ارتودنسی

ارتودنسی یکی از شاخه‌های دندانپزشکی است که در طی آن، دندان‌های به هم ریخته مرتب می‌شوند و ناهنجاری‌های فکی، برطرف می‌شود. متخصصین ارتودنسی که با نام ارتودنتیست شناخته می‌شوند، در خصوص درمان ارتودنسی، توصیه‌های مهمی را ارائه داده‌اند که پیش از انجام ارتودنسی و بعد از اتمام آن، باید رعایت شود. رعایت این نکات، باعث تسریع در درمان ارتودنسی می‌شود. هر کدام از موارد گفته شده اگر رعایت نشود، طول درمان ارتودنسی را بیشتر می‌کند.

ارتودنسی در سنین پایین‌تر بهتر است!

این جمله را بارها شنیده‌ایم که ارتودنسی در سنین پایین‌تر بهتر است. دلیل این مورد کاملاً مشخص است. دندان‌های کودکان قابلیت جابجایی راحت‌تری دارد و استخوان‌های فک آن‌ها، هنوز رشد کاملی نداشته‌اند از این رو اگر اختلالات فکی داشته باشند، به راحتی می‌توان بدون جراحی آن‌ها را درمان کرد. درمان ارتودنسی در سن کودکی، سریع‌تر از سنین بزرگسالی انجام می‌گیرد.

تشخیص نوع ارتودنسی را بر عهده ارتودنتیست قرار دهید!

ارتودنسی انواع گوناگونی دارد. تشخیص این که کدام نوع ارتودنسی مناسب شما است، بر عهده ارتودنتیست است. ارتودنتیست شرایط دندان‌ها و فک‌های شما را بررسی می‌کند و بعد از تشخیص روش درمان، طرح درمان را به شما ارائه می‌دهد. دندانپزشک موقعیت اجتماعی و شرایط جسمی شما را در نظر می‌گیرد و اگر نیاز باشد، از ارتودنسی متحرک، ارتودنسی ثابت و یا ارتودنسی نامرئی استفاده می‌کند. در این مورد کاملاً به ارتودنتیست خود اعتماد کنید و نگران نباشید.

رعایت بهداشت دهان در طی درمان ارتودنسی

یکی از مهم‌ترین توصیه‌های متخصصین ارتودنسی، رعایت بهداشت دهان در طی درمان است. فرقی ندارد نوع ارتودنسی شما متحرک یا ثابت باشد، در هر صورت باید بهداشت دهان به خوبی رعایت شود تا فرد دچار پوسیدگی دندان‌ها و از بین رفتن آن‌ها نشود. عدم رعایت بهداشت دهان، فرد را دچار التهاب لثه و بیماری‌های مربوط به آن می‌کند.

الزام استفاده از نگهدارنده ها برای تثبیت دندان‌ها

بعد از اتمام دوره درمان ارتودنسی، متخصصین ارتودنسی، نگهدارنده های مخصوصی را به بیماران می‌دهند تا دندان‌های بیمار، حرکت نکند. در این دوره که معمولاً یک سال به صورت دائم زمان می‌برد، ریشه‌های دندانی در بین استخوان‌های لثه محکم می‌شود. از آن جایی که این مورد نیازمند همکاری بیمار است باید، بیمار دقیقاً طبق برنامه ارتودنتیست اقدام به خارج سازی نگهدارنده کند. در صورتی که نگهدارنده ها به طرز صحیح استفاده نشوند، دندان‌ها مجدداً دچار به هم ریختگی می‌شوند و نتیجه درمان، بی فایده خواهد بود.

نیاز به کشیدن دندان در ارتودنسی

ممکن است ارتودنتیست شما تشخیص دهد، نیاز به کشیدن دندان دارید. در این صورت، دندان اضافه یا دندانی که در روند درمان ارتودنسی اختلال ایجاد می‌کند باید کشیده شود. با این که کشیدن دندان‌های سالم، ناراحت کننده است اما لطفاً در این مورد به دندانپزشک خود اعتماد کنید. کشیدن دندان برای تکمیل درمان شما ضروری است.

مراقبت‌های لازم در روزهای اولیه بعد از ویزیت

هر ماه باید موقعیت دندان‌ها بررسی شود و موقعیت براکت ها و فشار وارد شده بر آن، تنظیم شود. معمولاً در روز اول شاهد درد کوتاهی در دندان‌ها هستیم. متخصص به شما قرص مسکنی می‌دهد که درد شما را کمتر می‌کند. از قرص‌های استامینوفن و ایبوپروفن به هیچ عنوان در طول درمان استفاده نکنید چرا که این قرص‌ها، حرکت دندان‌ها را سخت‌تر می‌کند. در خصوص رعایت رژیم غذایی، استفاده از مواد غذایی سخت را کنار بگذارید. خوردن ته دیگ، بلال و آب نبات‌های چسبنده، موجب جابجا شدن براکت ها و تغییر فشار بین دندان‌ها می‌شود.

صبوری در دوره درمان ارتودنسی

دوره درمان ارتودنسی، دوره‌ای طولانی است. تقریباً دو تا سه سال درمان ارتودنسی به طول می‌انجامد. این دوره شدیداً نیازمند صبر بیمار است. اگر بیمار صبوری نکند و از درمان سر باز زند، نه تنها هزینه زیادی را متقبل می‌شود بلکه تغییری در تصحیح دندان‌هایش به وجود نمی‌آید. بیمار باید در این دوره تمام نکات گفته شده را رعایت کند و به ارتودنتیست خود اعتماد کند.

از آن جایی که ارتودنسی درمان طولانی مدتی محسوب می‌شود، ممکن است بعد از اتمام درمان و یا حتی در طی درمان، شاهد عوارض و تغییرات منفی باشیم. یکی از نگرانی‌های مطرح‌شده در این مورد، تغییرات ریشه دندان بعد از ارتودنسی است. تغییراتی که شامل همه بیماران نمی‌شود اما افراد زیادی را ممکن است درگیر خود کند.

تغییرات ریشه دندان بعد از ارتودنسی چگونه است؟

بعد از ارتودنسی، ممکن است ریشه دندان با از بین رفتن بخش دنتین، مشخص شود. تحلیل لثه نقش مهمی در حساسیت ریشه دندان دارد. هنگامی که ریشه دندان به محیط بیرونی نزدیک تر می‌شود، کمترین تغییرات دمایی، باعث احساس درد در دندان‌ها خواهد شد. گاهی اوقات احتمال ایجاد تحلیل ریشه بر اثر عوامل ژنتیکی امکان پذیر است. در این صورت باید پیش از انجام ارتودنسی با دندانپزشک خود مشورت کنید.

چه عواملی باعث تغییرات ریشه دندان در طی ارتودنسی می‌شود؟

دندان‌ها در طی ارتودنسی در حال جابجایی هستند. اعمال فشار و نیروی غلط بین دندان‌ها نیز می‌تواند باعث تغییرات ریشه دندان‌ها شود. موارد دیگری همچون بیماری‌های آسم، شکستگی دندان و عوامل ژنتیکی نیز در تغییرات ریشه دندان تأثیرگذارند.

تحلیل ریشه دندان در ارتودنسی

تحلیل ریشه دندان یکی از عوارض درمان‌های ارتودنسی است که در برخی افراد ایجاد می‌شود. پیش از ارتودنسی، تحلیل ریشه دندان را در کودکی‌مان تجربه کرده‌ایم. در این صورت ریشه دندان برای ایجاد فضای کافی رشد دندان‌های جدید، از بین می‌رود و سلول‌های بدن، ساختار ریشه دندان اصلی را به مرور زمان، تحلیل می‌کنند. این یک اتفاق طبیعی است و نمی‌توان مانع آن شد اما تحلیل ریشه در ارتودنسی، علل دیگری دارد.

با این که احتمال این مورد بسیار کم است و تقریباً 5 درصد بیمارانی که تحت درمان ارتودنسی هستند، با کوتاهی طول ریشه دندان مواجه می‌شوند اما باز هم نمی‌توان از این درصد چشم پوشی کرد. کوتاه شدن ریشه دندان‌ها در ارتودنسی به علت حرکت دندان‌ها در استخوان ایجاد می‌شود. دندان پس از حرکت در میان استخوان باید ثابت شود. اگر به هر دلیلی تحلیل استخوان فک ایجاد شود، شاهد تغییرات ریشه دندان خواهیم بود.

در ارتودنسی، دندان‌هایی که ریشه‌های غیرمعمولی دارند، بیشتر مستعد کوتاه شدن هستند. به طور کلی ممکن است فرد در طی ارتودنسی، دچار عدم تعادل متابولیسم کلسیم فسفات و بیماری متاستاتیک شود و در نهایت ریشه دندان‌های وی، کوتاه شود.

چه عواملی باعث تحلیل ریشه دندان‌ها می‌شود؟

همان طور که گفته شد، ارتودنسی ممکن است باعث ایجاد تحلیل ریشه دندان‌ها شود. در هر جابجایی دندانی، چه به صورت طبیعی و چه به صورت عمدی، ممکن است ریشه دندان‌ها تحلیل یابند. برای مثال اگر دندان‌های نیش، رشد کنند ممکن است باعث تحلیل ریشه دندان‌های مجاور شود. در تحلیل ریشه، شرایط پزشکی، سندروم ها، شکل ریشه دندان، مشکلات سیستمیک، مصرف مواد مخدر، بیماری کم کاری تیروئید، آسم و تراکم استخوان آلوئولار و موارد ژنتیکی نقش دارند.

چرا تشخیص به موقع تغییرات ریشه دندان مهم است؟

تغییرات ریشه دندان معمولاً بدون علائم است. تشخیص به موقع تحلیل ریشه دندان بسیار مهم است چرا که اگر دیر تشخیص داده شود، منجر به لق شدن دندان‌های سالم و در نهایت از دست رفتن آن ها می‌شود.

درمان تحلیل ریشه

دندانپزشکان باید تفاوت ریشه کوتاه طبیعی با ریشه کوتاه شده را دریابند. گاهی تشخیص این موضوع بسیار سخت می‌شود. متأسفانه از آن جایی که علت اصلی تحلیل ریشه مشخص نشده و تنها بخشی از این بیماری در ارتباط با تغییرات دندان‌ها در طی ارتودنسی است، درمان مشخصی برای این بیماری مطرح نشده است. بهترین روش درمان تغییرات ریشه دندان، پیشگیری از وقوع آن است.

از آن جایی که این فرایند بدون علائم است بهترین راه تشخیص آن بررسی تصاویر رادیوگرافیک است. بدین منظور باید هر شش ماه یک تصویر رادیوگرافی گرفته شود تا تغییرات ریشه دندان در این عکس ها بررسی شود. افرادی که ارتودنسی می‌کنند، بعد از توقف دندان‌ها و ثابت ماندن آن ها، کمتر دچار تحلیل ریشه دندان‌ها می‌شوند. ارتودنتیست در طول درمان بارها این موارد را بررسی می‌کند و در صورت نیاز، شاید درمان ارتودنسی را نیمه کاره رها کند تا دندان‌ها در جای خود مستحکم شوند.

