرند. در این زمان رشد فک هنوز ادامه دارد و درمان در زمان کمتر انجام می‌شود. دندانپزشک متخصص از این رشد در جهت جا به جایی و حرکت دندان‌ها بهره می‌برد. احتمال موفقیت این درمان بعد از کامل شدن رشد و شکل گرفتن ساختمان صورت هم زمان با هم بیشتر است.

چرا کودکان باید برای ارتودنسی مراجعه کنند؟

اهمیت قائل شدن برای دندان‌های شیری از دلایل مهم مراجعه به دندانپزشک کودکان است. کودکان همان طور که اشاره کردیم به ناهنجاری‌های دندانی و فکی دچار می‌شوند. ناهنجاری‌هایی مثل کجی دندان‌ها، اختلال در هم پوشانی دندان‌ها، به هم فشردگی دندان‌ها و قرار نگرفتن درست فکین روی هم از مهم‌ترین دلایلی‌ هستند که کودکان را ترغیب به انجام این درمان می‌کند.

آنها ممکن است با مشکلاتی مانند اختلال در جویدن و بلع و همچنین در گفتار و ادای کلمات مواجه شوند و از همه مهم‌تر در تنفس مشکل داشته باشند. درنهایت نیز پوسیدگی دندان‌ها از دیگر گرفتاری‌هایی است که بسیار باید مراقب بود تا در پی این اختلالات بروز نکنند.

عادت غلط مکیدن انگشت نیز از دیگر مواردی است که باید توسط دندانپزشک تحت نظر و درمان قرار گیرد. همچنین، برخی کودکان عادت دارند زبان خود را به سمت جلوی دهان و دندان فشار دهند که مشکلاتی را برای آنها ایجاد خواهد کرد.

  

ارتودنسی کودکان چطور انجام می‌شود؟

در ابتدا دندان‌های کودک مورد معاینه قرار می‌گیرد و رادیوگرافی در زمانی که احتمال وجود دندان نهفته می‌رود، به طور قطع باید انجام شود تا تشخیص درست برای روند درمان برای کودک داده شود.

سپس ارتودنتیست با فشار ماده‌ای خمیر مانند به دندان‌های فک بالا و پایین از آنها یک قالب تهیه می‌کند. وقتی قالب در بیرون دهان، خشک و سفت شد، الگویی از دندان‌های کودک به دست می‌آید که می‌تواند در نحوه تصمیم گیری برای درمان دندانپزشک را یاری کند.

مهم‌ترین ویژگی پزشکی که با کودکان کار می‌کند این است که طرز رفتار و مدارا کردن با آنها را بداند. بیشتر بچه‌ها به دلیل الگوهای غلط رفتاری یا سن کم ممکن است از دندانپزشکی ترس داشته باشند که در این مورد دندانپزشک موظف است از ترفندهایی برای کاهش ترس آنها استفاده کند.

یکی از کارها شاد کردن محیط دندانپزشکی با استفاده از رنگ‌ها و چیزهایی است که کودکان به آنها علاقه دارند. همچنین، برای ارتودنسی کودکان از براکت‌های رنگی استفاده می‌شود.

علاوه بر براکت‌ها و سیم‌ها، ممکن است دندانپزشک تشخیص دهد که برای تکمیل درمان و رسیدن به نتیجه درمان به وسایل دیگری مانند هدگیر نیز نیاز دارد. وسایلی که برای کودکان در نظر گرفته می‌شوند با این پیش بینی هستند که کودکان کمترین همکاری را در درمان خواهند داشت.

مدت زمان درمان ارتودنسی در کودکان به میزان مشکلات آنها وابسته است. بعد از پایان درمان که در مواردی ممکن است تا ۲ سال طول بکشد، استفاده از قالب نگهدارنده کوچک برای جلوگیری از بازگشت دندان‌ها توصیه می‌شود.

البته یکی دیگر از عوامل تأثیر گذار در روند و طول درمان، نحوه مراقبت از براکت‌ها و دیگر وسایل است. مسواک زدن بعد از غذا و استفاده از نخ دندان باید به کودک آموزش داده شود. در این موارد این والدین هستند که باید کودکان را کمک کنند تا از پوسیدگی‌های احتمالی پیشگیری شود. 