حتماً اولین موردی که در فواید درمان ارتودنسی به ذهنتان خطور می­کند، زیبا شدن لبخند و داشتن دندان­های ردیف و یکدست است. کاملاً درست است، خیلی­ها برای بازسازی لبخند خود رو به ارتودنسی می­آورند. در واقع، دندان­هایی که به قول معروف، “کج و کوله” باشد اعتماد به نفس را از فرد گرفته و او ترجیح می­دهد، کمتر دندان­های نامنظم خود را به نمایش بگذارد. اما در این مطلب می­خواهیم علاوه بر زیبایی لبخند، دیگر فواید ارتودنسی را برایتان بازگو کنیم. یا شفاف­تر بگوییم، قصد داریم پاسخ سؤالات برخی از افراد که چرا باید ارتودنسی انجام دهیم را جواب خواهیم داد.

تعریف خلاصه از ارتودنسی

قبل از اینکه با فواید ارتودنسی آشنا شوید، بهتر است کمی هم درباره خود ارتودنسی بدانید. ارتودنسی از دو کلمه تشکیل شده که کنار هم قرار گرفتن آنها معنی ارتودنسی را می­رساند. “ارتو  به معنی درست و مرتب، “دنسی” به معنی دندان است. این دو در کنار هم مفهوم درست و مرتب کردن دندان را دارند. ارتودنسی تنها مرتب کردن دندان هم نیست، بلکه به کمک ارتودنسی می­توان نمای قسمت پایین صورت و موقعیت لب­ها را بهبود بخشید.

چرا ارتودنسی کنیم؟

خیلی از افراد با اینکه مشکلاتی در ترتیب دندان­ها دارند، اما باز از انجام ارتودنسی خودداری می‌کنند. اما در پاسخ سؤال اینکه چرا ارتودنسی کنیم؟ اجازه دهید فواید ارتودنسی را برایتان بگوییم؛ چون باتوجه به فواید ارتودنسی به این سؤال هم ناخودآگاه جواب داده می­شود. فواید ارتودنسی عبارت­اند از:

بهبود در تمیز کردن دندان و افزایش طول عمر

یکی از امور برای رعایت بهداشت فردی، مسواک زدن و تمیز شدن دندان­هاست. تمیزی دندان و درست مسواک کردن نقش بسزایی در سلامت شخص دارد. اگر دندان­ها روی هم افتاده و کج باشند، به درستی نمی­توان دندان­ها را تمیز کرد و این خود عواقبی را به همراه دارد. بنابراین، برای اینکه دندان­ها به درستی مسواک شوند، باید مرتب و منظم باشند. افرادی که از کج و نامرتب بودن دندان­ها رنج می­برند، می­توانند با ارتودنسی به این مشکل خود پایان دهند. با ارتودنسی به بهبود این مشکل کمک، و از بروز عوارضی مانند پوسیدگی دندان، عفونت لثه­ها و برخی مشکلات دیگر پیشگیری کنید.

درمان مشکلات عضلانی

گاهی افراد عادت دارند تا با یک طرف غذای خود را می­جوند، یا برخی فک کوچک داشته و همیشه با دردهای شدید و مشکلات عضلانی رو به رو هستند. کسانی­که این مشکلات را دارند بعد از ارتودنسی مشکلاتشان درمان شده و از دردهای سابق خبری نخواهد بود. زمانی که فرد ارتودنسی انجام می­دهد، دیگر عاداتی مانند یک طرف غذا خوردن را ترک کرده و مجبورند به طرز صحیحی غذا را بجوند. در نتیجه، می­توان یکی دیگر از فواید ارتودنسی را بهبود سیستم جونده و درمان مشکلات عضلانی دانست.

درمان مشکلات گوارشی

زمانی که فک و دندان­های فردی در حالت آندربایت یا حتی خط میانی نادرست باشد، دندان­های بالا و پایین در تماس نخواهند بود و به طور حتم، مشکلاتی در زمان جویدن و هضم غذا صورت می­گیرد. نتیجه این دو، به مشکلات گوارشی و معده درد ختم می­شود. افراد بعد از انجام ارتودنسی، چینش و وضعیت دندان­های­ آنها اصلاح شده و با اصلاح وضعیت دندان، جویدن و هضم غذا بهبود می­یابد.

افزایش اعتماد به نفس

یکی دیگر از فواید ارتودنسی که در ابتدا مطلب هم به آن اشاره کرده­ایم، بازسازی لبخند و ردیف و مرتب شدن دندان­هاست. در واقع، اینها دلایلی هستند که سبب افزایش اعتماد به نفس در افراد می­شوند. این افراد قبلاً دارای دندان­های کج و نامنظم بودند، اما در حال حاضر، بعد از ارتودنسی صاحب دندان­های یکدست و مرتب هستند. آیا واقعاً هیجان انگیز نیست؟

درمان اختلالات در خواب شبانه

گاهی اوقات، کج بودن دندان­ها سبب اختلالاتی در دهان، گلو و حتی زبان شده که محدودیت­هایی را در هنگام خواب به همراه دارند. این اختلالات سطح اکسیژن خون را کم می‌کنند که این خود خطراتی را به همراه دارد. حتی در برخی مواقع، مسیر عبور هوا قطع و تنگی نفس صورت می­گیرد. از عوارض اختلالات در خواب شبانه را می­توان به آریتمی قلب، سکته مغزی، حمله قلبی اشاره کرد. راحت­ترین روش برای رهایی از این خطرات، انجام ارتودنسی است. از فواید ارتودنسی این بوده که، فضای داخلی دهان شخص باز شده و جریان هوا به مقدار قابل توجهی زیاد می­شود.

هماهنگ کردن اجزای صورت

برطرف کردن ناهماهنگی میان فک و اسکلت صورت، یکی دیگر از فواید ارتودنسی است. این امر برای کودکان در حال رشد بسیار مهم و بااهمیت خواهد بود. افرادی که ارتودنسی انجام می­دهند، موقعیت نادرست فک­شان اصلاح می­گردد.

نکته مهم: بعد از ارتودنسی سریعاً انتظار مرتب شدن دندان­ها را نداشته باشید. گاهی، جابجا شدن یک دندان ماه­ها زمان لازم دارد.

در چه مواقعی فرد نیاز به ارتودنسی دارد؟

  • فاصله: در صورتی­که، دندان­ها کوچک باشد و همین کوچک بودن دندان سبب فاصله بین دندان­ها شود.
  • شلوغی و روی هم افتادن دندان­ها
  • جلو بودن بیش از حد دندان­های فک بالا که اصطلاحاً به این حالت دیپ بایت یا اوربایت گویند.
  • زمانی که دندان­های فک بالا با فک پایین نامتقارن باشند و خط میانی نادرستی ایجاد کنند.
  • اگر چند دندان پایینی در حالت بسته بودن در سطح داخلی دندان فک بالا قرار گیرد.
  • در حالت جویدن، دندان­های پایین جلوتر از دندان­های بالا بوده که این حالت را آندربایت می­نامند.

زمان مناسب برای مراجعه ارتودنسی

زمان مناسب جهت انجام ارتودنسی بسیار اهمیت دارد. چون علاوه بر صرفه جویی در هزینه­ها، شما مطمئن هستید که در زمان مناسبی ارتودنسی را انجام داده و از آن، نتیجه مطلوبی خواهید گرفت. بهترین سن برای مراجعه ارتودنسی ۱۲سالگی است. اما اگر کودکان، علاوه بر مشکل نامرتب بودن دندان مشکل فک و دهان داشتند، باید برای جراحی فک دختران ۹ سالگی و پسران ۱۱ سالگی مراجعه کنند.

آماده سازی قبل از ارتودنسی

اگر شخصی بخواهد از فواید ارتودنسی بهره ببرد و نتیجه مطلوبی بگیرد، باید مراحل آماده سازی ارتودنسی را رعایت کند. مراحل آماده سازی شامل جرم گیری، ترمیم دندان­های پوسیده، کشیدن برخی دندان­ها می­شود. اما این موضوع به همین جا ختم نشده و بیمار باید، بعد از ارتودنسی به بهداشت و همچنین رژیم غذایی خود توجه ویژه­ای داشته باشد.

مسواک زدن در زمان ارتودنسی

یکی از نکات مهم در زمان ارتودنسی، مسواک زدن به طرز صحیح است. برای مسواک کردن مهم این بوده که ابتدا مسواک ارتودنسی، روی براکت­ها را به خوبی تمیز کند و سپس مسواک به سمت بالا چرخیده، بالا و زیر براکت­ها هم حسابی تمیز شوند. هر دو قسمت براکت­ها را باید تمیز کرد. این کار را ­می­بایست تا آخر دهان به همین شیوه ادامه داد. مخصوصاً جایی­که لثه و دندان به هم می­چسبند باید حتماً تمیز گردد. در غیر این­صورت، التهابات و عوارضی در پی دارند.

در این مطلب با فواید ارتودنسی آشنا شده­اید، اما باید بدانید که برای انجام ارتودنسی حتماً به یک متخصص و پزشک باتجربه مراجعه کنید. زیرا اگر ارتودنسی اصولی و علمی انجام نگیرد، بجای فواید ارتودنسی شاهد عوارض و خطرات زیادی خواهید بود و در بدترین شرایط دوباره دندان­ها به حالت قبل برمی­گردند. در نتیجه علاوه بر اینکه بیمار باید بهداشت را رعایت کند، در انتخاب پزشک معالج هم باید توجه ویژه­ای شود. با ارتودنسی لبخند زیبایی به عزیزانتان هدیه دهید.

 

یکی از انواع ارتودنسی‌های رایج، ارتودنسی متحرک است. ارتودنسی متحرک از یک سیم و یک بخش پلاستیکی تشکیل شده است. این نوع ارتودنسی برای تغییر و اصلاح ناهنجاری‌های دندانی و فکی به کار می‌رود. مزایای استفاده از این نوع ارتودنسی بسیار زیاد است. مثلاً استفاده از ارتودنسی متحرک باعث می‌شود. در سنین پایین‌تر مشکلات فکی بدون نیاز به عمل جراحی برطرف شود. در ادامه درباره خصوصیات ارتودنسی متحرک بیشتر صحبت خواهیم کرد.

مزایای ارتودنسی متحرک

از بهترین مزیت‌های ارتودنسی متحرک، قابلیت خارج سازی ارتودنسی است. در این صورت بیمار می‌تواند هنگام غذا خوردن و مواقع ضروری، ارتودنسی را از دهان خویش خارج سازد و بعد از اتمام فرایند کار مجدداً ارتودنسی را در سر جای اصلی‌اش، قرار دهد.

همان طور که گفته شد با کمک ارتودنسی متحرک به ویژه در سنین پایین‌تر می‌توان مشکلات فکی را اصلاح کرد. از این جهت بسیاری از ناهنجاری‌های فکی که نیاز به جراحی‌های سنگین دارند، با کمک ارتودنسی متحرک بی نیاز از جراحی فک می‌شوند. جراحی فک یکی از سخت‌ترین جراحی‌های پزشکی است که نه تنها برای بیمار دردناک است، بلکه جراح باید نهایت دقت را در انجام این عمل سخت به کار گیرد تا چهره بیمار دچار اختلال نشود.

از مزایای ارتودنسی متحرک، شستشوی راحت‌تر دندان‌ها است. برای شستشو کافی است ارتودنسی متحرک را از دهان خود خارج کنید و دندان‌های خود را به طور معمول مسواک و نخ دندان بکشید. سپس ارتودنسی را با آب خنک بشویید. برای این که ارتودنسی متحرک را بشویید نیاز به محلول‌های شستشو نیست اما اگر می‌خواهید بخش پلاستیکی ارتودنسی متحرک را عاری از هر گونه باکتری کنید، می‌توانید از دهانشویه های مخصوص استفاده کنید. حواستان باشد از آب داغ استفاده نکنید چرا که باعث تغییر شکل بخش پلاستیکی ارتودنسی خواهد شد.

از دیگر مزایای ارتودنسی متحرک، دوره کوتاه تر طول درمان است. با این که ارتودنسی متحرک پیچیدگی های ارتودنسی ثابت را ندارد اما دوره درمان کوتاه تری دارد. معمولاً شش ماه زمان برای رفع ناهنجاری‌های دندانی در این نوع ارتودنسی نیاز است.

معایب ارتودنسی متحرک

از آن جایی که بخش مهمی از نتیجه بخشی درمان بر عهده بیمار است، باید بیمار در ساعات مشخص ارتودنسی را از دهانش خارج کند. اگر بیمار به درستی همکاری نکند، در روند درمان اختلال ایجاد خواهد شد. از این رو حتماً باید بیمار طبق دستور دندانپزشک، اقدام به خارج سازی ارتودنسی متحرک کند.

رعایت بهداشت دهان در همه انواع ارتودنسی‌ها مهم است. اگر بهداشت دهان به خوبی رعایت نشود، نه تنها بوی بدی در دهان باقی می‌ماند بلکه ممکن است فرد دچار بیماری لثه گردد. همچنین پوسیدگی دندان در این شرایط بیشتر می‌شود.

در ابتدا صحبت کردن با ارتودنسی متحرک کمی دشوار است. ممکن است از ازدیاد بزاق دهان کلافه شوید و همچنین درد زیادی در ناحیه دندان‌هایتان حس کنید. نگران نباشید همه این موارد طبیعی است و بعد از چند روز برطرف می‌شود.

ارتودنسی متحرک بهتر است یا ارتودنسی ثابت؟

برای انتخاب نوع ارتودنسی، ارتودنتیست در ابتدا وضعیت دندان‌های شما را بررسی می‌کند. ارتودنسی متحرک مزایای بسیاری دارد اما نتیجه درمان کاملاً وابسته به همکاری بیمار است. این در حالی است که ارتودنسی ثابت، نتیجه درمان تضمین شده دارد چرا که بیمار نمی‌تواند دخالتی در آن داشته باشد. ارتودنسی متحرک برای افرادی که سابقه گم کردن وسایل خود را به وفور دارند، اصلاً مناسب نیست چرا که معمولاً این افراد در استفاده از ارتودنسی متحرک، تنبلی می‌کنند و ممکن است، آسیب‌های جدی به ارتودنسی متحرک وارد شود.

از مزایای ارتودنسی ثابت، هزینه کمتر آن نسبت به ارتودنسی متحرک است. بریس ها روی دندان‌ها ثابت می‌شوند و هر ماه توسط دندانپزشک، بررسی می‌شوند. معمولاً بعد از اتمام دوره ارتودنسی ثابت، دندانپزشکان از ارتودنسی متحرک برای ثابت کردن دندان‌ها در جای اصلی استفاده می‌کنند.

سن مناسب ارتودنسی

اگر ارتودنسی متحرک را از کودکی استفاده کنیم، از همان ابتدا می‌توانیم زیبایی را به دندان‌های کودکان بازگردانیم. این کودکان نه تنها اعتماد به نفس بیشتری از نظر ظاهری خواهند گرفت بلکه در جویدن و هضم غذا با مشکل مواجه نخواهند شد. انجام ارتودنسی متحرک در سنین پایین از عمل‌های جراحی سنگین فک در سنین بالاتر پیشگیری می‌کند و درصد زیادی از مشکلات گوارشی که به خاطر عدم صحیح جویدن غذا به وجود می‌آید، رفع می‌گردد.

ریتنشن یا دوره نگهداری، به دوره پس از ارتودنسی گفته می‌شود که در طی آن از نگهدارنده یا ریتینر برای ثابت نگه داشتن دندان‌ها استفاده می‌شود. دلایل متعددی برای استفاده از ریتنشن ها وجود دارد که در ادامه به توضیح آن می‌پردازیم.

چرا باید از ریتنشن ها پس از تکمیل درمان ارتودنسی استفاده کرد؟

زمانی که ارتودنسی به اتمام می‌رسد، با دندان‌های صاف و ردیف شده مواجه خواهید بود که قطعاً زیبایی آن‌ها، خنده بر لب‌هایتان می‌آورد اما مشکل اصلی اینجاست که اگر از نگهدارنده ها بعد از درمان ارتودنسی استفاده نشود، مجدداً دندان‌ها حرکت می‌کنند و به‌هم‌ریخته می‌شوند. از این رو استفاده از ریتنشن ها ضروری است.

ریتنشن ها چه کاربردی دارند؟

دندان‌ها در طی ارتودنسی، بارها جابجا شده‌اند. تقریباً در هر ماه یک میلی‌متر دندان‌ها جابجا می‌شوند و در نهایت، دندان‌هایی مرتب و سالم را تشکیل می‌دهند. حال تصور کنید که در طی این مدت، چه مقدار استخوان‌های لثه تحلیل رفته است تا دندان‌ها توانسته‌اند، به آرامی حرکت کنند؟ در مرحله ارتودنسی، نه تنها استخوان‌ها دچار تغییرات می‌شوند بلکه الیاف الاستیک کشیده می‌شوند. اکنون دندان‌های ردیف شده در موقعیتی قرار دارند که استخوان‌های لثه در آن محکم نیستند و دندان‌ها هر لحظه امکان جابجایی و حرکت دارند. ریتنشن ها در این هنگام به کمک دندان‌ها می‌آیند تا دندان‌ها استحکام لازم را بیابند. در طی دوره‌ای که از ریتنشن ها استفاده می‌شود، استخوان جدید در لثه رشد می‌کند و دندان‌ها در بین استخوان‌های لثه محکم می‌شوند.

دوره استفاده از ریتنشن ها چقدر است؟

بعد از درمان ارتودنسی باید یک سال مداوم از ریتنشن ها استفاده کرد. بعد از یک سال که به‌صورت دائم از نگهدارنده ها استفاده کردیم باید مدت‌زمان استفاده از ریتنشن ها را کاهش دهیم و تنها هنگامی که در حالت خواب هستیم، از آن‌ها استفاده کنیم. در نهایت بعد از چند ماه، حدوداً سه شب در هفته باید از ریتنشن ها استفاده کرد. مدت‌زمان استفاده از ریتنشن ها بستگی به وضعیت ثبات دندان‌ها دارد. در سنین زیر بیست سال، معمولاً دندان‌ها سریع‌تر ثبات پیدا می‌کنند و میزان استفاده از ریتنشن ها در این افراد کمتر از دیگران است. تا زمانی که دندان‌های عقل کاملاً رویش نیافته باشد، استفاده از ریتنشن ها ضروری است.

جمع شدن بزاق در دهان با استفاده از ریتینرها

در ابتدا که ریتیشن ها را استفاده می‌کنیم، شاهد جمع شدن بزاق اضافی در دهان هستیم. نگران نباشید. این حالت کاملاً طبیعی است. دهان به طور خودکار ریتینر را جسم خارجی جدید تلقی می‌کند و بزاق را ترشح می‌کند. بعد از مدتی که عادت به ریتینرها کردید، بزاق دهان کاهش خواهد یافت.

انواع ریتینرها

  • ریتینر ثابت یکی از انواع ریتینرها است که از یک سیم نازک تشکیل شده است. این سیم در پشت دندان‌های بالا و پایین قرار می‌گیرد و با چسب روی دندان‌ها می‌چسبد.
  • ریتینر متحرک نیز شامل یک سیم است که بر روی دندان‌های پیشین بالا و پایین قرار می‌گیرد. در انتهای ریتینر متحرک قلابی قرار دارد که دور دندان‌های عقبی چفت می‌شود. این نگهدارنده ها قابلیت جابجایی دارند و بیمار می‌تواند برای تمیز کردن دندان‌هایش، آن را از دهان خارج سازد.
  • ریتینرهای شفاف نیز از دیگر انواع ریتینرها است که به علت شفافیت بالایی که دارد، زیبایی دندان‌ها را خدشه دار نمی‌کند. این ریتینر برای افرادی که حفظ ظاهری دندان‌هایشان به خاطر موقعیت شغلی و اجتماعی شان مهم است، مناسب است. تنها ایرادی که می‌توان بر این نوع نگهدارنده وارد کرد، مقاومت کم آن است. این ریتینرها معمولاً سریعاً آسیب می‌پذیرند و اگر مراقبت‌های مناسبی انجام نگیرد، به سادگی می‌شکنند.

تمیز کردن ریتینرها چگونه است؟

ریتینرهای ثابت که باید با مسواک‌های مناسب تمیز گردند اما ریتینرهای متحرک، باید در طول روز حداقل یک بار از دهان خارج گردند و توسط مسواک، بدون خمیردندان شستشو شوند. برای شستشوی ریتینرها نیازی به استفاده از وسایل شوینده ندارید اما می‌توانید از دهانشویه برای بهتر شدن طعم اولیه ریتینرها استفاده کنید. ریتینرهای متحرک را با آب ولرم بشویید و پلاک ها و میکروب‌های آن را با فرچه مسواک، خارج سازید.

این موضوع خیلی جامع تر از یک عبارت است. درمان مشکلات گوارشی با کمک ارتودنسی، امکان پذیر هست اما ارتودنسی تمام مشکلات گوارشی را پوشش نمی‌دهد. بهتر است بگوییم که مشکلاتی که بر اثر جویدن ناصحیح در دستگاه‌های گوارشی به وجود می‌آیند، با تصحیح حالت دندان‌ها و جویدن صحیح برطرف می‌شوند. تصحیح دندان‌ها و ردیف کردن آن‌ها، کاری است که با ارتودنسی انجام می‌شود. از این رو می‌توان از ابتلا به بیماری‌های گوارشی پیشگیری کرد.