[fullwidth background_color=”” background_image=”” background_parallax=”none” enable_mobile=”no” parallax_speed=”0.3″ background_repeat=”no-repeat” background_position=”left top” video_url=”” video_aspect_ratio=”16:9″ video_webm=”” video_mp4=”” video_ogv=”” video_preview_image=”” overlay_color=”” overlay_opacity=”0.5″ video_mute=”yes” video_loop=”yes” fade=”no” border_size=”0px” border_color=”” border_style=”” padding_top=”20″ padding_bottom=”20″ padding_left=”” padding_right=”” hundred_percent=”no” equal_height_columns=”no” hide_on_mobile=”no” menu_anchor=”” class=”” id=””][one_full last=”yes” spacing=”yes” center_content=”no” hide_on_mobile=”no” background_color=”” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” background_position=”left top” hover_type=”none” link=”” border_position=”all” border_size=”0px” border_color=”” border_style=”” padding=”” margin_top=”” margin_bottom=”” animation_type=”” animation_direction=”” animation_speed=”0.1″ animation_offset=”” class=”” id=””][fusion_text]

رشته دندانپزشکی دارای ده تخصص است که یکی از این تخصص ها ارتودنسی است. افرادی که دوره دکترای دندانپزشکی خود را در دانشگاههای داخلی یا خارجی به اتمام می رسانند بعنوان “جراح ،دندانپزشک” در کشور مشغول فعالیت می شوند.

ممکن است در این مقطع دندانپزشکان با توجه به علاقه قبلی در یک یا چند بخش از دندانپزشکی فعالیت زیادتری داشته باشند که این به مفهوم متخصص بودن آنها در این بخش ها نیست. افرادی که تمایل دارند تا بصورت متخصص ارتودنسی در کشور فعالیت کنند لازم است تا در امتحان ورودی رشته های تخصصی شرکت نموده ودر صورت پذیرش در دانشگاه به مدت حداقل سه سال تحصیلات تکمیلی لازم را بگذرانند.

با توجه به ماهیت پیچیده درمان های اتودنسی و عمدتا طولانی بودن این درمان ها امکان آموزش بخش عظیمی از اطلاعات مورد نیاز برای درمان بیماران ارتودنسی به دانشجویان دوره دندانپزشکی وجود ندارد (سرفصل این دروس تخصصی در برنامه دوره دکترای دندانپزشکی مصوب وزارت بهداشت قرار ندارد).

در هنگام پذیرش برای تحصیلات تکمیلی رشته ارتودنسی جذابیت بیشتری برای متقاضیان داشته و تنها امکان پذیرش رتبه های برتر برای رشته ارتودنسی وجود دارد. این افراد با طی دوره 3 تا چهار ساله در دانشگاههای مادر بعنوان متخصص ارتودنسی فارغ التحصیل می شوند و در انتها با شرکت در امتحان بورد تخصصی وکسب بورد امکان فعالیت در دانشگا هها را بعنوان استادیار کسب می نمایند.

در صورتی که تمایل به انجام درمان ارتودنسی دارید بهتر است در مورد مدرک واقعی فردی که به او مراجعه می نمایید اطمینان حاصل کنید. توجه نمایید که افراد فاقد صلاحیت برای جلب توجه شما از عناوین نادرست و فریبنده استفاده می کنند.این عناوین می توانند بصورت زیر در تابلو یا سرنسخه و سایر اقلام معرفی آن افراد وجود داشته باشدکه هیچیک دلیل محکمی بر ادعا نیست:

• دندانپزشک، ارتودنسی
• دندانپزشک متخصص اطفال، ارتودنسی
• دندانپزشک متخصص اطفال، ارتودنسی پیشگیری
• دندانپزشک مختص ارتودنسی
• ارتودنتیست و…..

تنها راه بررسی دقیق این موضوع بررسی سوابق فرد در انجمن ارتودنتیست های ایران از طریق لینک “جستجوی متخصص ارتودنسی” و همچنین وب سایت سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران (www.irimc.org) می باشد. افراد دارای صلاحیت بعنوان متخصص دندانپزشکی در رشته ارتودانتیکس معرفی شده اند.