چه نوع دندان‌هایی مشکلات گوارشی ایجاد می‌کنند؟

ارتودنسی تنها به اصلاح و مرتب کردن دندان‌ها نمی‌پردازد. در ارتودنسی حالت فکین و اندازه آن‌ها نیز، اهمیت دارد. اگر حالت فکین مناسب نباشد، مجدداً عملیات جویدن به خوبی انجام نمی‌شود و مشکلات گوارشی پدید می‌آید. حالت‌های زیر مانع جویدن صحیح غذا می‌شود.

موقعیت دیپ بایت:

اگر دندان‌های پیشین بالا و پایین به گونه ای باشند که بیش از حد همپوشانی داشته باشند، موقعیت دیپ بایت به وجود می‌آید. به طور معمول دندان‌های پیشین باید دو تا سه میلی‌متر همپوشانی داشته باشند. همپوشانی بیش از حد دندان‌ها، موجب آسیب به بافت لثه و سایش بین دندان‌ها می‌شود. همچنین دندان‌های موقعیت دیپ بایت، در جویدن غذا با مشکل مواجه خواهند شد.

اپن بایت بودن دندان‌ها:

در این صورت فاصله زیادی بین دندان‌های پیشین فک بالا و پایین وجود دارد. این افراد در وهله اول در گاز زدن با مشکل مواجه می‌شوند. معمولاً دندان‌های عقب‌تر به خوبی روی هم قرار گرفته‌اند اما دندان‌های جلویی، تقریباً فاصله‌ای به اندازه 5 میلی‌متر تا یک سانتیمتر دارند.

دارا بودن فضای خالی بین دندان‌ها:

این فضای خالی ممکن است در اثر از دست دادن دندان به وجود آمده باشد و یا حرکت دندان‌ها موجب ایجاد فاصله میان آن‌ها شده باشد. در این مورد نیز، جویدن غذا به درستی انجام نمی‌گیرد و مشکلات گوارشی به وجود می‌آید.

ناقرینگی دندان‌ها

اگر هنگام لبخند زدن دندان‌ها به صورت قرینه روی هم قرار نگیرند، حتماً باید ارتودنسی انجام شود. عدم قرینه بودن دندان‌ها نه تنها در زیبایی دندان‌ها تأثیرگذار است بلکه اختلالاتی در جویدن غذا به وجود می‌آورد.

کج بودن دندان‌ها

از اصلی‌ترین عامل ارتودنسی، باید به کج بودن دندان‌ها اشاره کنیم. کج بودن دندان‌ها، امکان رعایت بهداشت دهان را سخت تر می‌کند و معمولاً افراد دچار پوسیدگی دندانی می‌شوند. از بین رفتن زود هنگام دندان‌ها، یکی دیگر از عوامل بازدارنده در جویدن صحیح است. از طرفی عدم رعایت بهداشت دندان‌ها ممکن است موجب ایجاد بیماری‌های لثه‌ای گردد. گاهی بیماری‌های لثه‌ای به حدی خطرناک می‌شوند که موجب لق شدن دندان‌های سالم و از بین رفتن آن‌ها خواهند شد.

آیا با درمان ارتودنسی، مشکلات گوارشی به طور کامل برطرف خواهد شد؟

همان طور که گفتیم تنها مشکلات گوارشی که از عدم جویدن صحیح غذا ایجاد شده باشند، با درمان ارتودنسی ممکن است برطرف شوند. اگر ارتودنسی در سنین کودکی و از همان ابتدا  انجام گیرد، از ایجاد بیماری‌های گوارشی پیشگیری خواهد شد. از این رو بهتر است ارتودنسی را در سنین پایین تری انجام داد. با این حال اگر درمان ارتودنسی در سنین بزرگسالی انجام گیرد، تا حد زیادی مشکلات گوارشی ایجاد شده، برطرف خواهد شد. در صورتی که این مشکلات مزمن شده باشند، ممکن است درمان ارتودنسی چاره ساز نباشد.

انواع ارتودنسی‌ها

ارتودنسی در چهار مدل اصلی انجام می‌گیرد. با انجام ارتودنسی طول عمر دندان‌ها را افزایش می‌دهیم. عمل جویدن را تسهیل می‌بخشیم و از ابتلا به مشکلات گوارشی و معده پیشگیری می‌کنیم. هر کدام از این چهار مدل، به خوبی می‌توانند ناهنجاری‌های دندانی را برطرف کنند اما این‌که کدام ارتودنسی مناسب شما است، به شرایط شما بستگی دارد.

  1. ارتودنسی ثابت یا همان ارتودنسی سنتی که ترکیبی از براکت و سیم فلزی روی دندان‌ها است.
  2. ارتودنسی نامرئی که در این حالت براکت های شفاف روی دندان‌ها قرار می‌گیرند.
  3. ارتودنسی متحرک که در این حالت بیمار می‌تواند ارتودنسی را از دهان خود خارج سازد.
  4. ارتودنسی لینگوال که در این حالت ارتودنسی از پشت دندان‌ها انجام می‌شود تا ظاهر بیمار حفظ شود.

 

یکی از دغدغه‌های اصلی بیماران در طول درمان ارتودنسی لق شدن دندان‌هاست. برخی از بیماران که تحت درمان قرار گرفته اند، احساس شل شدن دندان‌هایشان را دارند و به همین جهت به متخصص ارتودنسی خود مراجعه می‌کنند.

اگر شما هم تصمیم به درمان ارتودنسی داشته باشید، شاید این سؤال در ذهنتان نقش ببندد که آیا لق شدن دندان‌ها در زمان ارتودنسی امکان دارد؟ اگر بخواهیم به این سؤال پاسخ کوتاه دهیم، باید بگوییم که خیر. لق شدن دندان‌ها در زمان ارتودنسی امکان پذیر نیست.

اگر تمایل دارید در این زمینه بیشتر بدانید، با ما در ادامه این مقاله همراه شوید.

نگران حس لق شدگی دندان‌هایتان نباشید

به طور کلی براکت های کار گذاشته شده بر سطح دندان‌ها، بستر مناسبی را برای حرکت صحیح دندان‌ها در مکان مطلوبشان فراهم می‌سازند. در واقع این براکت ها وظیفه هدایت و حرکت دندان‌ها را بر عهده دارند. افرادی که به تازگی براکت ها را بر سطح دندان‌هایشان گذاشته اند، باید توقع حرکت کردن و شاید اندکی درد را در روزهای نخستین درمان داشته باشند. زیرا فشارکنترل شده ای که از سوی دستگاه‌های ارتودنسی به دندان‌ها وارد می شود، ریشه، تاج و استخوان‌های اطراف دندان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ممکن است بیماران در همان روزهای نخست احساس کنند که دندان‌هایشان شل شده است. اما این احساس واقعی نیست. در واقع دندان‌ها در حال حرکت به مکان درست هستند، اما این وضعیت از دید بیمار شل شدگی دندان‌ها تعبیر می شود.

البته ناگفته نماند توضیحات مناسب ارتودنتیست پیش از آغاز درمان می‌تواند تأثیر به سزایی بر روشن کردن فکر بیمار و کاستن از دل نگرانی های وی در روزهای نخست پس از درمان داشته باشد.

احساس لقی دندان‌ها تا چه زمانی ادامه دارد؟

به طور کلی وارد شدن فشار به دندان‌ها به عنوان نیروی محرکه برای حرکت آنها، تحت نظارت متخصص ارتودنسی انجام می‌پذیرد. به همین جهت نیروی وارد شده به دندان‌ها کاملاً کنترل شده، استاندارد و مناسب خواهد بود. به طور کلی دندان‌ها باید در طول درمان حداکثر 1 میلی‌متر در ماه حرکت داشته باشند. لازم به ذکر است که سن بیمار و همچنین جنسیت وی در تعیین سرعت حرکت دندان‌ها تأثیرگذار خواهد بود. 

وجود احساس لقی دندان‌ها برای برخی از بیماران بسیار آزاردهنده است. به همین جهت تمایل دارند تا بدانند که این حس تا چه زمانی با آنها همراه است. در این مورد باید گفت که با تمام شدن دوره درمان دیگر خبری از احساس لقی دندان‌ها نخواهد بود. زیرا با اتمام درمان، دندان‌ها در مکان مناسب خود جای گرفته اند و دیگر فشاری به آنها وارد نمی‌شود که حس شل شدگی دندان را در بیمار القا نماید. پس از اتمام درمان ارتودنسی بازسازی استخوان متوقف می شود. اما برای اینکه بتوان پس از به پایان رسیدن دوره درمان ارتودنسی از وضعیت دندان‌ها و استخوان محافظت نمود، باید برای مدتی مشخص از نگهدارنده ها استفاده کرد.

بیماری لثه خود را جدی بگیرید!

در صورتی که به بیماری‌های لثه دچار هستید و قصد درمان ارتودنسی دارید، پیشنهاد می‌کنیم پیش از آغاز درمان ارتودنسی، مشکلات لثه‌ای خود را درمان کنید. زیرا برای اینکه درمان ارتودنسی با بیشترین میزان اثرگذاری همراه باشد باید از بافت لثه‌ای مناسب برخوردار باشید.

در صورتی که بافت لثه سالم نباشد، امکان لق شدن دندان‌ها در طول درمان ارتودنسی به وجود خواهد آمد. ضعیف شدن استخوان و یا از دست رفتن آن از اصلی‌ترین علل لق شدن دندان‌ها در بیمارانی است که دچار بیماری‌های لثه هستند و درمان ارتودنسی انجام داده‌اند.

اگر دندان‌های متراکمی دارید، صبرتان را بیشتر کنید!

در صورتی که دندان‌های متراکم و فشرده دارید، باید با صبر بیشتری نسبت به سایرین درمان ارتودنسی را آغاز کنید. زیرا برای اینکه به دندان‌هایی مرتب و لبخندی زیبا برسید به مدت زمان بیشتری نسبت به سایرین نیاز خواهید داشت. طولانی‌تر شدن دوره درمان با طولانی‌تر شدن احساس شل شدگی دندان‌ها همراه خواهد بود.

در دسته افرادی که دندان‌های متراکمی دارند، باید فشار بیشتری به دندان‌ها وارد شود که این مسئله با شدت گرفتن احساس لق شدگی دندان‌ها همراه خواهد بود. اما خوشبختانه هیچ گونه آسیب و خطری برای دندان‌های بیمار وجود نخواهد داشت و تنها یک حس درونی است که پس از اتمام دوره درمان پایان خواهد یافت. 

 

ارتودنسی یکی از اصلی ترین تخصص های دندانپزشکی است که در طی آن، دندانپزشکان به رفع ناهنجاری‌های دندانی و فکی می‌پردازند. سالیان سال است که واژه ارتودنسی به گوش می‌رسد. احتمالاً با شنیدن نام ارتودنسی یاد سیم‌ها و براکت های وصل شده به دندان‌ها می‌افتید. سیم‌هایی که چندین سال مهمان دندان‌های ارتودنسی شده خواهند بود. بسیاری از افراد که از ناهنجاری‌های دندانی رنج می‌برند، به علت شکل نامناسب این سیم‌ها، تصمیم می‌گیرند با مشکلات دندانی خود کنار بیایند و تمایلی به انجام ارتودنسی ندارند. به ویژه افرادی که مدام در جامعه حضور دارند و جلسات و قرارهای کاری متعددی دارند، از این کار سر باز می‌زنند. در اینجا استفاده از الاینرها یا ردیف کننده‌های دندانی که شفاف و بدون سیم هستند، راه حلی مناسب برای این گونه افراد محسوب می‌شود. در استفاده از الاینرهای نامرئی، خبری از سیم و براکت نیست.

الاینر چیست؟

الاینرها صفحات شفاف و بی رنگی هستند که از جنس پلاستیک فشرده بوده و دقیقاً قالبی برای دندان‌ها می‌باشند. هنگامی که الاینرهای شفاف روی دندان‌ها قرار می‌گیرند، نیروی ضعیفی روی همه دندان‌ها اعمال می‌شود که باعث تغییر شکل دندان‌ها و ثابت ماندن آن ها می‌شود. الاینرها برای هر شخصی متفاوت ساخته می‌شوند و برای ساخت آن نیاز به قالب گیری دندان‌ها خواهیم داشت. برای ساخت الاینرها از نرم‌افزارهای دیجیتالی و سه بعدی استفاده می‌شود.

مزایای استفاده از الاینرها

  • الاینرهای شفاف قابلیت جابجایی دارند. البته این مورد را هم می‌توان مزیت و هم می‌توان جزئی از معایب آن حساب کرد. از آن جایی که قابلیت برداشته شدن دارد، بیمار می‌تواند برای خوردن و آشامیدن و مسواک زدن، الاینرها را خارج کند و این یک مزیت است. البته اگر بیمار به صورت مرتب الاینرها را خارج کند، نه تنها درمان ارتودنسی وی تکمیل نمی‌شود بلکه بهم ریختگی های بیشتری را شامل خواهد شد. در استفاده از الاینرها باید با هماهنگی دندانپزشک خود، آن ها را خارج کنید و از برداشتن بیش از حد الاینرها بپرهیزید.
  • از مهم‌ترین مزایای استفاده از الاینرها، شفاف بودن و عدم قابل مشاهده بودن آن ها است. الاینرها را تنها از نزدیک می‌توانید تشخیص دهید. علاوه بر این که هیچ شکل ناپسندی در دندان‌ها ایجاد نمی‌شود، بلعکس ممکن است از زیبایی ایجاد شده روی دندان‌هایتان شگفت زده شوید.
  • در مواقع حساس و هنگام سخنرانی می‌توانید الاینرها را خارج کنید و به راحتی صحبت کنید. استفاده از الاینرها باعث افزایش اعتماد به نفس فرد خواهد شد.
  • تمیز کردن دندان‌ها با کمک الاینرها ساده تر از تمیز کردن دندان‌های ارتودنسی شده با براکت های فلزی است. با استفاده از الاینرها دندان‌هایتان را می‌توانید به راحتی نخ دندان بکشید و مسواک کنید.

معایب استفاده از الاینرها

الاینرهای نامرئی گران تر از براکت های فلزی سنتی می‌باشند و همین امر موجب شده، بسیاری از افراد نتوانند این درمان را برگزینند.

از دیگر معایب استفاده از الاینرها، مدت زمان انتظار برای ساخت قالب الاینر است. تقریباً 6 هفته زمان لازم است تا قالب نهایی تأیید شود.

استفاده از الاینرها در ابتدا می‌تواند در شکل گفتار بیمار اختلال ایجاد کند. مدت زمانی که بیمار بتواند به درستی کلمات را ادا کند، در هر فردی متفاوت است. معمولاً بعد از گذشت چند هفته، بیمار به الاینرهای نامرئی عادت می‌کند و مشکلات گفتاری اش بر طرف می‌شود.

الاینرهای نامرئی فشار زیادی روی دندان‌ها اعمال می‌کنند و معمولاً درد بیشتری نسبت به براکت های فلزی سنتی در دندان‌ها ایجاد می‌کنند.

بهداشت در استفاده از الاینرها بسیار مهم است. پس از هر بار غذا خوردن باید الاینرها و دندان‌ها را به خوبی بشویید و مجدداً الاینرها را بر سر جای خود قرار دهید. اگر بهداشت دندان‌ها رعایت نشود، پوسیدگی سراغ دندان‌هایتان خواهد آمد.

از آن جایی که الاینرها قابلیت خارج شدن دارند، ممکن است در محیط خارج از دندان دچار صدمات فیزیکی شوند. در این صورت، مجدداً برای ساخت الاینر باید صبر کرد. از این رو باید به خوبی از آن ها نگهداری کنید.

از دیگر معایب الاینرها، تحریک لثه و زخم کردن آن است. البته این در همه افراد دیده نمی‌شود اما گاهی این اتفاق رخ می‌دهد. بدین منظور باید الاینرها را با دقت بالا تنظیم کرد تا هیچ آسیبی به لثه وارد نشود.

سؤالی که بسیاری از افراد درباره ارتودنسی می‌پرسند، طول درمان ارتودنسی است. ارتودنسی یک درمان زمان بر است اما مدت زمان درمان ارتودنسی در هر فردی متفاوت است. برای این که دوره درمان ارتودنسی را تخمین زد، باید شرایط دندان‌های بیمار بررسی شود. گاهی مدت زمان درمان کوتاه است و ممکن است یک سال به طول بیانجامد و گاهی تا سه سال نیز، شاهد طول درمان ارتودنسی خواهیم بود. با موارد تعیین کننده مدت زمان ارتودنسی آشنا شوید.

چه مواردی طول درمان ارتودنسی را تعیین می‌کند؟

شدت ناهنجاری‌های دندان و فک، اولین عامل تعیین کننده طول درمان ارتودنسی است. معمولاً ارتودنتیست با مشاهده این مورد، سریعاً مدت زمان درمان ارتودنسی را تشخیص می‌دهد. مال اکلوژن یا اختلالات فکی و دندانی در سنین مختلف، طول درمان متفاوتی دارد. افرادی که سن کمتری دارند، راحت‌تر می‌توانند با تغییرات دندانی و فکی کنار بیایند و طول درمان در این افراد، کوتاه‌تر خواهد بود.

در ارتودنسی رعایت بهداشت دهان بسیار مهم است. اگر در این دوره به‌خوبی بهداشت دهان رعایت شود، طول درمان کاهش یافته و مشکلی در ارتودنسی ایجاد نخواهد شد اما اگر بهداشت دهان رعایت نشود، فرد به بیماری‌های لثه و پوسیدگی شدید دندان‌ها دچار می‌شود. همین موارد باعث اختلال در روند ارتودنسی خواهد شد. درمان بیماری‌های لثه و پوسیدگی‌ها، در طی ارتودنسی اولویت خواهد داشت.

نوع بریس انتخابی در طول درمان تأثیرگذار است. بریس های سلف لیگیتینگ نسبت به بریس های فلزی سریع‌تر بهم ریختگی‌های دندانی را تصحیح می‌کنند. انتخاب نوع بریس می‌تواند در کاهش مدت زمان ارتودنسی تأثیرگذار باشد.

شاید کمتر به این موضوع توجه شود اما نوع داروهایی که بیمار در طی درمان ارتودنسی استفاده می‌کند، می‌تواند طول درمان ارتودنسی را افزایش دهد. برای مثال افرادی که به طور مکرر از قرص‌های مسکن ایبوپروفن، استامینوفن و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی دیگر استفاده می‌کنند، سرعت حرکت دندان‌هایشان را تحت تأثیر قرار می‌دهند. معمولاً این افراد دیرتر از سایرین دندان‌هایشان حرکت می‌کند.

ارتودنسی چگونه انجام می‌شود؟

در ابتدا بیمار به ارتودنتیست مراجعه می‌کند تا وضعیت دندان‌های وی بررسی شود. در جلسه معاینه، دندان‌های پوسیده مشخص می‌شوند و سلامت لثه تأیید می‌شود. اگر فرد دچار بیماری لثه باشد در ابتدا باید این بیماری را برطرف کرد. جرم‌گیری دندان‌ها و رفع پوسیدگی‌های دندانی، از ابتدایی‌ترین کارهایی است که پیش از شروع درمان ارتودنسی باید انجام داد.

مرحله بعدی مرحله قالب‌گیری از فکین می‌باشد. در این مرحله با توجه به عکس های دندانی، قالب گرفته می‌شود تا وضعیت اولیه دندان‌ها بررسی شود. از قالب دندان‌ها تا انتهای دوره درمان، نگهداری خواهند شد.

سپس براکت ها بر روی دندان‌ها همراه با سیم، وصل می‌شوند. دندان‌ها توسط سیم ها، تحت فشار قرار می‌گیرند تا به جایگاه اصلی حرکت کنند. معمولاً بیمار در این مرحله احساس درد می‌کند اما این درد بعد از یک هفته کاهش یافته و دیگر حس نمی‌شود.

در مراحل بعدی باید هر ماه، به ارتودنتیست مراجعه کنید تا مجدداً براکت ها را تنظیم کند و فشار دندان‌ها را بیشتر یا کمتر کند.

پس از این که دندان‌ها ثابت شد، از نگهدارنده ها برای عدم حرکت دندان‌ها استفاده می‌شود. درواقع بعد از اتمام دوره ارتودنسی، بیمار باید به طور مرتب از نگهدارنده ها استفاده کند تا دندان‌هایش در سر جای اصلی فیکس شوند.

آیا مدت زمان درمان ارتودنسی در سن کودکی با سن بزرگسالی متفاوت است؟

جواب این سؤال قطعاً بله است. در سنین کودکی، رشد فکی کودکان را می‌توان تحت نظر داشت. در صورتی که برای بزرگسالان ممکن است این مورد نیاز به جراحی های سخت فکی داشته باشد. دوره نقاهت جراحی فک بسیار طولانی است و معمولاً 6 ماه طول می کشد تا فرد بتواند به راحتی غذا بخورد. در سن کودکی، دندان‌ها قابلیت جابجایی بهتری دارند و مدت زمان درمان ارتودنسی در سنین کودکی کمتر از سنین بزرگسالی است. اگر می‌خواهید طول درمان ارتودنسی را کاهش دهید، این کار را در کودکی انجام دهید. سن مناسب ارتودنسی در کودکی، حدوداً بین 10 تا 15 سالگی است.