[/fusion_text][/one_full][/fullwidth]

[fullwidth background_color=”” background_image=”” background_parallax=”none” enable_mobile=”no” parallax_speed=”0.3″ background_repeat=”no-repeat” background_position=”left top” video_url=”” video_aspect_ratio=”16:9″ video_webm=”” video_mp4=”” video_ogv=”” video_preview_image=”” overlay_color=”” overlay_opacity=”0.5″ video_mute=”yes” video_loop=”yes” fade=”no” border_size=”0px” border_color=”” border_style=”” padding_top=”20″ padding_bottom=”20″ padding_left=”” padding_right=”” hundred_percent=”no” equal_height_columns=”no” hide_on_mobile=”no” menu_anchor=”” class=”” id=””][one_sixth last=”no” spacing=”yes” center_content=”no” hide_on_mobile=”no” background_color=”” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” background_position=”left top” hover_type=”none” link=”” border_position=”all” border_size=”0px” border_color=”” border_style=”” padding=”” margin_top=”” margin_bottom=”” animation_type=”” animation_direction=”” animation_speed=”0.1″ animation_offset=”” class=”” id=””][separator style_type=”none” top_margin=”” bottom_margin=”” sep_color=”” border_size=”” icon=”” icon_circle=”” icon_circle_color=”” width=”” alignment=”” class=”” id=””][/one_sixth][two_third last=”no” spacing=”yes” center_content=”no” hide_on_mobile=”no” background_color=”” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” background_position=”left top” hover_type=”none” link=”” border_position=”all” border_size=”0px” border_color=”” border_style=”” padding=”” margin_top=”” margin_bottom=”” animation_type=”” animation_direction=”” animation_speed=”0.1″ animation_offset=”” class=”” id=””][images picture_size=”auto” hover_type=”none” autoplay=”yes” columns=”1″ column_spacing=”13″ scroll_items=”” show_nav=”yes” mouse_scroll=”no” border=”yes” lightbox=”yes” class=”” id=””][image link=”” linktarget=”_self” image=”http://www.iao.ir/wp-content/uploads/2016/12/01-1.jpg” alt=””][image link=”” linktarget=”_self” image=”http://www.iao.ir/wp-content/uploads/2016/12/02.jpg” alt=””][/images][/two_third][one_sixth last=”yes” spacing=”yes” center_content=”no” hide_on_mobile=”no” background_color=”” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” background_position=”left top” hover_type=”none” link=”” border_position=”all” border_size=”0px” border_color=”” border_style=”” padding=”” margin_top=”” margin_bottom=”” animation_type=”” animation_direction=”” animation_speed=”0.1″ animation_offset=”” class=”” id=””][separator style_type=”none” top_margin=”” bottom_margin=”” sep_color=”” border_size=”” icon=”” icon_circle=”” icon_circle_color=”” width=”” alignment=”” class=”” id=””][/one_sixth][one_full last=”yes” spacing=”yes” center_content=”no” hide_on_mobile=”no” background_color=”” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” background_position=”left top” hover_type=”none” link=”” border_position=”all” border_size=”0px” border_color=”” border_style=”” padding=”” margin_top=”” margin_bottom=”” animation_type=”” animation_direction=”” animation_speed=”0.1″ animation_offset=”” class=”” id=””][fusion_text]

اُرتودُنسی (Orthodontics)‏ یکی از رشته های تخصصی دندانپزشکی است. این کلمه مرکب از دو واژه “ارتو” به معنای “راست” و “درست” و “ادوس” یا مشتق آن “دنس” به معنای “دندان”است. ارتودنسی اولین تخصص معرفی شده در دندانپزشکی می‌باشد. هر چند معنای لغوی این کلمه به دندان اشاره دارد ولیکن محدوده فعالیت این رشته استخوان های فک، بافت نرم و دندان ها می باشد. بعبارتی هرگونه ناهماهنگی مرتبط با هریک از اجزاء فوق با درمان های ارتودنسی توسط متخصص ارتودنسی قابل درمان است. برای اطلاعات بیشتر در خصوص روش های درمان ارتودنسی، زمان مناسب درمان ارتودنسی، فرد مناسب برای درمان ارتودنسی به مقالات مرتبط مراجعه نمایید.

[/fusion_text][/one_full][/fullwidth]