امروزه اهمیت داشتن لبخندی زیبا و دلنشین تا جایی پیش رفته است که افراد با نامنظمی‌های اندک دندان هم به فکر راه چاره می افتند. ارتودنسی یک درمان ایده آل برای تمامی افرادی است که به زیبایی و سلامت دندان‌های خود می‌اندیشند. متخصص ارتودنسی با توجه به ویژگی‌های بیمار، خواسته وی و بر طبق بررسی‌های دقیق وضعیت دندان‌ها یکی از دستگاه‌های ارتودنسی را برایش در نظر می‌گیرد. دستگاه‌های ارتودنسی با وارد کردن نیرو بر دندان‌ها زمینه سازی حرکت آن‌ها را فراهم می‌سازند. البته لازم به ذکر است که این اعمال نیرو به دندان‌ها کاملاً حساب شده و بر طبق بررسی‌های دقیق ارتودنتیست انجام می‌گیرد.

به طور کلی دستگاه‌های ارتودنسی را می‌توان به 4 دسته مختلف تقسیم نمود:

  • دستگاه ثابت
  • دستگاه متحرک
  • سیستم لینگوال
  • ارتودنسی شفاف

با دستگاه ارتودنسی ثابت بیشتر آشنا شوید

بیمارانی که برای درمان خود از  دستگاه‌های ارتودنسی ثابت استفاده می‌کنند، نیازی ندارند تا دستگاه‌ها را در طول دوره درمان از دهانشان خارج کنند. سیم‌ها و براکت ها از اجزای اصلی دستگاه ارتودنسی ثابت به شمار می‌روند. حتماً تا کنون افرادی را در اطراف خود دیده اید که به اصطلاح عامیانه دندان‌هایشان را سیم کشیده اند. این افراد از ارتودنسی ثابت استفاده کرده اند. همان طور که گفته شد، ارتودنسی ثابت سیم‌ها و براکت ها را شامل می‌شود. براکت ها همان قطعه‌های ریزی هستند که ارتودنتیست با استفاده از چسب‌های به خصوص بر سطح دندان‌ها می‌چسباند. عموماً براکت ها از جنس فلز هستند. اما در صورتی که جنبه زیبایی برای بیمار مهم باشد، می‌توان از براکت های سرامیکی استفاده کرد.

در صورتی که برای درمان خود از ارتودنسی ثابت استفاده کنید، باید به طور جدی به بهداشت دهان و دندانتان توجه داشته باشید. این نکته را نیز به خاطر داشته باشید که دستگاه ارتودنسی ثابت با بیشترین میزان اثرگذاری در مقایسه با سایر دستگاه‌های ارتودنسی همراه هستند.

با دستگاه ارتودنسی متحرک آشنا شوید

دستگاه متحرک همان طور که از نامش پیداست، قابلیت خارج شدن از دهان را دارد. بدین ترتیب می‌توان دستگاه متحرک را در زمان خوردن و یا آشامیدن از دهان خارج کرد. البته بنا به تشخیص متخصص ارتودنسی زمان خارج کردن دستگاه متحرک می‌تواند بیشتر و یا کمتر هم باشد. از مهم‌ترین ویژگی‌های ارتودنسی متحرک این است که رسیدگی به بهداشت دهان و دندان در این دستگاه بسیار آسان‌تر خواهد بود.

با سیستم لینگوال آشنا شوید

سیستم لینگوال از دیگر دستگاه‌های ارتودنسی به شمار می‌رود. در این سیستم، ارتودنسی در پشت دندان‌ها انجام می‌شود. برای افرادی که تمایل به ظاهر شدن دستگاه‌های ارتودنسی ثابت و متحرک در دهانشان ندارند، سیستم لینگوال بهترین گزینه خواهد بود. در این روش براکت ها در سطح پشتی دندان‌ها قرار داده می‌شوند. البته افرادی که علاقه دارند تا به‌منظور مرتب‌سازی دندان‌هایشان از سیستم لینگوال استفاده کنند، باید این نکته را مدنظر داشته باشند که این سیستم می‌تواند بر قدرت بلع و تکلم آن‌ها تأثیرات منفی داشته باشد. زیرا براکت ها در سطح پشتی دندان‌ها و در نزدیکی زبان به کار برده می‌شوند و به طبع می‌تواند عملکرد زبان را تحت تأثیر قرار دهد.

با ارتودنسی شفاف آشنا شوید

اگر در میان کیس هایی با مسائل خفیف جای داشته باشید و علاقه ای هم به دستگاه‌های ثابت ارتودنسی نداشته باشید، ارتودنسی شفاف یکی از پیشنهادات ارتودنتیست به شما خواهد بود. ارتودنسی شفاف که زیر مجموعه‌ای از ارتودنسی متحرک به حساب می‌آید، به نسبت سایر دستگاه‌های ارتودنسی کمتر در دهان دیده می‌شود. این روزها بیماران بزرگسال زیادی که به مشکلات جدی دهان و دندان دچار نیستند، از ارتودنسی شفاف یا نامرئی استفاده می‌کنند.

در این روش قاب‌های پلاستیکی شفافی وظیفه حرکت دادن دندان‌ها را بر عهده خواهند داشت که برای تعویض آن‌ها باید هر دوهفته یک بار به ارتودنتیست مراجعه شود. اگر بخواهید در مورد دستگاه ارتودنسی نامرئی بیشتر بدانید، باید بگوییم که این دستگاه شباهت بسیار زیادی به گاردهای محافظت کننده دندان‌ها دارد.

ما در این مقاله دستگاه‌های ارتودنسی را به تفکیک توضیح دادیم. در صورتی که قصد انجام درمان ارتودنسی دارید، می‌توانید توقعات و انتظارات خود را با ارتودنتیست در میان بگذارید تا وی با توجه به خواسته و شرایط دهان و دندان شما بهترین راه درمان را برگزیند.

 

شاید شما هم جزء آن دسته از افرادی باشید که یک یا چند دندان غایب در دهان دارید. اگر این چنین است در این مقاله با ما همراه باشید تا ضمن توضیح این مشکل، علل، عوارض و راه درمان آن را شرح دهیم.

به چه دندان‌هایی غایب گفته می‌شود؟

اگر در دهانتان دندانی دارید که بخشی از آن توسط لثه یا استخوان پوشانده شده است، به آن دندان غایب گفته می‌شود. حال سؤال اینجاست که چرا برخی از دندان‌ها غایب می‌شوند؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت که علل مختلفی باعث بروز این مشکل می‌شود. از بین رفتن دندان‌های شیری در زمان نامناسب، دندان‌های متراکم و نبود فضای مناسب برای رشد دندان‌های جدید و قرار گرفتن جوانه دندان در شرایطی نامطلوب از جمله مهم‌ترین علل شکل‌گیری دندان‌های غایب به شمار می‌روند.

دندان‌های غایب چه عوارض و مشکلاتی را در پی دارند؟

شاید در نگاه اول هیچ گونه مشکل حادی در مورد دندان‌های غایب به چشم نخورد. اما این مشکل می‌تواند صدمات زیادی به سلامت افراد وارد کند. در ادامه برخی از اصلی‌ترین عوارض دندان‌های غایب را ذکر خواهیم کرد.

  • آسیب رسیدن به ریشه دندان‌های مجاور از مهم‌ترین و شایع‌ترین عوارض دندان‌های غایب به شمار می‌رود.
  • تحت تأثیر قرار دادن چهره و از دست رفتن زیبایی لبخند از دیگر مضرات دندان‌های غایب به شمار می‌رود. افراد بیمار مجبور هستند تا فضای خالی نامطلوبی را مابین دندان‌های خود تحمل کنند. بر طبق آمار دومین دندان فک فوقانی و دندان آسیای کوچک دوم در فک تحتانی از اصلی‌ترین دندان‌های غایب در میان بیماران شناخته شده‌اند. لذا همان طور که مشهود است، غیبت دندان دوم فک فوقانی می‌تواند تأثیر بسیار زیادی بر طرح لبخند بیماران داشته باشد.
  • افرادی که دندان‌های غایب در دهان دارند، باید انتظار عفونت، ظهور کیست و… را داشته باشند. به همین جهت به تمامی بیماران توصیه می‌شود در صورت مشاهده دندان‌های غایب در اولین فرصت به یک متخصص ارتودنسی مراجعه نمایند.
  • آسیب رسیدن به حفره سینوس‌ها از دیگر معایب و مضرات دندان‌های غایب به حساب می‌آید. این دندان‌ها می‌توانند صدمات جدی به حفره سینوس‌ها وارد کنند.
  • آسیب‌پذیر شدن دندان‌های دیگر و فراهم شدن بستری به منظور سایش زودهنگام آن‌ها از دیگر عوارض دندان‌های غایب است.

آیا می‌توان برای دندان‌های غایب درمانی در نظر گرفت؟

عده‌ای از بیماران تصور می‌کنند که هیچ راه چاره‌ای برای دندان‌های غایب وجود ندارد. در صورتی که با درمان‌های مناسب و به جا می‌توان عملکرد دندان‌ها را بهبود بخشید و از سلامت دندان‌ها و اعتماد به نفس بیماران به خوبی محافظت کرد.

بیماران باید این نکته را به خاطر داشته باشند که درمان دندان‌های غایب در میان درمان‌های حساس و پیچیده جای دارد. لذا توصیه می‌شود تا به منظور رسیدن به نتایج مطلوب به تخصص، تبحر و بررسی‌های دقیق یک ارتودنتیست رجوع شود.

به طور کلی می‌توان برای دندان‌های غایب دو نوع درمان در نظر گرفت. به نحوی که فاصله خالی مابین دندان‌ها به طور مناسب پوشانده شود. این درمان‌ها عبارتند از:

  • استفاده از دستگاه‌های ارتودنسی. با کمک این دستگاه‌ها می‌توان دندان‌های مجاور دندان‌های غایب را به یکدیگر نزدیک کرد و تا جای ممکن فضای خالی مابین دندان‌ها را رفع نمود.
  • کمک گرفتن از ایمپلنت، بریج و یا پروتز. با کمک این روش می‌توان طرح لبخند را به بهترین شکل ممکن اصلاح نمود. به گونه ای که هیچ گونه فضای خالی مابین دندان‌ها باقی نماند.

نکات قابل توجه:

  • در صورتی که به درمان ایمپلنت علاقمند هستید و تمایل دارید تا فضای خالی ناشی از دندان‌های غایب را با کمک ایمپلنت پر کنید، باید به خوبی به تشخیص و تصمیم‌های متخصص ارتودنسی توجه داشته باشید. شاید لازم باشد پیش از ایمپلنت مدت زمانی را صرف درمان ارتودنسی کنید تا فضای لازم برای کاشت دندان در لثه فراهم شود.
  • البته در بسیاری از موارد متخصص ارتودنسی درمان ارتودنسی را به منظور پرکردن فاصله بین دندانی کافی می داند. در این شرایط می‌توان با کمک ابزار ارتودنسی در یک بازه درمانی زمانی مشخص تمامی فاصله‌های به وجود آمده بر اثر دندان‌های غایب را پوشاند.

ارتودنسی بدون سیم که این روزها به نام‌های دیگری همچون ارتودنسی نامرئی و ارتودنسی اینویزیلاین شناخته می‌شود، از روش‌هایی است که شیوه درمان ارتودنسی را متحول کرده است. افرادی که تمایلی به استفاده از سیم و براکت ندارند، می‌توانند از ارتودنسی بدون سیم استفاده نمایند. البته ناگفته نماند که ارتودنسی بدون سیم برای تمامی بیماران مناسب نیست. به طور کلی افرادی که دارای مشکلات خفیف دهان و دندان هستند، می‌توانند تحت نظر متخصص ارتودنسی از این روش درمانی استفاده نمایند و انتظار ظهور بهترین نتیجه را داشته باشند.

در ارتودنسی بی سیم از پلاستیک فشرده شده ای استفاده می‌شود که شباهت بسیار زیادی به گارد های محافظت کننده از دندان‌ها دارد.

ارتودنسی بدون سیم چگونه عملکردی دارد؟

برای اینکه بتوان در ارتودنسی بدون سیم به ایده ال ترین نتیجه رسید، به همکاری بیمار با ارتودنتیست نیاز خواهد بود. زیرا براکت های نامرئی باید حداکثر 2 الی 3 ماه یک بار بسته به وضعیت جدید دندان‌ها عوض شوند. با این ساز و کار می‌توان تا پایان دوره درمان دندان‌ها را در موقعیت مناسبشان قرار داد. 

با کمک ارتودنسی بی سیم در طول درمان هم لبخند زیبا داشته باشید، یکی از ویژگی‌های ارتودنسی که بیماران را برای آغاز درمان مردد می‌کند، از دست رفتن زیبایی لبخند در طول دوره درمان است. این وضعیت که تا زمان به اتمام رسیدن درمان ادامه دارد، می‌تواند تا حدودی اعتماد به نفس بیمار را تحت تأثیر قرار دهد.

در صورتی که برای درمان از ارتودنسی بدون سیم استفاده شود، هیچ گونه نگرانی بابت لبخند در طول دوره درمان وجود نخواهد داشت. زیرا در این روش پلاک‌ها نامرئی و متحرک خواهند بود.

با مزایای درمان ارتودنسی بدون سیم بیشتر آشنا شویم

توصیه می‌کنیم در صورتی که قصد استفاده از ارتودنسی بدون سیم را دارید، در ادامه مقاله با ما همراه شوید تا مزایای این روش را شرح دهیم.

  • متحرک بودن از مهم‌ترین ویژگی‌های مثبت ارتودنسی بدون سیم است. در این روش می‌توان در زمان نیاز، ارتودنسی را از دهان خارج کرد. این موضوع در زمان خوردن، آشامیدن، معاشرت‌های مهم و نظافت دهان و دندان حائز اهمیت خواهد بود. متحرک بودن ارتودنسی بدون سیم برای بزرگ‌سالان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. زیرا می‌توانند در زمان نشست‌های کاری بریس را از دهان خارج کنند و در زمان مناسب مجدداً از آن استفاده نمایند.
  • طولانی بودن دوره درمان یکی دیگر از دغدغه‌های بیماران است. به طور کلی برای استفاده از براکت های فلزی باید طول درمانی 18 الی 24 ماهه در نظر گرفت. در صورتی که طول درمان در ارتودنسی بدون سیم بسیار کوتاه تر است. حداکثر طول درمان در نظر گرفته شده برای ارتودنسی بی سیم 14 ماه است. همین کوتاه بودن دوره درمان بسیاری از نیازمندان به ارتودنسی را برای استفاده از ارتودنسی بدون سیم ترغیب می‌کند.

برای رفع چه مشکلاتی می‌توان روی ارتودنسی ثابت حساب کرد؟

  • بیمارانی که به تراکم و فشردگی دندان دچار هستند، می‌توانند به منظور رفع این مشکل از ارتودنسی بدون سیم استفاده کنند. در این روش می‌توان با کمک براکت های نامرئی به مرور دندان‌ها را در موقعیت مناسبشان جای داد. به طور کلی در ارتودنسی بدون سیم می‌توان از 1 تا 5 میلی متر دندان‌ها را حرکت داد.
  • افرادی که به دلایل مختلف از جمله بزرگ شدن نامتعادل فک و یا از دست دادن برخی از دندان‌ها دارای فاصله نامطلوب بین دندان‌ها شده باشند، می‌توانند از این براکت های نامرئی استفاده نمایند.
  • بیمارانی که به اوربایت یا کراس بایت دچار هستند نیز می‌توانند به منظور رسیدن به لبخندی زیبا از ارتودنسی بدون سیم استفاده نمایند.
  • ممکن است بیمارانی که پیشتر با یکی از روش‌های ارتودنسی درمان انجام داده‌اند، پس از مدتی متوجه تغییر وضعیت دندان‌ها و بازگشت آن‌ها به حالت اولیه شوند. در این صورت متخصص ارتودنسی توصیه می‌کند تا بیمار برای مدتی از ارتودنسی بدون سیم استفاده نماید.
  • به طور کلی ارتودنسی بدون سیم یک روش ایده آل، بدون سختی و مطلوب برای بیمارانی است که به ناهنجاری‌های ساده دچار هستند.

 

 

ارتودنسی کاربردی یکی از زیرمجموعه‌های پرکاربرد و جالب ارتودنسی به شمار می‌رود که با کمک آن می‌توان به بسیاری از ناهنجاری‌ها و مشکلات فک، دهان و دندان سرو سامان بخشید.

در ارتودنسی کاربردی می‌توان علاوه بر رسیدگی به وضعیت دندان‌ها به وضعیت فکین نیز رسیدگی کرد. ارتودنسی کاربردی تأثیر به سزایی بر ظاهر بیماران خواهد داشت و پس از درمان دندان‌هایی مرتب، فکی متناسب و در نتیجه لبخندی گیرا را برایشان به ارمغان خواهد آورد.

همان طور که واضح است این درمان با پیچیدگی‌ها و دشواری‌های متعدی همراه است. به همین جهت کمک گرفتن از یک متخصص ارتودنسی کار بلد از الزامات درمان به حساب خواهد آمد.

ارتودنسی کاربردی چگونه است؟

این روزها افرادی که تمایل به داشتن دندان‌های ردیف و منظم دارند، بسیار زیاد شده است. درمان ارتودنسی یک راه ایده ال برای رسیدن به دندان‌های منظم است. در بسیاری از مواقع می‌توان در یک بازه زمانی مشخص و با استفاده از یکی از دستگاه‌های ارتودنسی به ناهنجاری‌های دهان و دندان پایان داد.

در صورتی که مشکلات بیمار چیزی بیشتر از تراکم و فشردگی دندان‌ها باشد، می‌توان با کمک ارتودنسی کاربردی به مشکلات وی پایان داد. به عنوان مثال تصور کنید فردی دارای فک پایین عقب رفته است. در این وضعیت چانه در حالتی عقب رفته قرار دارد و به میزان قابل توجهی زیبایی چهره بیمار را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از آنجایی که در این وضعیت دندان‌ها روی هم قرار نمی‌گیرند، بیمار به مرور با مشکلات و اختلالات متعددی مواجه خواهد شد. بیمارانی که به اختلال بایت دچار هستند، عموماً به سردردهای شدید، مشکلات تنفسی، سرگیجه و بروز اختلال در شنوایی مبتلا می‌شوند. بروز اختلال مفصل فکی- گیجگاهی از دیگر مشکلاتی است که در این دست از بیماران به چشم می‌خورد.

عملکرد کلی ارتودنسی کاربردی چگونه است؟

در این نوع از درمان تمرکز روی بازتر کردن فضای فکین است. به این ترتیب دیگر نیازی نیست که برخی از دندان‌های  متراکم کشیده شوند. بلکه می‌توان با فراهم کردن یک بستر مناسب از تمامی دندان‌ها در وضعیتی بهتر محافظت نمود.

بدین ترتیب می‌توان به زیبایی چهره بیمار افزود. ضمن اینکه وسیع کردن فضای فکین می‌تواند به بزرگ‌تر شدن حفره‌های سینوس‌ها منجر شود که این موضوع موجب افزایش کیفیت تنفس در بیمار می‌شود.

چه زمانی برای درمان ارتودنسی کاربردی مناسب‌تر است؟

اگر کودکی دارید که به طور مادرزادی دارای فک پایین عقب رفته است و به تشخیص ارتودنتیست نیاز به ارتودنسی دارد، ارتودنسی کاربردی می‌تواند یک گزینه ایده ال برای کودک شما باشد.

یادتان باشد که بهترین سن برای درمان ارتودنسی کاربردی پیش از بلوغ است. زیرا درمان در این رده سنی با پایدارترین و مطلوب‌ترین نتایج همراه است.

ارتودنسی کاربردی در کودکان

همان طور که گفته شد ارتودنسی کاربردی می‌تواند تأثیر به سزایی بر کیفیت تنفس بیماران داشته باشد. این موضوع در وضعیت سلامتی کودکان نقش به سزایی دارد. به همین جهت به تمامی والدین توصیه می‌شود به منظور بررسی وضعیت دهان و دندان کودکانشان به ارتودنتیست مراجعه نمایند. زیرا شکل گیری وقفه‌های تنفسی در خواب در میان کودکان می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت و روحیه آن‌ها داشته باشد.

بر طبق آمار امید به زندگی در میان افرادی که به وقفه‌های تنفسی در خواب یا آپنه دچار هستند در مقایسه با همسالان خودشان 8 سال افزایش خواهد داشت. ضمن اینکه آپنه می‌تواند از رشد مناسب کودکان جلوگیری کند و به بی‌توجهی و ضعف در عملکرد تحصیلی آن‌ها دچار شود.

یادتان باشد در صورتی که کودک دلبندتان به مشکلات فک، دهان و دندان دچار است، خیلی زود در مورد شیوه و زمان درمان تصمیم‌گیری نمایید. زیرا با عملکردی به موقع می‌توانید از به وجود آمدن دندان‌های متراکم و فشرده در فرزندتان جلوگیری نمایید. ضمن اینکه بی‌توجهی به درمان کودک، می‌تواند زمینه‌ساز جراحی فک در سنین بزرگ‌سالی برای وی باشد.

به طور کلی برای ارتودنسی کاربردی یک بازه زمانی 9 الی 12 ماهه کافی خواهد بود. پس از آن می‌توان تا زمان رسیدن به دندان‌های مرتب و زیبا بنا به تشخیص متخصص ارتودنسی از دستگاه‌های ثابت استفاده کرد.

 

به طور کلی یک فرد سالم باید بتواند با دهانی بسته و از طریق بینی تنفس کند. در صورتی که تنفس از طریق بینی انجام نشود، باید انتظار بروز بیماری های مختلفی را داشت. تنگ شدن فک بالا، بروز اختلال در رشد دندان ها، پوسیدگی دندان ها، داشتن خوابی بی کیفیت و نامنظم، کسالت، سردرد، بد بو شدن دهان، رشد نامتناسب فکین و… از جمله شایع ترین مشکلات تنفس دهانی به شمار می رود.

همان طور که می بینید تنفس دهانی می‌تواند با تاثیرات و مشکلات عدیده ای همراه باشد. لذا به والدین توصیه می شود که به نحوه تنفس کودکان خود توجه ویژه داشته باشند و در صورت مشاهده هرگونه اختلالی در این زمینه به متخصص ارتودنسی مراجعه نمایند.

چطور متوجه شوم که کودک من به تنفس دهانی دچار است؟

عده ای از والدین می گویند از آنجایی که ما و کودکمان در یک زمان به خواب می رویم، چگونه می‌توانیم به تنفس دهانی وی پی ببریم؟ در پاسخ به این سوال باید گفت: می‌توان با توجه به یک سری ویژگی ها و فاکتورهای کوچک به این مشکل پی برد. داشتن دندان های متراکم و شلوغ، خر و پف شبانه، داشتن لب های خشک، آسم شبانه، خواب آلودگی در طول روز، سرماخوردگی های مکرر، عفوت سینوس‌ها و گوش از جمله اصلی ترین ویژگی هایی است که بیانگر تنفس دهانی در کودک است. 

آیا ارتودنتیست می‌تواند در درمان تنفس دهانی نقش مهمی ایفا کند؟

عده ای از افراد تصور می‌کنند با کمک درمان ارتودنسی فقط می‌توان نامرتبی دندان ها را درمان کرد. در صورتی که دامنه این علم بسیار گسترده است و به کمک آن می‌توان بسیاری از معضلات و ناهنجاری ها را با دید علمی برطرف کرد. به طور کلی یک متخصص ارتودنسی ماهر می‌تواند مشکلات مختلف دهان و دندان  بیماران را برطرف سازد، ساختار فکی بیماران را بهبود بخشد و نقش به سزایی در حل مشکلات تنفسی آنها ایفا کند. اگر چه برای حل پایه ای این مشکل باید از متخصصین گوش و حلق و بینی کمک گرفته شود، اما نمی‌توان منکر تأثیر و اهمیت متخصص ارتودنسی به منظور بهبود ساختار فکین  و سلامت دندان ها شد. 

با یک نگاه کلی به این نتیجه می رسیم که ارتودنتیست می‌تواند در درمان هر بیماری که به نوعی با دندان ها در ارتباط است، نقش موثری ایفا کند. وی نگاهی موشکافانه به زبان، گلو و دندان های بیمار دارد  و می‌تواند از طریق علم ارتودنسی در بهبود وضعیت بیماران نقش داشته باشد.

تأثیر درمان ارتودنسی بر تنفس دهانی

متخصصین ارتودنسی به خوبی می‌دانند که چگونه و با کمک چه ابزاری مشکل تنفس دهانی را برطرف سازند. در صورتی که فک بالای بیمار باریک باشد، امکان تنفس دهانی شدت می‌گیرد.  با کمک یکی از دستگاه‌های ارتودنسی  به نام “اکسپنشن” می‌توان فکین را عریض کرد و این مشکل را اصلاح نمود. البته در صورتی که تنفس دهانی از دوران کودکی تا پس از دوران بلوغ ادامه داشته باشد، باید انتظار عوارضی همچون تنگی فک بالا و حتی انحراف بینی را داشت. اگر چنین عوارضی در بیمار هویدا شود، تنفس دهانی بیش از گذشته شدت می‌گیرد.

از دیگر اثرات مثبت عریض کردن فکین،  می‌توان به باز شدن راه سینوس‌ها اشاره کرد. در صورتی که سینوس‌ها باز شوند، می‌توان عملکرد تنفس را بهبود بخشید و تنفس دهانی را به تنفس طبیعی تبدیل کرد.

البته ناگفته نماند که متخصصین ارتودنسی به بیماران توصیه می‌کنند، پس از اتمام درمان ارتودنسی به منظور بررسی دقیق شرایط خود به یک متخصص گوش، حلق و بینی نیز مراجعه نمایند تا از بروز مشکلات و ناهنجاری‌های احتمالی جلوگیری شود. در برخی از مواقع تنفس دهانی از احتقان بینی و پولیپ نشات می‌گیرد که در چنین شرایطی می‌توان با تشخیص و درمان متخصص گوش، حلق و بینی به آسان ترین حالت ممکن به شرایط مطلوب رسید.

توجه به این نکته ضروری است که با درمان به موقع می‌توان تا حد بسیار زیادی خسارات ناشی از تنفس دهانی را کاهش داد. لذا توصیه می‌کنیم در صورت مشاهده تنفس دهانی در کودکان و یا خودتان از نظرات و تشخیص صحیح یک متخصص ارتودنسی متبحر بهره‌مند شوید. 

 

 

دندان‌های زیبا و مرتب علاوه بر تأثیرگذاری بر چهره به داشتن لبخندی جذاب و گیرا کمک می‌کند. در مقابل دندان‌های نامرتب، با فاصله و یا بد رنگ از زیبایی چهره و لبخند می‌کاهد و می‌تواند تأثیرات منفی بر اعتماد به نفس افراد داشته باشد.  نکته اینجاست که نامرتبی دندان‌ها تنها چهره و اعتماد به نفس را هدف قرار نمی‌گیرند. بلکه با ایجاد اختلال در کارکرد دندان‌ها، مشکلات عدیده‌ای را در جویدن، بلع و هضم غذا به وجود خواهد آورد که این مسئله موجب تأثیرات منفی بر دستگاه‌های داخلی بدن از جمله دستگاه گوارش خواهد شد.  

برای اینکه بتوان از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کرد، باید از درمان ارتودنسی کمک گرفت. با این درمان می‌توان چیدمانی ایده آل و متناسب برای دندان‌های فک بالا و پایین به وجود آورد و بدین ترتیب به عملکرد دندان‌ها، جویدن، بلع و هضم سامان بخشید.

آیا مشکلات دهان و دندان با ارتودنسی رفع می‌شود؟

آیا می‌توان با کمک درمان ارتودنسی به تمامی مشکلات دهان و دندان پایان داد؟ در پاسخ به این سؤال باید بگوییم که: به طور معمول درمان ارتودنسی با نتایج موفقیت آمیز همراه است و اکثر بیماران از نتایج دائمی ان رضایت دارند. البته ناگفته نماند که این درمان پایدار به میزان قابل توجهی به مهارت و دانش ارتودنتیست و همچنین همکاری بیمار مربوط می‌شود.  در صورتی که بیمار در طول درمان به توصیه‌های متخصص ارتودنسی توجه ویژه داشته باشد و از نگهدارنده ها کمک بگیرد، می‌تواند ریسک درمان را به میزان چشمگیری کاهش دهد.

اگر جزء آن دسته از افرادی هستید که از بازگشت مشکلات ارتودنسی پس از درمان هراس دارید، باید این را بگوییم: در صورتی که در انتخاب متخصص ارتودنسی خود وسواس به خرج دهید و به توصیه‌های وی توجه داشته باشید، ریسک این درمان به کمتر از 5 درصد خواهد رسید.

مشکلات ارتودنسی در چه حالت‌هایی باز می‌گردند؟

اگرچه بازگشت مشکلات ارتودنسی در حالت معمول کمتر از  5 درصد است، اما می‌تواند در این درصد اندک نیز در حالت‌های مختلفی بروز پیدا کند. این مشکلات عبارتند از:

  • به وجود آمدن فضای باز در میان دندان‌های کشیده شده
  • بازگشت حالت کجی و نامرتبی دندان‌ها
  • بازگشت بیماری ها و مشکلات فکی

به وجود آمدن فضای باز در میان دندان‌های کشیده شده پس از درمان چگونه است؟

ممکن است برخی از بیماران پس از درمان به فضای خالی به وجود آمده مابین دندان‌هایشان پی ببرند. این مسئله که از کشیدن دندان‌ها نشات می‌گیرد، یکی از مشکلات ارتودنسی پس از درمان به شمار می‌رود. متخصص ارتودنسی برای درمان این مشکل اندازه دندان‌های بیمار و همچنین میزان فضای باز به وجود آمده را مورد بررسی قرار می‌دهد و با توجه به شرایط موجود تصمیم گیری می‌نماید. این تصمیم گیری می‌تواند شامل بازسازی اندازه طبیعی دندان‌ها و یا شروع درمانی جدید باشد.

بازگشت حالت کجی و نامرتبی دندان‌ها پس از درمان ارتودنسی

تعداد زیادی از بیماران از بازگشت حالت نامرتبی و کجی دندان‌ها پس از درمان هراس دارند. به‌طورکلی این دست از مشکلات در اکثر  بیماران در سال‌های پس از درمان دیده نمی‌شود. اما در تعداد محدودی از بیماران این مشکلات پس از گذشت 6 ماه از درمان ظاهر می‌شود.

سؤال اینجاست که بازگشت نامرتبی دندان‌ها چه ریشه‌ای دارد؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت: عمدتاً این مشکل به تصمیم متخصص ارتودنسی باز می‌گردد. در صورتی که ارتودنتیست بخواهد از دندان‌ها و زیبایی هرچه تمام تر آنها محافظت کند، به بیمار پیشنهاد می‌دهد که درمان را بدون کشیدن دندان‌ها برنامه ریزی نماید. لذا در صورتی که این پیشنهاد کارساز باشد، بیمار با کمترین میزان آسیب به بهترین نتیجه خواهد رسید. البته متخصص ارتودنسی موظف است که پیش از طرح ریزی درمان بیمار را از عواقب این کار آگاه سازد و به وی اطلاع دهد در صورت بازگشت نامرتبی دندان‌ها پس از ارتودنسی، درمان مجددی را در نظر خواهد گرفت. در صورتی که بیمار با تصمیم متخصص ارتودنسی موافق باشد، می‌توان به امید بهترین نتیجه، درمان کم عارضه ای را آغاز کرد.

بازگشت بیماری ها و مشکلات فکی پس از درمان ارتودنسی چگونه است؟

توصیه ما این است که هیچ گاه درمان ارتودنسی پیش و یا در حین بلوغ انجام نشود. زیرا در چنین حالتی ریسک درمان به میزان قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند. حتی در صورتی که در این دوره درمان در نزد کار بلدترین متخصصان نیز انجام شود، امکان بازگشت مشکلات فکی وجود خواهد داشت.

لذا به والدین توصیه می‌شود در زمان درمان فرزندان دلبندشان به توصیه‌ها و هشدارهای متخصص ارتودنسی دقت نمایند و در صورت امکان درمان را تا به اتمام رسیدن دوران بلوغ به تعویق بیندازند.